Αντίβαρο στη Δύση η Αναπτυξιακή Τράπεζα των αναδυόμενων χωρών

Αντίβαρο στη Δύση η Αναπτυξιακή Τράπεζα των αναδυόμενων χωρών

3' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πριν από ένα χρόνο τέτοιες ημέρες, οι αναδυόμενες οικονομίες από την Ινδία μέχρι τη Βραζιλία και από την Τουρκία μέχρι την Ινδονησία γνώριζαν ασυνήθεις κραδασμούς, καθώς τις εγκατέλειπαν μαζικά τα ξένα κεφάλαια που είχαν τοποθετηθεί στα νομίσματά τους και στα περιουσιακά τους στοιχεία τα προηγούμενα χρόνια. Μια τέτοια αντιστροφή στις ροές κεφαλαίων, που θα μπορούσε να έχει αποβεί ολέθρια για κάποιες από αυτές αν δεν είχε ανακοπεί προ μηνών, έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά η Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS, το πρώτο απτό επίτευγμα των ισχυρότερων και μεγαλύτερων από τις αναδυόμενες οικονομίες, που δημιουργήθηκε μέσα στην εβδομάδα.

Το εγχείρημα της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας υλοποιείται σε μια στιγμή που η Ρωσία απειλείται με κλιμάκωση των εναντίον της οικονομικών κυρώσεων κυρίως από τις ΗΠΑ, η Αργεντινή κινδυνεύει να εξωθηθεί τεχνηέντως σε νέα στάση πληρωμών από hedge funds που έχουν τη στήριξη της αμερικανικής Δικαιοσύνης και η Βραζιλία βλέπει την οικονομία της να επιβραδύνεται και την ηγεσία της να κλονίζεται, μη έχοντας κατορθώσει να κατευνάσει την οργή των φτωχών στρωμάτων της για τις ιλιγγιώδεις δαπάνες του Μουντιάλ. Αντικρούοντας για πρώτη φορά με ουσιαστικό τρόπο την κριτική πως οι χώρες αυτές, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική, δεν αποτελούν ομάδα χωρών καθώς δεν παρουσιάζουν ούτε ομοιότητες ούτε γεωγραφική γειτνίαση, η συμφωνία που συνήψαν μέσα στην εβδομάδα υλοποιεί ένα σχέδιο που βρισκόταν στα σκαριά εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια και δίνει πολύ πιο ουσιαστική υπόσταση στον πόλο των αναδυόμενων οικονομιών.

Στόχος της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, όπως την αποκάλεσαν οι χώρες-μέλη της, είναι να αποτελέσει αντίβαρο στους πανίσχυρους αλλά ελεγχόμενους από τη Δύση και κατά κύριο λόγο από τις ΗΠΑ χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας και να διασφαλίσει, έτσι, τη χρηματοπιστωτική τους ανεξαρτησία. Καταλύτης για την υλοποίηση της ιδέας, αλλά ίσως όχι και αρχικό έναυσμα, ήταν η απογοήτευση των ισχυρότερων αναδυόμενων οικονομιών όταν είδαν πως η υπόσχεση που έλαβαν το 2010 για έμπρακτη αναγνώριση του αναβαθμισμένου ρόλου τους στην παγκόσμια οικονομία έμεινε στα χαρτιά. Η αύξηση του αριθμού των ψήφων τους στο ΔΝΤ δεν έχει ακόμη εγκριθεί από το αμερικανικό Κογκρέσο, μολονότι οι αναδυόμενες οικονομίες στήριξαν την παγκόσμια οικονομία όταν χειμαζόταν από την παγκόσμια κρίση. Την απογοήτευση των αναδυόμενων οικονομιών διατύπωσε, άλλωστε, απροκάλυπτα τον Απρίλιο ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Σιγκαπούρης στην ετήσια σύνοδο της επιτροπής χρηματοπιστωτικών του ΔΝΤ και ορισμένοι οικονομικοί αναλυτές πιθανολογούν πως η δημιουργία μιας Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS μπορεί να λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης στην Ουάσιγκτον ώστε να σταματήσει να εμποδίζει την αναμόρφωση του ΔΝΤ.

Η αρχική αιτία που υποκίνησε, πάντως, τις αναδυόμενες οικονομίες είναι η εμπειρία τους από περιόδους κρίσης, όπως εκείνη των ασιατικών οικονομιών της διετίας 1997-98 που ανάγκασε ορισμένες αναδυόμενες να καταφύγουν στο ΔΝΤ με τους γνωστούς όρους των περικοπών δαπανών, αυξήσεων φόρων, ιδιωτικοποιήσεων κρατικών επιχειρήσεων. Η εμπειρία αυτή οδήγησε, άλλωστε, το 2010 σημαντικό αριθμό ασιατικών οικονομιών να δημιουργήσει το πλησιέστερο ανάλογο του ΔΝΤ για την Ασία, το γνωστό ως Πρωτοβουλία Chiang Mai. Η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS συγκεντρώνει κεφάλαια ύψους 50 δισ. δολαρίων για την αντιμετώπιση κρίσεων ρευστότητας και τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών προγραμμάτων στις χώρες-μέλη του, στα οποία θα συνεισφέρουν ισότιμα από 10 δισ. όλες οι χώρες-μέλη.

Παράλληλα, προβλέπει μια δεξαμενή συναλλαγματικών διαθεσίμων συνολικού ύψους 100 δισ. δολαρίων στην οποία θα συνεισφέρει τη μερίδα του λέοντος η Κίνα με 41 δισ. δολάρια, από 18 δισ. δολάρια έκαστη οι Βραζιλία, Ινδία και Ρωσία και πέντε δισ. δολάρια η Νότιος Αφρική. Η έδρα της θα είναι στη Σαγκάη και την προεδρία της αναλαμβάνει για την πρώτη πενταετία η Ινδία και θα ακολουθήσουν Βραζιλία και Ρωσία.

Αποφασισμένες να αλλάξουν το σύστημα

Ενώ πολλοί αναλυτές αμφισβητούν την εμβέλεια της Αναπτυξιακής Τράπεζας, ο Λεονίντ Μπερσίντσκι, αναλυτής του Bloomberg, επισημαίνει πως οι χώρες BRICS δεσμεύουν πολύ μεγαλύτερους πόρους στο νέο εγχείρημα παρά στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Δύσης και συνάγει το συμπέρασμα πως οι αναδυόμενες οικονομίες είναι πραγματικά αποφασισμένες να αλλάξουν το υφιστάμενο σύστημα. Οπως τονίζει, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία και Νότιος Αφρική θα καταβάλουν περισσότερα χρήματα στην Αναπτυξιακή Τράπεζα από όσα συνεισφέρουν στην Παγκόσμια Τράπεζα. Εξαίρεση αποτελεί μόνον η Κίνα, της οποίας το μερίδιο στην Παγκόσμια Τράπεζα είναι 12,86 δισ. δολάρια ενώ εκείνο στη νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα είναι 10 δισ. δολάρια, αλλά η διαφορά παραμένει και πάλι μικρή. Σε ό,τι αφορά τη σύγκριση των εισφορών με εκείνες στο ΔΝΤ, ο Μπερσίντσκι υπογραμμίζει πως η Ρωσία συνδράμει μόνο κατά 9,19 δισ. δολάρια, ποσό που μόλις και υπερβαίνει το ήμισυ από τα 18 δισ. δολάρια με τα οποία θα συνδράμει την τράπεζα των BRICS. Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τη γεωπολιτική διάσταση του εγχειρήματος, ο Ρώσος πρόεδρος πρότεινε μια ενεργειακή ένωση και ένα κοινό απόθεμα καυσίμων για να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια των αναπτυσσόμενων οικονομιών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή