Οι κυρώσεις που επέβαλαν ΗΠΑ και Ε.Ε. στη Ρωσία μπορεί να υπονομεύσουν την κυριαρχία του δολαρίου. Οι εξελίξεις είναι πιο εμφανείς στο Χονγκ Κονγκ, όπου οι μαζικές πωλήσεις δολαρίων εξώθησαν την κεντρική τράπεζα σε αγορές άνω των 9,5 δισ. δολαρίων από την 1η Ιουλίου. Στόχος της ήταν να αποτρέψει την ενίσχυση του νομίσματός της καθώς επικράτησε φημολογία ότι επίκειται μαζική εισροή ρωσικών κεφαλαίων. Η δεύτερη σε μέγεθος ρωσική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, η ΟΑΟ MegaFon, μετέφερε ορισμένα κεφάλαιά της σε δολάρια Χονγκ Κονγκ.
Αν και κανείς δεν υποστηρίζει πως το δολάριο θα πάψει να είναι το κυριότερο νόμισμα στο εγγύς μέλλον, η κυριαρχία του περιορίζεται. Ηδη το μερίδιό του στα παγκόσμια συναλλαγματικά διαθέσιμα έχει περιορισθεί σε λιγότερο από 61%, ενώ το 2001 ήταν πάνω από 72%. Η αλλαγή γίνεται πιο αισθητή μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, μια κρίση που άρχισε στις ΗΠΑ με τη φούσκα των επισφαλών στεγαστικών δανείων, οπότε οι αναδυόμενες δεσμεύθηκαν να συναλλάσσονται περισσότερο στα δικά τους νομίσματα. Μεταξύ αυτών και η Ρωσία. «Η κρίση προκάλεσε μια αναθεώρηση της κυριαρχίας του δολαρίου στον κόσμο μας» σχολιάζει ο Τζόζεφ Κουίνλαν, στρατηγικός αναλυτής της Bank of America, που εκτιμά ότι «οι εξελίξεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση και οι κυρώσεις μπορούν να επισπεύσουν τη στροφή σ’ έναν κόσμο, όπου θα κυριαρχούν περισσότερα νομίσματα». Η μετάβαση μπορεί να διαρκέσει έως και 25 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων το δολάριο θα παραμένει στην κορυφή ακόμη κι αν τα άλλα νομίσματα έχουν σημαντικότερο ρόλο εκτιμά ο Κουίνλαν.
Εκτός από τη MegaFon και η OAO GMK Norilsk Nickel, η μεγαλύτερη στον κόσμο εταιρεία παραγωγής νικελίου, διατηρεί τμήμα των διαθεσίμων της στο δολάριο του Χονγκ Κονγκ, σύμφωνα με πηγές της εταιρείας. Σύμφωνα, άλλωστε, με τον Ντανίλο Λαχμάνοβιτς, διευθύνοντα σύμβουλο της Third Rome LLC της Μόσχας, που διαχειρίζεται 400 εκατ. δολάρια, οι πλούσιοι της Ρωσίας προσπαθούν να μεταφέρουν κεφάλαιά τους σε τράπεζες του Χονγκ Κονγκ, της Σιγκαπούρης και του Ντουμπάι. Από τη στιγμή που αντικατέστησε τον κανόνα του χρυσού ως ακρογωνιαίου λίθου του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το δολάριο έχει αντεπεξέλθει σε πολυάριθμες κρίσεις. Επιβίωσε της κατάρρευσης του συστήματος του Μπρέτον Γουντς το 1971, άντεξε την εισαγωγή του ευρώ σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα και διατήρησε το καθεστώς του ασφαλούς καταφυγίου ακόμη και όταν η κρίση του 2008 μεταδόθηκε από τη Wall Street στις οικονομίες όλου του κόσμου.
Η άνευ προηγουμένου αναπτυξιακή πολιτική της Federal Reserve διοχέτευσε ρευστότητα στην οικονομία, εξωθώντας χώρες όπως η Βραζιλία και η Γερμανία να ισχυρίζονται πως οι ΗΠΑ υποτιμούν το νόμισμά τους. Στο μεταξύ το πρόστιμο ύψους 9 δισ. δολαρίων που επέβαλαν οι αμερικανικές αρχές στη γαλλική τράπεζα ΒΝΡ Paribas, έχει θορυβήσει ορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εκφράζουν φόβους για το τι είδους πρόστιμα μπορεί να συνεπάγονται οι συναλλαγές τους σε δολάρια. Σύμφωνα με το παγκόσμιο διατραπεζικό σύστημα Swift, τον Ιανουάριο περίπου το 38,8% των παγκόσμιων πληρωμών έγιναν σε δολάρια ΗΠΑ, καταγράφοντας αύξηση από το 29,7% την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η χρήση του ευρώ μειώθηκε από το 44% στο 33,5%.
Αυξήθηκε, άλλωστε, το μερίδιο του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές ξένου συναλλάγματος, φθάνοντας στο 87% τον Απρίλιο του 2013, καταγράφοντας αύξηση περίπου δύο εκατοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2010. Η Κίνα προωθεί την περαιτέρω χρήση του νομίσματός της στις διεθνείς συναλλαγές. Τον περασμένο μήνα παρέτεινε μια γραμμή ανταλλαγής γουάν με την Ελβετία, ενώ πέρυσι είχε συμφωνήσει στη δημιουργία ενός αντίστοιχου εργαλείου με την ΕΚΤ. Επιπλέον επέτρεψε για πρώτη φορά στις επιχειρήσεις την εκκαθάριση συναλλαγών σε γουάν στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και της Φρανκφούρτης.