Είναι απίθανο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να καταφέρει με τα νέα της δάνεια να αναζωογονήσει τον τραπεζικό δανεισμό στις πληττόμενες χώρες της Νότιας Ευρώπης, σύμφωνα με αναλύσεις του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch και της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs.
Τα νέα στοχευμένα, μακροπρόθεσμα, φθηνά δάνεια (TLTRO), που θα χορηγήσει η ΕΚΤ σε δύο δόσεις, την ερχόμενη Πέμπτη και στις 11 Δεκεμβρίου, είναι σχεδιασμένα ώστε να απορροφηθούν από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και αντιμετωπίζουν συνθήκες πιστωτικής ξηρασίας τα τελευταία χρόνια. Οι αναλυτές της Fitch και της Goldman Sachs βασίζουν τη δυσοίωνη πρόβλεψή τους στο γεγονός ότι η προθυμία των τραπεζών να δανείσουν στην πραγματική οικονομία, αλλά και η ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις, επηρεάζεται περισσότερο από το γεγονός ότι η οικονομία της Ευρωζώνης ανακάμπτει αναιμικά -και στο β΄ τρίμηνο παρέμεινε στάσιμη- και από το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να έχουν υψηλό χρέος. Ακόμη ένας αρνητικός παράγοντας είναι η σχετικά χαμηλή παραγωγικότητα των επιχειρήσεων σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης. Οι αναλυτές προειδοποιούν δε ότι ακόμη και αν οι τράπεζες πάρουν αρκετά δάνεια, αυτό δεν σημαίνει αυτομάτως ότι θα τα μεταφέρουν στην πραγματική οικονομία.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters, οι τράπεζες της Ευρωζώνης αναμένεται να πάρουν δάνεια συνολικού ύψους 333 δισ. ευρώ στις χορηγήσεις της Πέμπτης και του Δεκεμβρίου, από το σύνολο των περίπου 400 δισ. ευρώ που υπολογίζεται ότι θα διαθέσει η ΕΚΤ στην προσπάθειά της να ενισχύσει τον τραπεζικό δανεισμό, τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Οι περισσότεροι αναλυτές που έλαβαν μέρος στη δημοσκόπηση προβλέπουν ότι οι τράπεζες θα πάρουν δάνεια ύψους 133 δισ. την Πέμπτη και ακόμη 200 δισ. στις 11 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Fitch, τα πιστωτικά ιδρύματα σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία είναι αρκετά πιθανό να εκμεταλλευτούν τα νέα φθηνά δάνεια, τα οποία θα δοθούν στις τράπεζες για τέσσερα χρόνια με επιτόκιο 0,05% συν 10 μονάδες βάσης, αλλά αντί να τα περάσουν στις επιχειρήσεις, θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν ώστε να αντικαταστήσουν υπάρχοντα βραχυπρόθεσμα δάνεια, που έχουν ήδη λάβει από την ΕΚΤ και λήγουν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2015. Η χρηματοδότηση μέσω των νέων στοχευμένων μακροπρόθεσμων δανείων (TLTRO) αντιστοιχεί μέχρι και στο 7% των τρεχουσών επιχειρηματικών δανείων που έχει δώσει κάθε τράπεζα μέχρι τον Απρίλιο του 2014. Οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να «περάσουν» τα δάνεια που λαμβάνουν από την ΕΚΤ σε κάποιο ποσοστό στις επιχειρήσεις, εφόσον επιθυμούν να συμμετάσχουν και στους επόμενους γύρους χρηματοδότησης του 2015 και να διατηρήσουν τα δάνεια μέχρι την περίοδο της ωρίμανσής τους. Αν όμως μια τράπεζα προχωρήσει σε απομόχλευση, όπως γίνεται με τις περισσότερες τράπεζες στη Νότια Ευρώπη, τότε επιτρέπεται να συνεχίσει να συρρικνώνει τις πιστώσεις της μέχρι και τον Απρίλιο του 2015, ενώ στη συνέχεια μπορεί να συνεχίσει με μηδενική πιστωτική επέκταση, εξηγούν οι αναλυτές της Fitch. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι πολλές νοτιοευρωπαϊκές τράπεζες μπορούν ν’ αντλήσουν νέα στοχευμένα μακροπρόθεσμα δάνεια, αλλά η πιστωτική επέκταση να παραμείνει μηδενική, ακόμη και αρνητική, απλώς με μικρότερο ρυθμό απ’ ό,τι τους προηγούμενους μήνες. Στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί η υποψία των αναλυτών, τότε θα πρέπει να υπάρξει παρέμβαση από την ΕΚΤ ή τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα πάει χαμένη ακόμη μία ευκαιρία για τις επιχειρήσεις.