Χαμηλότερη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας βλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές, καθώς εκτιμά ότι η ανάκαμψη παραμένει αδύναμη, ενώ οι ανισορροπίες επιτείνονται. Οι προβλέψεις του για τον ρυθμό ανάπτυξης είναι πλέον χαμηλότερες για την Ιαπωνία και την Ευρωζώνη. Αντίθετα, το ΔΝΤ αναβάθμισε τις προβλέψεις του για τις ΗΠΑ. Όπως το έθεσε χθες ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ, «κάποιες χώρες έχουν ανακάμψει ή σχεδόν ανακάμψει, όμως άλλες έχουν ακόμη δυσκολίες».
Ο παγκόσμιος ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να περιορισθεί στο 3,3% το 2014, κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις προβλέψεις του ΔΝΤ πριν από έξι μήνες. Ακόμη και αυτή η χαμηλότερη εκτίμηση, όμως, μπορεί να αποδειχθεί αισιόδοξη, καθώς υποθέτει ότι οι νομισματική πολιτική θα παραμείνει ευνοϊκή, η δημοσιονομική πολιτική θα γίνει λιγότερο περιοριστική και η γεωπολιτική ένταση θα υποχωρήσει.
Σύμφωνα με τον κ. Μπλανσάρ, οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη είναι τρεις. Πρώτον, οι χρηματιστηριακές αγορές που έχουν εφησυχάσει και υποεκτιμούν τους κινδύνους καθώς αναζητούν υψηλές αποδόσεις. Δεύτερον, η γεωπολιτική ένταση στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή που μπορεί να επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία. Τρίτον, η πιθανότητα να σταματήσει η ανάκαμψη της Ευρωζώνης, με εξασθένιση της ζήτησης και αποπληθωρισμό.
Ο κ. Μπλανσάρ διευκρίνησε ότι αυτό το ενδεχόμενο δεν είναι το βασικό σενάριο του ΔΝΤ, αλλά τόνισε ότι αν υλοποιηθεί θα σημάνει και τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα περιορισθεί στο 0,8% το 2014, κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις του Ιουλίου, και στο 1,3% το 2015. Η Ιταλία θα παραμείνει σε ύφεση, ενώ αναιμική θα είναι η ανάπτυξη στη Γαλλία. Ακόμη και στη Γερμανία, το ΔΝΤ περιόρισε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες.
Στην Ελλάδα, η εκτίμηση για την ανάπτυξη παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με τον Απρίλιο, στο 0,6% το 2014 και 2,9% το 2015. Η ανεργία στην χώρα προβλέπεται να υποχωρήσει στο 25,8% το τρέχον έτος και στο 23,8% το 2015 (προβλεπόταν στο 26,3% και 24,4% αντίστοιχα πριν έξι μήνες). Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει αρνητικός το 2014, στο -0,8% (αναμενόταν στο -0,4% τον Απρίλιο), προτού ανέλθει στο 0,3% το επόμενο έτος. Τέλος, προβλέπεται πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών 0,7% του ΑΕΠ το 2014 και 0,1% το 2015 (0,9% και 0,3% του ΑΕΠ αντίστοιχα πριν έξι μήνες).
Ακόμη και οι νέες εκτιμήσεις για την Ευρωζώνη, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικά αισιόδοξες. Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά στην έκθεσή του το ΔΝΤ, «ο κίνδυνος παρατεταμένα χαμηλής ανάπτυξης και επίμονα χαμηλού πληθωρισμού είναι υψηλός». Το ΔΝΤ ανησυχεί για τον κίνδυνο μεταρρυθμιστικής κόπωσης και υψηλότερων των αναμενόμενων αναγκών ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Σύμφωνα με τον κ. Μπλανσάρ, προτεραιότητα για την Ευρωζώνη είναι να επιταχύνει την ανάπτυξη και να αυξήσει τον πληθωρισμό, στόχο για τον οποίο η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς κρατικών ομολόγων.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η πίστη των επενδυτών στη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών δεν θα πρέπει να απειληθεί. Ωστόσο, ο κ. Μπλανσάρ τόνισε ότι υπάρχει περιθώριο για υποστηρικτική δημοσιονομική πολιτική, π.χ. επενδύσεις σε υποδομές από τη Γερμανία. Ο ίδιος τόνισε εξάλλου ότι «το δημόσιο χρέος σε κάποιες χώρες θα πρέπει να μειωθεί σε πιο βιώσιμα επίπεδα». Το ΔΝΤ επιμένει στην ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να αυξηθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές. Οπως προβλέπει, η Ευρώπη είναι ευάλωτη σε εξωτερικές συνθήκες όπως η χαμηλότερη ανάπτυξη στον υπόλοιπο κόσμο, το υψηλότερο κόστος της ενέργειας και μία απότομη επιδείνωση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών συνθηκών.
Ο κ. Μπλανσάρ υποστήριξε το πρόγραμμα αγοράς καλυμμένων ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συμπεριλαμβανομένων χαμηλής ποιότητας ομολόγων από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης (όπως ετέθη η ερώτηση), τονίζοντας ότι «μία υγιής αγορά για αυτά τα προϊόντα θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά» και να βελτιώσει την πρόσβαση σε κεφάλαια για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης. Ερωτώμενος εξάλλου για το πρόγραμμα επενδύσεων 300 δισ. ευρώ που σχεδιάζει ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ εκτίμησε ότι «τα επιχειρήματα για επενδύσεις σε υποδομές είναι πολλά», καθώς μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της ανεργίας και την τόνωση της ανάπτυξης. Δεν διαφωνεί δε ούτε με την ανάληψη χρέους για την χρηματοδότησή του, καθώς όπως είπε τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλά.