Αιφνιδίασε χθες η Τράπεζα της Ιαπωνίας αυξάνοντας τα μέτρα στήριξης της οικονομίας κατά 30 τρισ. γιεν ή 214 δισ. ευρώ στα 80 τρισ. γιεν ή 570 δισ. ευρώ ετησίως.
Καθώς η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός δεν αυξάνονται με ικανοποιητικούς ρυθμούς, η Τράπεζα της Ιαπωνίας αποφάσισε την έκτακτη επέκταση «των μέτρων ποσοτικής και ποιοτικής χαλάρωσης για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό», δήλωσε ο πρόεδρός της Χαρουχίκο Κουρόντα. Ο υπουργός Οικονομίας, Ακίρα Αμάρι, χαιρέτισε την κίνηση του κ. Κουρόντα. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση εξετάζει εάν θα προχωρήσει στην περαιτέρω αύξηση του αμφιλεγόμενου φόρου κατανάλωσης στο 10% έπειτα από ένα χρόνο. Αν και θεωρείται ένα αναγκαίο μέτρο για να δαμάσει το τεράστιο δημόσιο χρέος στην Ιαπωνία, η πρώτη αύξηση στον φόρο κατανάλωσης στο 8% από το 5% τον περασμένο Απρίλιο θεωρήθηκε η αιτία της υποχώρησης των επιδόσεων της οικονομίας και του πληθωρισμού.
Νωρίτερα την Παρασκευή είχαν ανακοινωθεί στοιχεία για αύξηση του πληθωρισμού κατά μόνον 1%, εξαιρουμένης της επίδρασης από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης. Ηταν μια υπενθύμιση της δυσκολίας που αντιμετωπίζει η Τράπεζα της Ιαπωνίας να σπάσει τον φαύλο κύκλο του αποπληθωρισμού που ταλανίζει την οικονομία εδώ και μία 15ετία και να επιτύχει αύξηση του πληθωρισμού στο 2% εντός διετίας.
Ο αποπληθωρισμός παραλύει «το νευρικό σύστημα» μιας οικονομίας, εφόσον η αδράνεια στην κατανάλωση και τις εταιρικές επενδύσεις οδηγεί σε μια συνεχόμενη πτώση των τιμών που μπορεί να διαρκέσει ολόκληρα χρόνια. Είναι ένας κίνδυνος που βρίσκεται προ των πυλών της Ευρωζώνης. Εξ ου και διεθνείς οργανισμοί και υψηλοί αξιωματούχοι εκλιπαρούν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με την Τράπεζα της Ιαπωνίας.
Η εξάρτηση των αγορών
Οι αγορές έχουν αναπτύξει μεγάλη εξάρτηση στα μέτρα στήριξης των κεντρικών τραπεζών. Οπότε η χθεσινή ανακοίνωση της Τράπεζας της Ιαπωνίας για ακόμη μεγαλύτερη επέκταση ενός ήδη γενναιόδωρου προγράμματος με στόχο τη στήριξη της οικονομίας αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη για τους επενδυτές. Ο δείκτης Nikkei 225 στο Τόκιο έφθασε στο υψηλό επταετίας την Παρασκευή, κλείνοντας με κέρδη 4,83% και το γιεν υποχώρησε στο χαμηλό εξαετίας μέχρι τα 111,53 ως προς το δολάριο. Μεγάλη άνοδος σημειώθηκε, επίσης, στα χρηματιστήρια της Δύσης μετά το κλίμα απογοήτευσης που είχε καλλιεργηθεί μέσα στην εβδομάδα από την ανακοίνωση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ ότι κλείνει το κεφάλαιο των ποσοτικών μέτρων στήριξης, χαράσσοντας αντίθετη πορεία από την Τράπεζα της Ιαπωνίας.
Ενα ακόμη γεγονός που τόνωσε το κλίμα ήταν η απόφαση του κρατικού επενδυτικού ταμείου συντάξεων (GPIF), του μεγαλύτερου στον κόσμο, να αυξήσει τις επενδύσεις του σε ιαπωνικές και ξένες μετοχές. Η απόφαση του κ. Κουρόντα ελήφθη μετά την προς τα κάτω αναθεώρηση των ετησίων εκτιμήσεων για ανάπτυξη από την Τράπεζα της Ιαπωνίας στο 0,5%. Κατέδειξε, επίσης την πυγμή του κ. Κουρόντα παρά τις ενστάσεις των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Πέντε μέλη ήταν υπέρ και τέσσερα κατά της αύξησης των μέτρων στήριξης που αφορούν τον τριπλασιασμό των αγορών σε διαπραγματεύσιμα αμοιβαία (ETFs) και κεφάλαια παρακαταθήκης ακινήτων (REITs), αλλά και την αύξηση των τοποθετήσεων σε κρατικά ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας.