Η ένθερμη υποδοχή του πρώην υπουργoύ Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ από τους ηγέτες των μεγαλύτερων χρηματοπιστωτικών οργανισμών της Wall Street, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Νοεμβρίου στο Μανχάταν, θα μπορούσε να εκληφθεί ως επιβεβαίωση της επιεικούς αντιμετώπισης ενός κλάδου του οποίου είχε αναλάβει την εποπτεία. Ο κ. Γκάιτνερ ήταν ο επίτιμος ομιλητής σε εκδήλωση αφιερωμένη στον Ρόντζιν Κοέν, ιδρυτικό στέλεχος της εταιρείας νομικών συμβούλων Sullivan & Cromwell, η οποία έχει αναλάβει συμφωνίες που οδήγησαν στη δημιουργία τραπεζικών κολοσσών.
Βέβαια, η ερμηνεία για την ήπια μεταχείριση του τραπεζικού κατεστημένου από τον κ. Γκάιτνερ είναι μόνον μια πτυχή του θέματος. Μια άλλη ερμηνεία είναι ότι ισχυροί τραπεζικοί παράγοντες θεωρούν ότι οι αντικαταστάτες του κ. Γκάιτνερ δεν επιδεικνύουν ανάλογη συμπεριφορά. Από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα υπουργού Οικονομικών επί διακυβέρνησης Μπαράκ Ομπάμα στην κλιμάκωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης μέχρι την αποχώρησή του προ διετίας, ο κ. Γκάιτνερ αποκρούει κατηγορίες ότι υπηρετούσε τις τράπεζες. Παρά τη μακρά πορεία του ως δημόσιος λειτουργός, ήταν αναγκασμένος να τονίσει πως δεν υπήρξε μόνον υπάλληλος της Goldman Sachs. Από τη δημοσίευση μιας αναδρομής του στα γεγονότα που ακολούθησαν τη χρεοκοπία της Lehman Brothers με τίτλο «Τεστ Κοπώσεως: Στοχασμοί της Χρηματοπιστωτικής Κρίσης» μέχρι σήμερα που είναι επικεφαλής της επενδυτικής εταιρείας Warburg Ρincus, ο κ. Γκάιτνερ έχει κρατήσει αποστάσεις από τη δημοσιότητα.
Παρόλα αυτά, το όνομά του επανέρχεται στη δημοσιότητα, αφού ο διάδοχός του ως υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λου, θέτει σε εφαρμογή τους νέους κανόνες του πολυσυζητημένου νομοσχεδίου Ντοντ-Φρανκ για τη μεταρρύθμιση της Wall Street. H απλοϊκή συζήτηση για το ποιος είναι μαλθακός ή σκληρός στη μεταχείριση των τραπεζικών κολοσσών έχει εξελιχθεί σε μια πιο περίπλοκη συζήτηση ως προς τον συντονισμό των κανόνων του νομοσχεδίου για την καλύτερη εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος.
Για να αξιολογήσει κανείς τον ρόλο του κ. Γκάιτνερ, θα πρέπει να εξετάσει τις εξελίξεις που προηγήθηκαν αλλά και ακολούθησαν της δικής του υπουργίας. Ο κ. Γκάιτνερ ανέλαβε τα ηνία από τον Χανκ Πόλσον που, δίχως αμφισβήτηση, είναι απόλυτα συσχετισμένος με την Goldman Sachs. Αρχική αποστολή του κ. Γκάιτνερ ήταν η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Και το πέτυχε με τα τεστ κοπώσεως των αμερικανικών τραπεζών, αναγκάζοντάς τες να αντλήσουν 200 δισ. δολάρια σε νέα κεφάλαια. Δεύτερον, ο κ. Γκάιτνερ παρείχε ως υπουργός Οικονομικών τις κατευθυντήριες γραμμές για τη χάραξη του νομοσχεδίου Ντοντ-Φρανκ, το οποίο θεωρείται πως ενσωματώνει τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού κλάδου από το Κραχ του ’29.
Σήμερα, ωστόσο, επικρατεί σύγχυση ως προς τον καταμερισμό ευθυνών ανάμεσα στις αρχές εποπτείας του κλάδου, μια δυσκολία που -για να είμαστε δίκαιοι- δεν θα μπορούσε να είχε προβλέψει ο κ. Λου. Οταν ορίστηκε υπουργός Οικονομικών προτεραιότητα στο οικονομικό επιτελείο του προέδρου Ομπάμα ήταν η επίτευξη συναίνεσης σε θέματα φορολογίας και κρατικών δαπανών μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών. Ο κ. Λου, ως εκ τούτου, εκχώρησε περισσότερες αρμοδιότητες στον Ντάνιελ Ταρούλο, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Στην πράξη, όμως, ακόμη και δημόσιοι φορείς αναγνωρίζουν ότι δεν είναι αρκετά ξεκάθαρο το νέο θεσμικό πλαίσιο, δίνοντας έτσι έναυσμα στις τράπεζες να είναι διστακτικές στον δανεισμό τους, ιδίως σε μια συγκυρία που το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ανοίξει τόσα πολλά μέτωπα με τη Wall Street. Σε αυτό το στάδιο αναρωτιέται κανείς εάν είναι αναγκαία η παρέμβαση κάποιου σαν τον Τίμοθι Γκάιτνερ.