Η πρόσφατη επιβράδυνση στην αύξηση των δαπανών για τη δημόσια υγεία στις προηγμένες οικονομίες κατά την τελευταία τετραετία δεν αναμένεται να έχει μεγάλη διάρκεια, σύμφωνα με σχετική έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ωστόσο, υπάρχουν ενδεδειγμένες πολιτικές για τη χαλιναγώγηση των δαπανών αυτών, οι οποίες βαίνουν διογκούμενες και εξαιτίας της ταχύτατης γήρανσης του πληθυσμού στη Δύση. Μεταξύ αυτών ο διεθνής οργανισμός αναφέρει τις εξής: μεταρρυθμίσεις για την επίταση του ανταγωνισμού στην υγεία, προκειμένου να προαχθεί η ποιότητα και να βελτιωθεί η τιμή των υπηρεσιών, μεγαλύτερη έμφαση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και την πρόληψη, αναβάθμιση του συστήματος κάλυψης της περίθαλψης με κίνητρα για την παροχή οικονομικών και αποδοτικών υπηρεσιών, και επέκταση των συστημάτων διαχείρισης πληροφοριών για την υγεία.
Υψηλές δαπάνες
Σύμφωνα με τα πορίσματα του τμήματος Οικονομικών και Ανάπτυξης του διεθνούς οργανισμού, η συγκράτηση στη διόγκωση των δαπανών περίθαλψης για τους πολίτες είναι ένα από τα μείζονα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι προηγμένες οικονομίες. Το εν λόγω κόστος αυξάνεται σημαντικά τα τελευταία τριάντα χρόνια, αντιστοιχώντας σχεδόν στο ήμισυ της αύξησης των δημοσίων δαπανών χωρίς τόκους. Την ίδια ακριβώς περίοδο αυξάνονται και οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία, οι οποίες κατά μέσον όρο αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο όλων των δαπανών υγείας στις προηγμένες οικονομίες. Αξίζει να αναφερθεί, όπως επισημαίνει το ΔΝΤ, ότι ενόσω αυξάνονται οι δαπάνες περίθαλψης, παράλληλα σημειώνεται τεράστια πρόοδος στην ιατρική και στην ποιότητα της δημόσιας υγείας, ασκώντας περαιτέρω πιέσεις στους κρατικούς προϋπολογισμούς. Την ίδια στιγμή, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα. Πάντως, σύμφωνα με την ιστορική εμπειρία, μια περίοδος βραδείας αύξησης των δαπανών υγείας συνήθως ακολουθείται από μια περίοδο επιτάχυνσής τους.
Το εάν θα ισχύσει αυτό και στη σημερινή συγκυρία, θα εξαρτηθεί από τέσσερις παράγοντες: πρώτον, τη γήρανση του πληθυσμού, δεύτερον, την αύξηση των εισοδημάτων των φορολογουμένων, τρίτον, τις εξελίξεις στην ιατρική τεχνολογία, τέταρτον, τη σχετικά μεγάλη αύξηση του μοναδιαίου εργατικού κόστους σε κλάδους με μικρή άνοδο παραγωγικότητας και, πέμπτον, τις ίδιες τις πολιτικές δημόσιας υγείας. Μια πολιτική, λόγου χάριν, θα επηρεάσει τη ζήτηση, εάν καθορίσει συμμετοχή του ασθενούς στο κόστος, αλλά και την προσφορά, εάν εμμέσως χρηματοδοτεί ιδιώτες γιατρούς και νοσοκομεία.