H εκλογική νίκη του Σίνζο Αμπε την Κυριακή δεν σημαίνει πως η οικονομική πολιτική των «Τριών Βελών», γνωστή στον διεθνή Τύπο και ως Abenomics, έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Με τη συμμετοχή των ψηφοφόρων στο ιστορικό χαμηλό του 53,3% είναι σαφές πως το δύσκολο εγχείρημα της καταπολέμησης του αποπληθωρισμού και της επανεκκίνησης της ανάπτυξης στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε της αναγγελίας του εκλογικού αποτελέσματος, ο κ. Αμπε δήλωσε αποφασισμένος να ολοκληρώσει την πολιτική των «Τριών Βελών», υποσχόμενος νέα μέτρα στήριξης μέχρι τα τέλη του έτους και αύξηση μισθών. Σήμερα, εξάλλου, έχει δρομολογηθεί κοινή ανακοίνωση του επικεφαλής της Ομοσπονδίας Επιχειρηματιών της Ιαπωνίας, Σανταγούκι Σακακιμπάρα, και του κ. Αμπε για επικείμενες αυξήσεις στους μισθούς και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Οι μεγάλες συνδικαλιστικές ενώσεις της χώρας φαίνεται πως διεκδικούν αύξηση του βασικού μισθού κατά 2%. Την ίδια ώρα, οι εργοδότες επιθυμούν μια ατζέντα μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Δεν έχουν δοθεί λεπτομέρειες στον Τύπο, αλλά φαίνεται πως οι εταιρείες επιθυμούν να προσδιορίζεται το ύψος του μισθού βάσει της αποδοτικότητας των εργαζομένων και όχι την αρχαιότητά τους στην ιεραρχία της διοίκησης. Παράλληλα επιδιώκονται τρόποι για την ενίσχυση της παραγωγικότητας στον κλάδο των υπηρεσιών, ο οποίος απασχολεί επτά στους δέκα εργαζομένους της χώρας.
H αποτελεσματικότητα των Abenomics δοκιμάζεται εδώ και ενάμιση χρόνο με την εφαρμογή εξαιρετικά γενναιόδωρων μέτρων στήριξης τόσο από την Τράπεζα της Ιαπωνίας όσο και από την κυβέρνηση στο δημοσιονομικό μέτωπο. Σε αυτό το πρίσμα η αύξηση των μισθών είναι ζωτικό κομμάτι των Αbenomics σε μια οικονομία όπου ουσιαστικά η κατανάλωση ήταν στάσιμη λόγω του αποπληθωρισμού. Αν και τον τελευταίο χρόνο έχουν ενισχυθεί οι τιμές καταναλωτή φθάνοντας σε θετικό πρόσημο, επί σχεδόν δύο δεκαετίες ακολουθούσαν πτωτική πορεία. Ομως, οι μισθοί δεν έχουν ενισχυθεί αναλόγως. Ετσι δεν ενθαρρύνεται μια αύξηση της κατανάλωσης και ενίσχυση της ανάπτυξης. Αναλυτικότερα, οι μισθοί, προσαρμοσμένοι στον πληθωρισμό, ακολουθούσαν τον Οκτώβριο πτωτική πορεία επί 16ο συναπτό μήνα, υποχωρώντας κατά 2,8% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Μεγάλη πλειοψηφία
Στις εκλογές της Κυριακής, το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα, υπό τον κ. Αμπε, και το Komeito, που στήριζε την προηγούμενη δικομματική κυβέρνηση, κέρδισαν 326 από συνολικά 475 έδρες, καταλαμβάνοντας τα δύο τρίτα του ιαπωνικού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής υποδηλώνει πως επικρατεί επιφυλακτικότητα στο εκλογικό σώμα για το τελικό αποτέλεσμα των Abenomics. Η πορεία ανάκαμψης της ιαπωνικής οικονομίας, για παράδειγμα, αναχαιτίστηκε ξαφνικά από την αύξηση του φόρου πωλήσεων, οδηγώντας τη χώρα σε ύφεση μέσα στο τρίτο τρίμηνο. Στο δημοσιονομικό μέτωπο, ένα από τα «Τρία Βέλη» της πολιτικής Αμπε, το οικονομικό επιτελείο καλείται να διατηρήσει ισορροπίες ανάμεσα σε μέτρα για τη στήριξη της ανάπτυξης και για τη μείωση του υπέρογκου χρέους της χώρας. Ενδεικτικά, ο κ. Αμπε ανέβαλε τη δεύτερη αύξηση στον φόρο πωλήσεων, αρχικά δρομολογημένη για τον Οκτώβιο του 2015, για τον Απρίλιο του 2017. Η κυβέρνηση είχε ήδη προχωρήσει με την αύξηση στον φόρο πωλήσεων από το 5% στο 8% τον περασμένο Απρίλιο, με την προοπτική να φθάσει το 10% τον Οκτώβριο του 2015. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, από την πλευρά της, έχει διοχετεύσει τρισεκατομμύρια γιεν στην οικονομία για την αποδυνάμωση του γιεν, επεκτείνοντας τους ισολογισμούς σε πρωτοφανή επίπεδα.