Κρίσιμη για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας -και κατ’ επέκταση για τον αντίκτυπο στην παγκόσμια- είναι η απόφαση που καλείται να λάβει αύριο η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και αφορά την κατεύθυνση της νομισματικής της πολιτικής αλλά και τον τρόπο που θα τη γνωστοποιήσει στις αγορές. Το θέμα είναι αν η Federal Reserve θα διαμηνύσει ότι προτίθεται να αυξήσει τα επιτόκια μέσα το 2015, δεδομένου ότι το επιτρέπουν δύο καίριες παράμετροι της αμερικανικής οικονομίας αλλά το αποθαρρύνει μια τρίτη εξίσου καθοριστική. Κι ενώ η πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών προεξοφλεί πως θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων στα μέσα του επόμενου έτους, ο οικονομολόγος και κάτοχος Νομπέλ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν εικάζει πως θα το αποφύγει, όχι μόνον επειδή δεν το επιτρέπει ο χαμηλός πληθωρισμός αλλά και γιατί η αμερικανική οικονομία παραμένει εύθραυστη.
Η αναπτυξιακή πολιτική που έχει επιστρατεύσει η Federal Reserve από την αρχή της παγκόσμιας κρίσης, διατηρώντας τα επιτόκια του δολαρίου σε ουσιαστικά μηδενικά επίπεδα, έχει επιτύχει να περιορίσει την ανεργία στο 5,8%. Παράλληλα έχει επιτύχει να αναπτύσσεται η αμερικανική οικονομία με ρυθμούς 4,6% και 3,9% τα δύο τελευταία τρίμηνα. Ως εκ τούτου η Fed φλερτάρει τους τελευταίους μήνες με την ιδέα να αποσύρει από την αυριανή ανακοίνωσή της την υπόσχεση ότι τα επιτόκια του δολαρίου θα παραμείνουν «για σημαντικό χρονικό διάστημα» σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα. Είναι, όμως, γεγονός πως δεν έχει επιτύχει να επιταχύνει τον πληθωρισμό που βρίσκεται κάτω του στόχου του 2% και ίσως επιβραδυνθεί περαιτέρω εξαιτίας του φθηνού πετρελαίου και της επιβράδυνσης σε Κίνα, Ευρωπαϊκή Ενωση και Ιαπωνία. Μια αύξηση του κόστους δανεισμού θα τον οδηγούσε σε περαιτέρω υποχώρηση.
Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν, πάντως, πως η Fed θα αλλάξει διατύπωση και, προκειμένου να αποτρέψει μια απότομη αντίδραση της αγοράς, θα καλέσει τους επενδυτές να κάνουν «υπομονή» αφήνοντας να εννοηθεί πως αναβάλλει την επιβολή πιο περιοριστικής πολιτικής. Αν, πάντως, διατηρήσει την επίμαχη υπόσχεση όπως πρότειναν την περασμένη εβδομάδα δύο στελέχη της, τότε η κ. Γέλεν θα πρέπει να εξηγήσει τους λόγους αυτής της αυτοσυγκράτησης στη συνέντευξη που θα παραχωρήσει μετά τη συνεδρίαση.
«Οχι σε αύξηση επιτοκίων»
Στον κίνδυνο περαιτέρω υποχώρησης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ βασίζει ο Πολ Κρούγκμαν το επιχείρημά του κατά της αύξησης των επιτοκίων αλλά και την εκτίμησή του ότι η Fed μπορεί να αποφύγει μια παράτολμη αλλαγή πολιτικής που θα έθετε σε κίνδυνο την ανάπτυξη στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Παράλληλα, όμως, σε συνέδριο που έγινε το Σαββατοκύριακο στο Ντουμπάι, ο Αμερικανός οικονομολόγος υποστήριξε πως «υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να είναι ακόμη σε ύφεση η αμερικανική οικονομία». Επανέλαβε τη θέση του, την οποία συμμερίζεται ανοιχτά και ο Στίβεν Κινγκ, επικεφαλής της ομάδας οικονομολόγων της HSBC Holdings, πως η πρόσφατη υποχώρηση της ανεργίας στις ΗΠΑ συγκαλύπτει την απουσία αυξήσεων στους μισθούς των εργαζομένων, κάτι που υποδηλώνει ότι η οικονομία εξακολουθεί να παραπαίει. Επανέλαβε, μάλιστα, πως οι δύο πηγές κινδύνου για την παγκόσμια οικονομία είναι η Ευρωζώνη και η Κίνα και προειδοποίησε για το ενδεχόμενο αλλεπάλληλων πτωχεύσεων στον ιδιωτικό τομέα της Ρωσίας εξαιτίας της ελεύθερης πτώσης στην οποία βρίσκεται το νόμισμά της.