Σε θετική τροχιά βρίσκεται η πορτογαλική οικονομία ένα εξάμηνο αφού εξήλθε από το μνημόνιο, αλλά η συνεισφορά των εξαγωγών στην ανάπτυξη της χώρας έχει αποδυναμωθεί λόγω των «έκτακτων συνθηκών» που επικράτησαν το πρώτο εξάμηνο του έτους, καταλήγει η πρώτη έκθεση της Κομισιόν μετά τη λήξη του μνημονίου. Οι οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες στη Πορτογαλία έχουν βελτιωθεί από τότε που ολοκληρώθηκε το δανειοδοτικό πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), αλλά το αδύναμο εξωτερικό περιβάλλον, τα υψηλά επίπεδα ιδιωτικού και δημόσιου χρέους αλλά και η επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων αναχαιτίζουν τη δυναμική ανάκαμψη στη χώρα. «Η ανταγωνιστικότητα της πορτογαλικής οικονομίας δεν είναι μόνον κρίσιμη μεσοπρόθεσμα, αλλά και για τη στήριξη της ανάκαμψης που παραμένει ασταθής».
Παρόλα αυτά, η Κομισιόν θεωρεί πως συνεχίζεται η διαδικασία μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και δημόσιου χρέους, υπενθυμίζοντας, ωστόσο, πως εξακολουθούν να κινούνται σε επίπεδα υψηλότερα από τις προδιαγραφές της Ε.Ε. Σε κάθε περίπτωση, «οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων παραμένουν χαμηλές και σταδιακά αποκαθίστανται οι συνθήκες χρηματοδότησης της οικονομίας» επισημαίνει η Κομισιόν.
Αναφορά γίνεται στη θετική επίδραση των κυβερνητικών μέτρων που εφάρμοσε για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς στον προϋπολογισμό της χώρας. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, η κυβέρνηση εκτιμά πως το δημοσιονομικό έλλειμμα θα κυμανθεί στο 2,7% του ΑΕΠ για το 2015, δηλαδή θα είναι υψηλότερο από το 2,5% που απαιτείται από τη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος (Excessive Deficit Procedure) αλλά χαμηλότερο από τις προβλέψεις της Ε.Ε. που είχαν διαμορφωθεί το φθινόπωρο και έφθαναν στο 3,3%. Στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος, η Κομισιόν αξιολογεί εάν το δημοσιονομικό έλλειμμα μιας χώρας είναι υπερβολικό, βάσει του οικονομικού κύκλου, των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλων ειδικών παραγόντων που επικρατούν σε μια οικονομία. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως η κυβέρνηση της Πορτογαλίας είχε ανακοινώσει πως οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι ισχυροί εάν δεν υπάρξει άνοδος των τιμών του πετρελαίου που έχουν υποχωρήσει πάνω από 40% μέσα στο 2014. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού εκτιμά πως η τιμή του πετρελαίου Μπρεντ θα ανέρχεται στα 96,7 δολάρια το βαρέλι όταν σήμερα είναι αρκετά χαμηλότερη στα 66,84 δολάρια.
Δεδομένης της μειωμένης εξωτερικής ζήτησης για τις εξαγωγές της Πορτογαλίας, η οικονομία μπορεί να διατηρεί ισορροπίες χάριν της ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης. Αλλά ο δρόμος παραμένει μακρύς για τη μείωση του χρέους που συνεχίζει να κινείται σε υψηλά επίπεδα. Μέχρι τα τέλη του 2013, η αναλογία χρέους ως προς το ΑΕΠ ανέρχεται στο 128%, δηλαδή κινείται σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα από τις προδιαγραφές της Κομισιόν. Η προοπτική μείωσης είναι, ωστόσο, θετική, αρκεί να συνεχιστούν οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, τονίζεται από την Κομισιόν. Στον τραπεζικό κλάδο, η διαδικασία απομόχλευσης των πορτογαλικών τραπεζών βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά η μείωση των επισφαλών δανείων παραμένει βραδεία και άρα μια πρόκληση για τον κλάδο. Αίσθηση προκάλεσε η κατάρρευση και διάσπαση της Banco Espirito Santo (BES). Ωστόσο, η ανακεφαλαιοποίηση της Novo Banco, της τράπεζας που απορρόφησε περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις της BES, είναι ένα «κεφάλαιο» που θα πρέπει να κλείσει για να μην εκτίθεται ο κλάδος σε νέους κινδύνους. Τέλος, η απόφαση της κυβέρνησης να αυξήσει τον κατώτατο μισθό μπορεί να καταστήσει την όποια μετάβαση στην απασχόληση δύσκολη, προειδοποιεί η Κομισιόν.