Ακανθώδη ζητήματα προκύπτουν από τον προϋπολογισμό 3,99 τρισ. δολαρίων που προτείνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, για το δημοσιονομικό έτος του 2016, ένα κρίσιμο έτος ενόψει των προεδρικών εκλογών τον Νοέμβριο, με επικρατέστερη υποψήφια τη Χίλαρι Κλίντον για το κυβερνών κόμμα των Δημοκρατικών. Προτεραιότητα για τον Λευκό Οίκο είναι η φορολογική μεταρρύθμιση, με μεγαλύτερες επιβαρύνσεις στις πολυεθνικές που εδώ και χρόνια δηλώνουν τα κέρδη τους σε χώρες με ευνοϊκότερο καθεστώς, αλλά και η αναβάθμιση της ασφάλειας των ηλεκτρονικών συστημάτων του κράτους με δαπάνες 14 δισ. δολαρίων, ύστερα από μια σειρά παραβιάσεων που εξέθεσε την ασφάλεια των ΗΠΑ. «Ελπίζουμε να θέσουμε τις σωστές βάσεις για τη δημιουργία συνθηκών σε μια οικονομία που θα επικεντρώνεται στη μεσαία τάξη και την οικονομική ανάπτυξη, να έχουμε μια εποικοδομητική συζήτηση και να υπάρξει πρόοδος μέσα στο επόμενο έτος» δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος στο Reuters.
Η επιβολή έκτακτου φόρου 14% για τις πολυεθνικές εταιρείες που δηλώνουν τα κέρδη τους στο εξωτερικό, η προεξόφληση φόρων 18% από μελλοντικά εταιρικά κέρδη, η αύξηση του φορολογικού συντελεστή στο 28% για τα κεφαλαιακά κέρδη και τα μερίσματα είναι κάποιες από τις προτάσεις του Λευκού Οίκου που, πιθανώς, να ανεβάσουν τους τόνους στις διαβουλεύσεις με τους Ρεπουμπλικανούς.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το έτος που ξεκινά τον Οκτώβριο του 2015 και λήγει τον Σεπτέμβριο του 2016 προβλέπεται σταθεροποίηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στα 474 δισ. δολάρια, ήτοι στο 2,5% επί του ΑΕΠ εντός δεκαετίας, με μείωση κατά 1,8 τρισ. δολάρια μέσα σε αυτό το διάστημα. Περιλαμβάνονται, επίσης, μέτρα για την αύξηση των μισθών για τους υπαλλήλους του ομοσπονδιακού κράτους κατά 1,3% και η δημιουργία τράπεζας υποδομών με 478 δισ. δολάρια για τη χρηματοδότηση έργων όπως η αναβάθμιση οδικών δικτύων, τα οποία δημιουργούν ερωτήματα για το πώς θα τα υποδεχτούν η Γερουσία και η Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου επικρατούν οι Ρεπουμπλικανοί. Αναλυτές σχολιάζουν, πάντως, ότι οι προτάσεις αυτές εκθέτουν το χάσμα ανάμεσα στον στόχο του κ. Ομπάμα να στηρίξει τη μεσαία τάξη και τους Ρεπουμπλικανούς, που έχουν ως προτεραιότητα ένα ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς για τους επιχειρηματικούς κολοσσούς της χώρας.
Στήριξη μεσαίας τάξης
H υποχώρηση των καταναλωτικών δαπανών στις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2009 επιβεβαιώνει τους προβληματισμούς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για μη ικανοποιητική αύξηση των μισθών, αν και αναλυτές της αγοράς τονίζουν πως αποδίδεται στη χαμηλή ζήτηση για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας λόγω των δύσκολων καιρικών συνθηκών. Χθες, ωστόσο, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2016, που προσανατολίζεται στη στήριξη της μεσαίας τάξης, στοχεύοντας σε μείωση της ανεργίας στο 5,4% από το 5,6% που ισχύει σήμερα. Αναλυτικότερα, οι καταναλωτικές δαπάνες, που αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα, υποχώρησαν κατά 0,3%, έπειτα από άνοδο 0,5% τον Νοέμβριο και 0,3% τον Οκτώβριο. Προβληματισμό προκάλεσε, επίσης, η ανάπτυξη της οικονομίας των ΗΠΑ σε χαμηλότερους ρυθμούς από το αναμενόμενο μέσα στο τέταρτο τρίμηνο του 2014, φθάνοντας το 2,6% αντί του προβλεπόμενου 3%. Οι χαμηλές τιμές ενέργειας, ωστόσο, εκτιμάται πως θα ενισχύσουν την κατανάλωση το 2015.