Απρόβλεπτες ήταν κάποιες από τις συνέπειες που είχε η πρόσφατη και αιφνιδιαστική απόφαση της Τράπεζας της Ελβετίας να αποσυνδέσει το ελβετικό φράγκο από το ευρώ. Μετά την αναπόφευκτη εκτίναξη του ελβετικού νομίσματος κατά 40% έναντι του ευρώ, 30% έναντι του δολαρίου, αλλά και 15% έναντι της στερλίνας, οι Ελβετοί μπορούν να αγοράζουν πολύ περισσότερα με τα χρήματά τους. Ετσι ενώ πλήττονται καίρια ζωτικοί τομείς της ελβετικής οικονομίας, πολλοί Ελβετοί διασχίζουν τα σύνορα με τη Γερμανία αναζητώντας καλύτερες τιμές στη γερμανική αγορά. Συχνά κάνουν στη Γερμανία τις αγορές της εβδομάδας, ενώ επισκέπτονται οδοντιάτρους της γειτονικής τους χώρας.
Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal, εκείνο που έκανε τις Αρχές να αντιδράσουν ήταν οι υπερβολικά υψηλές παραγγελίες πίτσας από τη Γερμανία! Ετσι, Ελβετοί τελωνειακοί στα σύνορα με τη Γερμανία σταμάτησαν γερμανικά μικρά φορτηγά όταν αντελήφθησαν πως πολλά από αυτά μετέφεραν τουλάχιστον 60 πίτσες σε κάθε δρομολόγιό τους. Η νέα τάση δημιουργεί οπότε νέες κατηγορίες κερδισμένων και χαμένων. Οι ελβετικοί σιδηρόδρομοι έχουν αυξήσει δραματικά τα δρομολόγια προς τη Γερμανία εφόσον ανέβηκε ραγδαία η ζήτηση για εισιτήρια, ενώ τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος στους σιδηροδρομικούς σταθμούς κοντά στα σύνορα δηλώνουν πως η ζήτηση για ευρώ έχει κυριολεκτικά δεκαπενταπλασιαστεί.
Στους κερδισμένους συγκαταλέγονται ασφαλώς, σύμφωνα πάντα με το ρεπορτάζ της WSJ, τα γερμανικά πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ, που προσλαμβάνουν προσωπικό για να αντεπεξέλθουν στην αυξημένη ζήτηση από Ελβετούς. Τα καταστήματα στο εμπορικό κέντρο Lago κοντά στα σύνορα αναφέρουν πως σήμερα το 40% της πελατείας τους αποτελείται πλέον από Ελβετούς που μερικές φορές κάνουν τόσο μαζικές αγορές ώστε φεύγουν με 10 μπουκάλια σαμπουάν ή 24 λίτρα γάλα. Την ίδια στιγμή, η πελατεία του κέντρου οδοντιατρικής υγιεινής Zahnzentrum αποτελείται πλέον σχεδόν εξ ολοκλήρου από Ελβετούς, καθώς οι τιμές που χρεώνει είναι ουσιαστικά μισές από τις αντίστοιχες για τις ίδιες υπηρεσίες σε μια οδοντιατρική κλινική στην Ελβετία.
Φαίνεται, έτσι, πως ήρθε η ώρα να πληγεί η Ελβετία, αφού πρώτα πλούτισε χάρη στο τραπεζικό απόρρητο και τα τελευταία χρόνια προσελκύει όχι μόνον εργαζομένους αλλά και κεφάλαια, που προσπαθούσαν να διαφύγουν την κρίση της Ευρωζώνης. Ανάμεσα σε αυτούς που δέχονται καίριο πλήγμα από την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου είναι το καζίνο στο ιταλόφωνο καντόνι, καθώς καταβάλλει μισθούς και προμήθειες σε ελβετικά φράγκα αλλά τα έσοδά του είναι κατά 80% σε ευρώ επειδή προέρχονται από Ιταλούς παίκτες. Κατά συνέπεια, το λειτουργικό του κόστος αυξήθηκε κατά 20 εκατ. ευρώ μετά την εκτίναξη του ελβετικού φράγκου και αυτό θέτει σε κίνδυνο τόσο τη λειτουργία του όσο και τα έσοδα των δημοτικών αρχών της πόλης, εφόσον το καζίνο είναι η μεγαλύτερη επιχείρησή της. Ετσι το ιταλικό καντόνι έχει ήδη ανακοινώσει περικοπές 30% στις συντάξεις ορισμένων από τους δημοσίους υπαλλήλους του.
Στους χαμένους συγκαταλέγονται, όμως, και ορισμένοι από τους εργαζομένους, Γάλλους, Γερμανούς και Ιταλούς, που εδώ και χρόνια διασχίζουν τα σύνορα για να εργαστούν στην Ελβετία. Οταν ενισχύθηκε το φράγκο ένιωσαν ξαφνικά πλούσιοι, αλλά τα οφέλη τους σύντομα εξανεμίστηκαν και ίσως βρεθούν σε μειονεκτική θέση. Ορισμένοι Ελβετοί εργοδότες, ιδιαιτέρως όσοι βρίσκονται κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία, τους ενημερώνουν προσφάτως ότι σκοπεύουν να μειώσουν είτε τις ώρες εργασίας τους είτε τους μισθούς τους. Στο ιταλόφωνο καντόνι, άλλωστε, κάποιοι εργοδότες εξετάζουν την προοπτική να μετατρέψουν τους μισθούς των υπαλλήλων τους σε ευρώ, αλλά με την παλιά ισοτιμία.
Ζημιά για «Ιταλούς»
Πολλοί κάτοικοι του ιταλόφωνου καντονιού πλήττονται μετά την αποσύνδεση του ελβετικού φράγκου από το ευρώ, αφού πληρώνονται σε ευρώ αλλά πληρώνουν σε ελβετικά φράγκα για το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών τους. Την ίδια στιγμή στη Γερμανία δεν είναι όλοι κερδισμένοι. Οι δημοτικές αρχές πολλών παραμεθόριων πόλεων εκφράζουν φόβους για περαιτέρω επιπτώσεις στις οικονομίες τους. Σύμφωνα με τη Βερόνικα Βάισερ, οικονομολόγο της ελβετικής τράπεζας UBS, το πανίσχυρο ελβετικό φράγκο μπορεί να αποβεί εις βάρος επιχειρήσεων της Ευρωζώνης που βρίσκονται έως και 100 χιλιόμετρα μακριά από τα ελβετικά σύνορα. Ο δήμαρχος της γερμανικής πόλης Βέιμ, που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του Ρήνου απέναντι από τη Βασιλεία, εκφράζει φόβους πως η πόλη του ίσως δυσκολευτεί εφεξής να προσελκύσει προσωπικό για τον δημόσιο τομέα, καθώς η γειτνίαση με την Ελβετία έχει ήδη οδηγήσει στα ύψη το κόστος ζωής. Είναι ενδεικτικό ότι το τίμημα για ένα τριάρι έχει εκτιναχθεί κατά 50% μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια.