Εκτενές άρθρο για τα 13 μέλη του κυπριακού κοινοβουλίου με εκκρεμή δάνεια, συνολικού ύψους 35,3 εκατ. ευρώ, στην Τράπεζα Κύπρου δημοσίευσε χθες η βρετανική εφημερίδα Financial Times, ενώ η Λευκωσία αρνείται πεισματικά την εφαρμογή νομοσχεδίου για τις εκποιήσεις των περιουσιακών στοιχείων δανειοληπτών που βρίσκονται στο «κόκκινο». Σήμερα, μάλιστα, λήγει η περίοδος αναστολής του νομοσχεδίου, το οποίο αποτελεί βασικό όρο των πιστωτών της Κύπρου για να απελευθερωθεί η επόμενη δόση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ύψους 86 εκατ. ευρώ. Η λίστα όπου αναγράφονται τα ονόματα των βουλευτών με τα «κόκκινα» δάνεια έχει προκαλέσει πολιτικό σκάνδαλο στην Κύπρο με τη διαρροή να προέρχεται από την κεντρική τράπεζα.
Το δανειοδοτικό πρόγραμμα της Κύπρου έχει παγώσει από τον Ιούλιο του 2014, με το κοινοβούλιο της χώρας να διστάζει να εφαρμόσει το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις σε μια οικονομία όπου το ήμισυ των δανείων είναι μη εξυπηρετούμενα. «Δίχως τη νομοθεσία αυτή είναι σαν να κραδαίνουμε ένα σφυρί από ζαχαρωτά όταν αντιμετωπίζουμε οφειλέτες» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, η οποία παρουσιάζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια της τάξεως των 11,5 δισ. ευρώ.
Ο επικεφαλής της Τράπεζας Κύπρου ισχυρίζεται στη Financial Times πως το νομοσχέδιο δεν θα αποτελέσει το «όχημα» για να χάσουν την κατοικία τους πολίτες που βρίσκονται σε ευάλωτη οικονομική θέση. «Δεν έχουμε καμία πρόθεση να αναλάβουμε μαζικές εκποιήσεις κατοικιών. Αυτό δεν θα εξυπηρετούσε το συμφέρον της τράπεζας ή της κοινωνίας» είπε ο κ. Χούρικαν, ιρλανδικής καταγωγής. Προσέθεσε, όμως, ότι είναι απαραίτητο να «σπάσουν» οι δεσμοί μεταξύ επιχειρήσεων, πολιτικών και τραπεζών. Η Τράπεζα Κύπρου απασχολεί, περίπου, 500 άτομα στο τμήμα προβληματικών και μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία αναλογούν στα δύο τρίτα του ΑΕΠ ενός από τα μικρότερα και νεότερα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Υποστηρικτές του νομοσχεδίου τονίζουν ότι χωρίς την εφαρμογή του θα χρειαστεί μια ολόκληρη δεκαετία για τη διαχείριση των «κακών» δανείων, εξασθενίζοντας τη φερεγγυότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Καθυστερεί, επίσης, η θετική αξιολόγηση του δανειοδοτικού προγράμματος που θα ανοίξει την πόρτα για να συμμετάσχει η χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ αν και το ποσοστό της είναι από τα χαμηλότερα των 19 κρατών-μελών.
Ο ρόλος Γιωρκάτζη
Πρωταγωνίστρια στο πολιτικό σκάνδαλο που προκλήθηκε από τη διαρροή της λίστας ήταν η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, η απομάκρυνση της οποίας από τη θέση της επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου έχει ζητηθεί από τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη. Ο κ. Αναστασιάδης απευθύνθηκε στον γενικό εισαγγελέα για να εξετάσει τα δεδομένα για την απομάκρυνσή της.
Η κ. Γιωρκάτζη, η οποία αρνείται να παραιτηθεί, κατηγορήθηκε από πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου ότι διέρρευσε τα στοιχεία για τα «κόκκινα» δάνεια των 13 μελών του κοινοβουλίου για να κερδίσει τις εντυπώσεις και να μην απομακρυνθεί από τη θέση της.
Μέσα στην εβδομάδα, η Ιnternational New York Times δημοσίευσε εκτενές άρθρο για τη μεταχείριση των καταθετών των κυπριακών τραπεζών. Το 2013, τέθηκε ως προϋπόθεση «κούρεμα» στις καταθέσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την παροχή οικονομικής βοήθειας, κάτι που δεν είχε επαναληφθεί ποτέ ξανά στην Ευρωζώνη. «Ηταν μια συνειδητή προσπάθεια για την επιβολή “κουρέματος” στις καταθέσεις και ελέγχων στην κίνηση των κεφαλαίων από μια μη συστημική χώρα. Το ΔΝΤ και η Γερμανία υποστήριζαν τη λύση αυτή» δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Μιχάλης Σαρρής. Μια συνέπεια του «κουρέματος» των καταθέσεων είναι ότι ορισμένοι Κύπριοι αρνούνται να αντεπεξέλθουν στις δανειακές υποχρεώσεις τους, επισημαίνουν οι Financial Times.