H Oμοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) επιθυμεί να επαναφέρει σε φυσιολογικά επίπεδα τη νομισματική πολιτική στην αμερικανική οικονομία χωρίς να τρομάξει τις αγορές.
Βέβαια, ο ορισμός του «φυσιολογικού» δεν είναι εύκολη υπόθεση. Βασικό συστατικό της αφύσικης νομισματικής πολιτικής που υιοθετήθηκε τα προηγούμενα χρόνια ήταν η υπόσχεση για, σχεδόν, μηδενικά επίπεδα για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο. Εφόσον τα επιτόκια οριστούν σε υψηλότερα επίπεδα, δεν ισχύει αυτή η χρονική δέσμευση.
Θεωρητικά θα ήταν εύκολο να προσδιορίσει κανείς τη χρονική στιγμή της επόμενης αύξησης των επιτοκίων, κρίνοντας από τα τελευταία στοιχεία για την οικονομία.
Είναι πολύ πιθανό να θεωρεί αναγκαία μια περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής εάν οι τιμές δεν ενισχυθούν στο 2% που είναι ο στόχος της Fed για τον πληθωρισμό. Το θέμα είναι, όμως, ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σε ποια κατεύθυνση θα κινηθούν τα στοιχεία για την αμερικανική οικονομία. Γι’ αυτό τον λόγο μια φυσιολογική νομισματική πολιτική προκαλεί μεγαλύτερη σύγχυση από μια πολιτική μηδενικών επιτοκίων – προκαλώντας μεγαλύτερες εκπλήξεις.
Σε ομιλίες που έδωσαν κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Στάνλεϊ Φίσερ, και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας, Αντριου Χάλντεϊν αναφέρθηκαν σε αυτό το ζήτημα. Ο κ. Φίσερ είπε ότι «καθώς εξομαλύνεται η νομισματική πολιτική, τα επιτόκια θα πρέπει να αυξάνονται σε ορισμένες περιπτώσεις και να μειώνονται σε ορισμένες άλλες». Ο κ. Χάλντεϊν, αναφερόμενος στη βρετανική οικονομία, όπου ο πληθωρισμός υποχώρησε τον Φεβρουάριο στο μηδέν, παρατήρησε ότι οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν ομόφωνα ότι εάν υπάρξει αλλαγή στην κατεύθυνση των επιτοκίων αυτή θα είναι ανοδική. Ο ίδιος, όμως, είπε ότι «εάν απαιτούνταν μια αλλαγή, είναι ίσες οι πιθανότητες μιας αύξησης ή μείωσης των επιτοκίων, δεδομένης της ασυμμετρίας των πληθωριστικών κινδύνων».
Κατά τα φαινόμενα, η πρόκληση είναι να πείσουν οι αγορές ότι η όποια αλλαγή στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής θα προσδιοριστεί από τα στοιχεία για την οικονομία. Σε έναν ιδανικό κόσμο, η κεντρική τράπεζα θα αντιδρούσε ανάλογα με τα στοιχεία για την οικονομία. Αμφιβολίες για την επόμενη κίνηση της Fed πυροδοτούνται από την αβεβαιότητα για την πορεία των στοιχείων για την αμερικανική οικονομία.
Σε αυτό το πρίσμα, ο κ. Χάλντεϊν επισήμανε τα ακόλουθα: «υπάρχουν πολύ καλοί λόγοι που η νομισματική πολιτική δεν στηρίζεται μόνον στην επεξεργασία στοιχείων με αλγόριθμους. Aυτές οι προσομοιώσεις παραβλέπουν μια σειρά από πρακτικές αβεβαιότητες. Για παράδειγμα υποθέτουν πως τα συγκεκριμένα μέτρα είναι πλήρως αξιόπιστα και αποτελεσματικά για την τόνωση της ζήτησης και την ενίσχυση του πληθωρισμού. Σε πρακτικό επίπεδο, όμως, η επίδραση της νομισματικής πολιτικής δεν μπορεί να προεξοφληθεί με βεβαιότητα και η αξιοπιστία μιας πολιτικής δεν μπορεί να είναι εγγυημένη. Επιπροσθέτως, η προοπτική για τον πληθωρισμό εμπεριέχει κινδύνους». Προσέθεσε, όμως, ότι «παρόλα αυτά, τα πειράματα (με την επεξεργασία των στοιχείων για την οικονομία) προσφέρουν τη σωστή βάση όταν εξετάζεται η μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής».
Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν θα πρέπει να υπακούει τυφλά στους κανόνες νομισματικής πολιτικής. Ωστόσο, οι αγορές είναι πιο ισορροπημένες όταν γνωρίζουν ότι μια κεντρική τράπεζα λαμβάνει υπόψη τους κανόνες αυτούς όταν χαράσσει το επόμενο βήμα στη νομισματική πολιτική της.