To Koγκρέσο επεξεργάζεται τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς και οι Αμερικανοί συμπληρώνουν τις φορoλογικές τους δηλώσεις. Παράλληλα, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί υποψήφιοι για τις επόμενες προεδρικές εκλογές κάνουν μεγάλες συζητήσεις με θέμα το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Η Χίλαρι Κλίντον παρατήρησε ως «μείζονα τα θέματα της ανισότητας και της ανυπαρξίας κοινωνικής κινητικότητας», σε εκδήλωση της προηγούμενης εβδομάδας στην Ουάσιγκτον. Ο Ρεπουμπλικανός Τζεμπ Μπους στο Ντιτρόιτ τον Φεβρουάριο είχε κάνει λόγο για το ότι «οι Αμερικανοί σήμερα είναι απογοητευμένοι, καθώς βλέπουν μόνον ένα μικρό μέρος του πληθυσμού να ανέρχεται στην οικονομική κλίμακα». Βέβαια, ουδείς από τους υποψηφίους δεν έθιξε ιδιαίτερα την αύξηση της φορολογίας, προτείνοντάς την ως λύση. Ειδικά, ο κ. Μπους ήταν ξεκάθαρος στο ότι «κανένας φόρος και κανένα προνοιακό πρόγραμμα δεν θα σώσει τον τρόπο ζωής μας».
Σύμφωνα με στοιχεία ερευνών, οι Αμερικανοί επιθυμούν μία πιο ισότιμη κοινωνία. Εντούτοις, ακόμα κι όταν ενημερώνονται με χειροπιαστά στοιχεία για την έκταση της ανισότητας, δεν φαίνεται να τάσσονται υπέρ μιας αύξησης της φορολογίας, ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα. Πιθανώς, αυτός ο σκεπτικισμός είναι δικαιολογημένος: έχουμε τόσο πολύ αλλοιώσει το φορολογικό μας σύστημα, ώστε να μην αποδεικνύεται αποτελεσματικό εργαλείο για την περιστολή του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Η απλή αύξηση του συντελεστή χωρίς να συνοδεύεται από φορολογικές μεταρρυθμίσεις δεν θα βοηθήσει πολύ. Ας υποθέσουμε ότι ερωτώνται οι Αμερικανοί ποιο από τα τρία συστήματα κατανομής του πλούτου προτιμούν για τη δική τους κοινωνία: την πλήρη ισότητα (όπου το ανώτατο ένα πέμπτο και το κατώτατο ένα πέμπτο του πληθυσμού απολαμβάνουν το ίδιο μερίδιο πλούτου, τη σουηδική (όπου το κατώτατο ένα πέμπτο απολαμβάνει το 11% και το ανώτατο το 36%) ή την αμερικανική (όπου οι αναλογίες είναι 0,1% και 84% αντίστοιχα).
Χωρίς να γνωρίζουν ποιο από τα τρία συστήματα είναι το ισχύον στις ΗΠΑ, μόνον το 10% των ερωτηθέντων επιλέγει την αμερικανική κατανομή εισοδήματος. Κι αυτό σημαίνει πως υπάρχει επιθυμία για μεγαλύτερη ισότητα. Στην πραγματικότητα δεν έχει σημασία το εισόδημά σου, η πολιτική σου τοποθέτηση ή το φύλο σου: η ευρέως διαδεδομένη άποψη στις ΗΠΑ είναι πως το ανώτατο ένα πέμπτο του πληθυσμού, οι πάμπλουτοι, θα πρέπει να ελέγχουν το 40% του συνολικού πλούτου της χώρας. Αυτό το 40% είναι λιγότερο από το ήμισυ, το οποίο στην πραγματικότητα ελέγχουν. Σε σχετική μελέτη, που χρηματοδότησε το Κέντρο Δίκαιης Ανάπτυξης στην Ουάσιγκτον, καταδεικνύεται ότι οι Αμερικανοί όσο περισσότερο γνωρίζουν περί ανισότητας, τόσο περισσότερο στενοχωριούνται. Αυτό υπαγορεύει μία στάση υπέρ των υψηλότερων φόρων ακίνητης περιουσίας αλλά κατά της αύξησης των υψηλότερων φορολογικών συντελεστών στα εισοδήματα. Οι ερευνητές παρατήρησαν επιπλέον ότι η άρνηση που εκφράζουν οι Αμερικανοί στις κρατικές παρεμβάσεις σχετικά με την ανισότητα, οφείλεται σε μία βαθιά έλλειψη εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.
Ο σκεπτικισμός τους είναι αιτιολογημένος. Το φορολογικό σύστημα συνιστά ένα εντυπωσιακά αδύναμο εργαλείο για να καταστήσει τη χώρα περισσότερο ισότιμη. Το ανώτατο 20% των αμερικανικών νοικοκυριών διαπιστώνει ότι το μερίδιό τους στο συνολικό εισόδημα του κράτους μειώθηκε από το 61,4% προ φόρων στο 58,5% μετά φόρων. Οι φοροαπαλλαγές επί των εισπραχθέντων εισοδημάτων βελτιώνουν αυτά τα δεδομένα κατά ένα δέκατο της ποσοστιαίας μονάδας περίπου, αλλά στην ουσία οι ομοσπονδιακοί φόροι πολύ λίγα κάνουν για να αποκαταστήσουν την ανισότητα.
Εναλλακτικές λύσεις
Εάν σκεφθεί κανείς ότι η απλή αύξηση φορολογικών συντελεστών εντός του υπάρχοντος συστήματος, θα έχει περιορισμένη επίπτωση στην ανισότητα, δεν σφάλλει. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες φορολογικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα μπορούσαν όντως να επηρεάσουν ευμενώς την ανισότητα. Λόγου χάριν, μπορεί η κυβέρνηση να καταργήσει το ανώτατο όριο στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για τους πάμπλουτους, να άρει τον χαμηλότερο συντελεστή επί των κεφαλαιακών κερδών και να επιβάλει ένα όριο σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες δαπάνες, που απαλλάσσονται του φόρου, όπως είναι τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.
Μία άλλη λύση θα ήταν να επεκταθεί η φοροαπαλλαγή επί των εισπραχθέντων εισοδημάτων και να συνδυαστεί η απαλλαγή στο επιτόκιο των στεγαστικών με μία φοροαπαλλαγή στο ενοίκιο. Επιπροσθέτως, οι πολιτείες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν έσοδα διαμέσου της εισοδηματικής φορολογίας παρά διαμέσου του φόρου κατανάλωσης και μετά να αυξήσουν τους φορολογικούς συντελεστές στους υψηλόμισθους.