Η παγίδα των χαμηλών επιτοκίων

Η παγίδα των χαμηλών επιτοκίων

2' 23" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα απογοήτευσε τις χρηματαγορές. Παράγοντες της αγοράς προεξοφλούσαν ότι η Federal Reserve θα προχωρούσε σε αύξηση των επιτοκίων, του κύριου εργαλείου της πολιτικής της. Η Fed, όμως, απέφυγε μια τέτοια κίνηση και ανακοίνωσε πως η πρόεδρός της, Τζάνετ Γέλεν, σκοπεύει να δώσει περαιτέρω τόνωση στην οικονομία μέσω των χαμηλών επιτοκίων. Και όμως η ενίσχυση του αμερικανικού δολαρίου θα μπορούσε να αποτελεί έναν ακόμη λόγο για μια αύξηση των επιτοκίων. Τώρα πια διατρέχει τον κίνδυνο να εγκλωβιστεί σε μια παγίδα χαμηλών επιτοκίων.

Στο δελτίο Τύπου που εξέδωσαν, η κ. Γέλεν και τα στελέχη της Fed μίλησαν με ασαφής όρους: δεν περιμένουν μεν μια μόνιμη υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά θα εξαρτήσουν οποιαδήποτε αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου από την πορεία που θα σημειώσει ένα ευρύ φάσμα οικονομικών δεικτών. Μολονότι βελτιώθηκαν και οι δύο, οι δείκτες του πληθωρισμού και της απασχόλησης παραμένουν ακόμη κάτω από τους στόχους αφενός του 2% στο πληθωρισμό και αφετέρου της πλήρους απασχόλησης. Ως εκ τούτου, η Fed μένει πιστή στη διατήρηση του βασικού επιτοκίου μέσα σε όρια διακύμανσης από 0,0% έως 0,25% στα οποία βρίσκεται από τα τέλη του 2008. Παράγοντες της αγοράς είχαν ήδη προεξοφλήσει μια αύξηση των επιτοκίων για τον επόμενο Σεπτέμβριο. Αν επιβεβαίωνε τις εκτιμήσεις τους η κ. Γέλεν, θα σημείωναν άνοδο οι αποδόσεις των ομολόγων του δημοσίου και των στεγαστικών δανείων καθώς συνήθως οι αγορές ενσωματώνουν άμεσα στις κινήσεις τους τις προσδοκώμενες τιμές.

Η προοπτική αυτής της εξέλιξης μπορεί να είναι ο λόγος που επιδεικνύει η Γέλεν τόση υπομονή και διατηρεί τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα. Μια άλλη εξήγηση, όμως, φαίνεται εξίσου λογική: το ισχυρό δολάριο, το οποίο δεν αναφέρει η Fed. Μια αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου θα εξωθούσε ανοδικά το αμερικανικό νόμισμα και το αποτέλεσμα θα ήταν να γίνουν πιο ακριβά τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που εξάγουν οι αμερικανικές επιχειρήσεις. Το δολάριο κινείται πιο ανοδικά σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, εν μέρει και εξαιτίας της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που εφαρμόζουν οι άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Για παράδειγμα, είναι πολύ απομακρυσμένη οποιαδήποτε πιθανότητα αύξησης του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ. Επιπλέον, η ΕΚΤ εγκαινίασε προσφάτως το δικό της πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που συνίσταται σε μηνιαίες αγορές κρατικών ομολόγων αξίας 60 δισ. ευρώ.

Δεδομένων όλων αυτών, οι κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να εγκλωβιστούν σε μια παγίδα χαμηλών επιτοκίων σε όλον τον κόσμο: αυτή τη στιγμή είναι δυσάρεστο για οποιαδήποτε κεντρική τράπεζα να έχει ισχυρότερο νόμισμα και κατά συνέπεια ακριβότερα εγχώρια προϊόντα και υπηρεσίες σε σύγκριση με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των γειτονικών χωρών. Αναπόφευκτα κάθε κεντρική τράπεζα δεν έχει ισχυρά κίνητρα για να αυξήσει τα επίπεδα των επιτοκίων της. Το αποτέλεσμα, όμως, της παγίδας των χαμηλών επιτοκίων θα είναι να καταγράφουν ζημίες οι αποταμιευτές, καθώς τα επιτόκια θα γίνουν αρνητικά και θα μειώνονται οι αποταμιεύσεις τους. Αν διατηρηθεί επί χρόνια αυτό το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, θα απειληθεί η κοινωνική ειρήνη.

* Ιδιωτικό οικονομικό ινστιτούτο της Γερμανίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή