Σπάνια σημειώνεται τέτοιου μεγέθους διακύμανση στην απόδοση των αμερικανικών και των γερμανικών δεκαετών ομολόγων. Η απόδοση αυξάνεται χωρίς κανέναν προφανή λόγο και μερικές φορές υποχωρεί εντός ολίγων ωρών, επίσης χωρίς κανέναν προφανή λόγο. Αυτού του είδους οι διακυμάνσεις στις δύο αγορές ομολόγων με τη μεγαλύτερη ρευστότητα σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας εποχής.
Η παραδοσιακή έννοια της αποδόσεως χωρίς ανάληψη ρίσκου δεν ισχύει πλέον. Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων αυξήθηκε κατά 16 φορές, στο υψηλό του 0,80% στις 7 Μαΐου από το 0,05% που βρισκόταν στις 17 Απριλίου. Η τιμή των γερμανικών δεκαετών ομολόγων, η οποία κινείται αντίστροφα από την απόδοση, έχει υποχωρήσει περισσότερο απ’ όσο έχει υποχωρήσει στο 99% των περιπτώσεων το αντίστοιχο διάστημα τα τελευταία 25 χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία αναλυτών της UBS Wealth Management. Εν τω μεταξύ, η απόδοση των αντίστοιχης χρονικής διάρκειας αμερικανικών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε περισσότερο από 25% σε διάστημα μικρότερο των τεσσάρων εβδομάδων, φτάνοντας μέχρι το 2,37%. Διακυμάνσεις τόσο έντονες όσο αυτές δημιουργούν τον κίνδυνο μηδενικών αποδόσεων, παραδέχεται ο Γιαν Στράατμαν, επικεφαλής επενδύσεων της Lombard Odier Investment Managers. Οι επενδυτές βρίσκονται αντιμέτωποι με δύο προβλήματα.
Το πρώτο είναι πρακτικό. Η ασφάλεια είναι πλέον δαπανηρή ή λιγότερο ασφαλής. Το να κρατάει κανείς μετρητά σε ένα πολύ ασφαλές νόμισμα όπως το ελβετικό φράγκο δεν είναι πλέον αποδοτικό, όταν τα βασικά επιτόκια δανεισμού βρίσκονται κοντά στο μηδέν ή είναι ακόμη και αρνητικά. Ο χρυσός υποτίθεται ότι αποτελεί μια ασφαλή επένδυση και ότι διασφαλίζει την αξία της, ωστόσο η τιμή του βρίσκεται στο έλεος των διακυμάνσεων του αμερικανικού δολαρίου. Και τώρα ακόμη και τα αμερικανικά και τα γερμανικά κρατικά ομόλογα αποκτούν όλο και μεγαλύτερο ρίσκο. Βέβαια, αυτή την εποχή η αναζήτηση ασφάλειας δεν αποτελεί τη βασική προτεραιότητα των περισσότερων επενδυτών.
Μάλλον θα προτιμούσαν να αναλάβουν κάποιο ρίσκο σε αντάλλαγμα για μεγαλύτερες αποδόσεις. Κάτι που όμως φέρνει στο προσκήνιο το δεύτερο πρόβλημα αυτής της νέας εποχής.
Οι έντονες διακυμάνσεις σε αγορές ομολόγων που υποτίθεται δεν έχουν υψηλό ρίσκο περιπλέκει το θέμα της αποτίμησης του ρίσκου. Το συνηθισμένο μοντέλο για τη στάθμιση ρίσκου βασίζεται σε απόδοση αναφοράς χωρίς ρίσκο. Επενδύσεις που έχουν μεγαλύτερο βαθμό ρίσκου, από εταιρικά ομόλογα μέχρι μετοχές και έργα τέχνης, υποτίθεται ότι προσφέρουν επιπλέον απόδοση σε αντάλλαγμα για μεγαλύτερη αβεβαιότητα και διακυμάνσεις.
Ωστόσο, η πυξίδα αρχίζει και τρελαίνεται όταν ασφαλή κρατικά ομόλογα αρχίζουν να έχουν τόσο μεγάλες διακυμάνσεις. Οι επενδυτές είναι χαμένοι αναζητώντας κατεύθυνση.