Εφθασα στο Σίδνεϊ και λίγη ώρα μετά σταμάτησα σε ένα ΑΤΜ. Χρειαζόμουν δολάρια, και το μόνο που είχα ήταν δολάρια. Αστειεύομαι. Αυτό που χρειαζόμουν ήταν δολάρια Αυστραλίας και όχι δολάρια ΗΠΑ. Υπάρχουν τέσσερις αγγλόφωνες χώρες οι οποίες έχουν τα δικά τους δολάρια· εκτός των δυο που προανέφερα, είναι ακόμη ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία. Μπορείς να μάθεις πολλά για την παγκόσμια οικονομία καταρρίπτοντας ορισμένους μύθους και συγκρίνοντας τα νομίσματα αυτά και το πώς εξυπηρετούν τις αντίστοιχες οικονομίες. Και οι τέσσερις χώρες με δολάριο θεωρούνται χώρες με ιδιαίτερα επιτυχημένες οικονομίες σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Βέβαια, οι ΗΠΑ ακόμη ανακάμπτουν από τη χειρότερη κάμψη που αντιμετώπισαν μετά τη Μεγάλη Υφεση του 1929, ο Καναδάς επλήγη σημαντικά από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, ενώ η Αυστραλία βιώνει την επιβράδυνση της Κίνας, η οποία επηρεάζει τη ζήτηση πρώτων υλών. Ωστόσο, είναι όλες πλούσιες χώρες που έχουν αντιμετωπίσει τις οικονομικές «θύελλες» πολύ πιο αποτελεσματικά από πολλές άλλες.
Κι ενώ, λοιπόν, τα κράτη με εθνικό νόμισμα το εκάστοτε δολάριο τα έχουν καταφέρει καλά, διατηρούν, ωστόσο, διαφορετική θέση στην παγκόσμια οικονομία. Εν μέρει αυτό το εννοώ μάλλον κυριολεκτικά. Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία απέχουν πάρα πολύ από κάθε άλλη χώρα. Ο δε Καναδάς, του οποίου οι περισσότεροι κάτοικοι ζουν κοντά στα νότια σύνορά του, είναι ουσιαστικά πιο κοντά στις ΗΠΑ από ό,τι στον ίδιο του τον εαυτό. Και οι ΗΠΑ, φυσικά, είναι ένας οικονομικός γίγαντας, γύρω από τον οποίο περιστρέφονται μικρότερες οικονομίες. Αυτές οι διαφορές στη γεωγραφική θέση συνδέονται με τις μεγάλες διαφοροποιήσεις στη φύση και στον ρόλο του διεθνούς εμπορίου. Η Αυστραλία είναι κατά βάση εξαγωγική χώρα πρώτων υλών και γεωργικών προϊόντων. Ο Καναδάς πωλεί μεγάλο μέρος αυτών των αγαθών, ενώ, ταυτόχρονα, είναι μεγάλος εξαγωγέας μεταποιημένων αγαθών στον γειτονικό του γίγαντα. Οπότε τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από αυτές τις επιτυχημένες ιστορίες δολαρίων; Τι μύθους καταρρίπτουμε;
Πρώτον, μπορούμε να μάθουμε πως ακόμα και σχετικά μικρές χώρες, οι οποίες συνδέονται με ισχυρούς γείτονες, έχουν τη δυνατότητα να περιφρουρήσουν τη νομισματική τους αυτονομία. Στην Ευρώπη συχνά μπορείς να ακούσεις τον ισχυρισμό ότι η έξοδος από το ευρώ και η επαναφορά του εθνικού νομίσματος θα σημάνει καταστροφή. Πριν από δώδεκα χρόνια, όταν οι Σουηδοί ψηφοφόροι απέρριψαν το ευρώ, το έκαναν παρά τη διάχυτη επιμονή των ελίτ ότι η απόρριψη θα ήταν τρομακτικό λάθος. Εντούτοις, οι ελίτ έσφαλλαν. Αυτό θα μπορούσε να είναι πιο σαφές στην περίπτωση του Καναδά, ο οποίος τα κατάφερε περίφημα και διατήρησε σε μεγάλο βαθμό τη νομισματική του αυτονομία, ανεξαρτήτως των ισχυρών του δεσμών με την υπερδύναμη της διπλανής πόρτας. Δεύτερον, μπορούμε να μάθουμε ότι το να μιλούν οι δεξιοί για «αποσταθεροποίηση του νομίσματος» –μία εξασθένηση της αξίας ενός νομίσματος εν συγκρίσει με άλλα– μπορεί να είναι κάτι κάλλιστο. Ο Καναδάς ήταν σε θέση να συνδυάσει τις περικοπές δαπανών με τη δυναμική ανάπτυξη στη δεκαετία του 1990, επειδή οι εξαγωγές του ενισχύθηκαν λόγω υποτίμησης του νομίσματος. Η Αυστραλία διήλθε μέσω της ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης του 1997-1998 με λίγες βλάβες, χάρη στην υποτίμηση του αυστραλέζικου δολαρίου. Τρίτον, ένα ακόμα μάθημα που λαμβάνουμε από τις αγγλοσαξωνικές χώρες με δολάριο είναι ότι οι άνθρωποι δίνουν πολύ μεγάλη προσοχή στον ρόλο των εθνικών νομισμάτων στο διεθνές νομισματικό σύστημα. Είναι αλήθεια πως το αμερικανικό δολάριο είναι ειδικό νόμισμα, εφόσον επέχει θέση στα συναλλαγματικά διαθέσιμα άλλων χωρών και συνδέεται με την ισχύ των ΗΠΑ. Αλλες φορές, αντιθέτως, φαίνεται ως άχθος, με ορισμένους αναλυτές να ισχυρίζονται ότι η παγκόσμια ζήτηση σε δολάρια διατηρεί υψηλό το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ. Εντούτοις, τέλος, μια ματιά στην Αυστραλία δείχνει πως οι θετικοί και αρνητικοί ισχυρισμοί για τον διεθνή ρόλο του δολαρίου είναι πάρα πολύ υπερβολικοί.