Ορισμένες φορές η Ευρωπαϊκή Ενωση προχωρεί μπροστά στη διαχείριση των κρίσεων. Οταν γίνει φανερή μία ανεπάρκεια του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε. και συνήθως μια αδυναμία των κρατών – μελών της να δράσουν με γνώμονα το κοινό συμφέρον, η λύση τείνει να εμπεριέχει τον μερικό διαμοιρασμό της εθνικής κυριαρχίας. Μήπως οι δύο τελευταίες κρίσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης ακολουθούν το ίδιο μοντέλο, δηλαδή η κρίση του κοινού νομίσματος και οι εισροές μεταναστών; Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, είναι θιασώτης της μεγαλύτερης ενοποίησης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως απάντηση στην κρίση. Ωστόσο, παρατηρείται ακόμα έντονη αντίσταση, επειδή οι λαοί της Ευρώπης υποφέρουν από την ασθένεια της ευρωπαϊκής ενοποίησης και είναι απρόθυμοι να επιδείξουν απεριόριστη αλληλεγγύη προς τους γείτονές τους. Στο μέτωπο της μετανάστευσης ο κ. Γιουνκέρ έχει στο πλευρό του τη Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, και αμφότεροι απευθύνουν έκκληση για κατανομή των προσφύγων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ανθίστανται, όμως, κυρίως οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ουγγαρία. Αντιθέτως, στην περίπτωση της κρίσης του ευρώ, η Γερμανία είναι εκείνη η οποία προβάλλει ενστάσεις. Mόλις πριν από μία εβδομάδα, ο πρόεδρος της Κομισιόν είχε ζητήσει από τις χώρες – μέλη της Ευρωζώνης να στηρίξει η μία τα σχήματα ασφάλειας καταθέσεων της άλλης, αλλά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, απέρριψε την ιδέα.
Βέβαια, οι εισροές ανθρώπων διαφέρουν από τις εισροές κεφαλαίων και στην πρώτη περίπτωση η Ευρώπη καλείται να αντιδράσει σε σοκ εξωγενή κυρίως και όχι σοκ που προκλήθηκαν αφ’ εαυτού. Ωστόσο, μπορούμε να διαπιστώσουμε oμοιότητες μεταξύ των δύο κρίσεων. H μία είναι πως, σε κάθε περίπτωση, η Ευρώπη είχε αποδυθεί σε έντονα συμβολικά σχέδια, χωρίς, όμως, εκ των προτέρων να διαθέτει τα εργαλεία ώστε να τα διαχειριστεί αποτελεσματικά. Η δημιουργία του ευρώ ήταν τόσο πολιτική όσο και οικονομική πρωτοβουλία. Δεν είχε δοθεί ιδιαίτερη σημασία στο να μελετηθεί πώς οι επιμέρους εθνικές οικονομίες της Ευρωζώνης θα έχουν επαρκή ευελιξία ώστε να ευημερούν στο στενό κουστούμι ενός κοινού νομίσματος ούτε είχε αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο διαχείρισης μιας τραπεζικής κρίσης.
Η κατάργηση των εσωτερικών συνόρων εντός της Ζώνης της Συνθήκης Σένγκεν, η οποία εμπερικλείει τις 22 χώρες της Ε.Ε. και τέσσερις εκτός αυτής, είχε, επίσης, ισχυρό το συμβολικό στοιχείο. Εντούτοις, δεν είχε συνοδευθεί από την ενδυνάμωση των εξωτερικών συνόρων, ώστε να αποτρέπονται οι παράνομοι μετανάστες ή δεν είχε χαραχθεί κοινή πολιτική στο πώς θα κατανέμονται οι πρόσφυγες. Σε αμφότερα τα παραδείγματα υπήρχαν κανόνες, αλλά δεν λειτούργησαν όπως έπρεπε. Στην περίπτωση του κοινού νομίσματος οι κυβερνήσεις υποτίθεται πως έπρεπε να περιορίσουν το δημόσιο χρέος στο 60% του ΑΕΠ, αλλά το 2014 συνολικά το χρέος της Ευρωζώνης ανερχόταν στο 92% του ΑΕΠ. Στην περίπτωση της μετανάστευσης, επίσης, δεν τηρήθηκαν οι κανόνες. Οι αιτούντες άσυλο υποτίθεται πως εξυπηρετούνται στην πρώτη χώρα άφιξης της Ε.Ε. και εάν εγκριθεί η αίτησή τους, τότε η εν λόγω χώρα είναι υπεύθυνη να τους παράσχει καταφύγιο. Ειδάλλως, οι μετανάστες υποτίθεται πως επαναπροωθούνται εκεί απ’ όλου ήρθαν. Σε αμφότερες τις κρίσεις υπάρχει στοχοποίηση. Λόγου χάριν, οι Ελληνες επικρίνονται για χαμηλά επίπεδα συλλογής φόρων και η Αθήνα αντέδρασε, επιτιθέμενη στο Βερολίνο, που δεν την άφησε να χρεοκοπήσει. Εάν είχε συμβεί αυτό, δεν θα ήταν αναγκαία η λιτότητα, αλλά θα προξενούνταν μεγάλες ζημίες σε γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. Αντίστοιχα η Ουγγαρία έκτισε ηλεκτροφόρο φράκτη για να αποτρέψει τις ροές των προσφύγων στα σύνορα με τη Σερβία, η οποία δεν ανήκει στην Ε.Ε. Στις επικρίσεις απάντησε ότι η Γερμανία έχει προσφυγικό πρόβλημα και όχι η Ευρώπη, εφόσον η Γερμανία είναι ο προορισμός των περισσότερων αιτούντων άσυλο. Η θεμελιώδης αιτία της προσφυγικής κρίσης είναι ο πόλεμος στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη και σε αυτό δεν υπάρχει αντίστοιχο για την κρίση του ευρώ. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν δύο τρόποι χειρισμού από πλευράς Ευρώπης: το μοίρασμα προσφύγων και χρέους και η ενίσχυση της ευθύνης των εθνικών κυβερνήσεων.
