Ικανοποιητική κρίνει την πορεία της αμερικανικής οικονομίας η πρόεδρος της Federal Reserve, Τζάνετ Γέλεν, η οποία διαπιστώνει ότι έχει περιοριστεί ο κίνδυνος επιβράδυνσης για τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Επικαλείται ως κύρια αιτία αισιοδοξίας τη βελτίωση στην αμερικανική αγορά εργασίας και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να αυξήσει η Fed τα επιτόκια του δολαρίου, μετά σχεδόν μια δεκαετία, στην επόμενη συνεδρίαση της Τράπεζας, στις 15 και 16 Δεκεμβρίου.
«Εχουμε μια οικονομία που ανακάμπτει, με την απασχόληση να ενισχύεται και τα εισοδήματα να αυξάνονται», τόνισε η κ. Γέλεν μιλώντας στην επιτροπή χρηματοπιστωτικών του Κογκρέσου. Προσέθεσε ότι βελτιώνεται η αγορά εργασίας έστω κι αν έχει επιβραδυνθεί ο ρυθμός με τον οποίο δημιουργούνται θέσεις εργασίας. Τα τελευταία στοιχεία φέρουν τις νέες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας να σημειώνουν τη μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων οκτώ μηνών. Ωστόσο, η συνολική εικόνα της αμερικανικής αγοράς εργασίας κρίνεται πράγματι ικανοποιητική: τον Οκτώβριο οι αιτήσεις για επίδομα ανεργίας βρίσκονταν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 42 ετών, ενώ επί 35 συναπτές εβδομάδες ανέρχονται σε λιγότερες από 300.000, εν ολίγοις σε ένα επίπεδο που στις ΗΠΑ θεωρείται ότι αντανακλά μια υγιή αγορά εργασίας.
Παράλληλα, το τρίτο τρίμηνο σημειώθηκε αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις ΗΠΑ. Οπως σχολιάζει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, η απόφαση της Fed για αύξηση των επιτοκίων ακόμη και προτού ληφθεί προκαλεί αντιδράσεις στην παγκόσμια οικονομία, με τα επενδυτικά κεφάλαια να εγκαταλείπουν τις αναδυόμενες οικονομίες και να επαναπατρίζονται στις ΗΠΑ και το δολάριο να ενισχύεται. Η ίδια η κ. Γέλεν δήλωσε, άλλωστε, πως η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ έχει «πλήρη επίγνωση» ότι σε περίπτωση ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, θα πληγεί η αμερικανική αγορά στέγης. Αντικρούοντας, πάντως, τις αντιρρήσεις μέλους του Κογκρέσου που προειδοποίησε για τον κίνδυνο να επιβραδυνθεί η αμερικανική οικονομία ύστερα από μια αύξηση του κόστους δανεισμού, η κ. Γέλεν υπογράμμισε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων θα είναι «σταδιακές και μετρημένες». Ερωτώμενη, άλλωστε, αν θα απέκλειε το ενδεχόμενο να επιβάλει η Fed αρνητικά επιτόκια σε περίπτωση επιβράδυνσης της αμερικανικής οικονομίας, η πρόεδρος τόνισε πως «αν επιδεινωθεί η οικονομική κατάσταση τόσο ώστε να εξετάσουμε περαιτέρω στήριξη, θα είναι πάνω στο τραπέζι όλες οι δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων των αρνητικών επιτοκίων».
Η Fed έχει από τον περασμένο μήνα αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων τον Δεκέμβριο, επικαλούμενη τα τελευταία στοιχεία που καταδεικνύουν ότι έχουν περιοριστεί οι κίνδυνοι να μεταδοθεί στις ΗΠΑ η επιβράδυνση από άλλες οικονομίες. Σύμφωνα, πάντως, με την κ. Γέλεν, «δεν έχει ληφθεί καμία σχετική απόφαση», καθώς θα εξαρτηθεί τελικά από το πώς θα αξιολογήσει η επιτροπή χρηματοπιστωτικών την εικόνα της αμερικανικής οικονομίας.
Σημειωτέον ότι στην ακρόασή της ενώπιον του Κογκρέσου, η κ. Γέλεν δέχθηκε επικρίσεις για την έλλειψη διαφάνειας στη Fed. Ο επικεφαλής της επιτροπής χρηματοπιστωτικών, Τζεμπ Χένσαρλινγκ, υπήρξε ιδιαίτερα δριμύς καθώς χαρακτήρισε «επικίνδυνο μείγμα» την έλλειψη διαφάνειας από πλευράς της Fed σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έχει αναλάβει εκτεταμένες εποπτικές αρμοδιότητες.