Νέα πυρά για την επεκτατική νομισματική πολιτική της και ιδιαίτερα για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης δέχεται η ΕΚΤ από τη Γερμανία. Οι πέντε ανεξάρτητοι οικονομικοί εμπειρογνώμονες της γερμανικής κυβέρνησης εκτίμησαν χθες ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να διακόψει το συντομότερο δυνατόν το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, τη στιγμή που η τελευταία εξετάζει το ενδεχόμενο επέκτασης του προγράμματος μέσω και της αγοράς ομολόγων περιφερειών και δήμων. Επιπλέον ο κ. Μάριο Ντράγκι επιμένει, παρά τις γερμανικές αντιδράσεις, ότι για να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση είναι αναγκαία η θέσπιση κοινού πλαισίου εγγύησης των καταθέσεων.
«Απειλή το QE»
Η ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ, στο πλαίσιο της οποίας αγοράζει κρατικά και εταιρικά ομόλογα ύψους 60 δισ. ευρώ τον μήνα, απειλεί το επιχειρηματικό μοντέλο των ευρωπαϊκών τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών και θα πρέπει να διακοπεί το συντομότερο δυνατό, αποφάνθηκε χθες η επιτροπή των πέντε ανεξάρτητων οικονομικών εμπειρογνωμόνων της γερμανικής κυβέρνησης. «Τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού αποτελούν απειλή για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και μεσοπρόθεσμα υπονομεύουν το επιχειρηματικό μοντέλο τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών», προειδοποίησαν χθες οι λεγόμενοι «πέντε σοφοί». Υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να αντισταθμίσουν από μόνες τους αυτή την απειλή. Η ΕΚΤ θα πρέπει να «επιβραδύνει την επέκταση του ισολογισμού της ή ακόμη να τον τερματίσει συντομότερα απ’ ό,τι έχει ανακοινωθεί», σύμφωνα με την άποψη των πέντε οικονομικών εμπειρογνωμόνων. Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης άρχισε να εφαρμόζεται τον περασμένο Μάρτιο, με έξι χρόνια καθυστέρηση σε σχέση με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, στην προσπάθεια της ΕΚΤ να αυξήσει τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη από το σημερινό μηδενικό επίπεδο προς τον στόχο του 2% που ορίζεται στην ευρωπαϊκή συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΚΤ. Εξαιτίας των αγορών, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων όλων των κρατών-μελών της Ευρωζώνης (πλην της Ελλάδας) έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η ΕΚΤ ελπίζει ότι οι αγορές θα απελευθερώσουν τραπεζικούς πόρους, ώστε να ενισχυθεί ο δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα, οι επενδύσεις και τελικά ο ρυθμός ανάπτυξης και η απασχόληση.
Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι προγραμματισμένο να διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, ωστόσο η ΕΚΤ έχει ανακοινώσει ότι θα εξετάσει πιθανή επέκτασή του τον Δεκέμβριο. Από τη μία πλευρά ο πληθωρισμός παραμένει πολύ μακριά από τον στόχο της ΕΚΤ και από την άλλη η πιστωτική επέκταση παραμένει σχεδόν μηδενική έπειτα από 40 και πλέον συνεχόμενους μήνες πιστωτικής συρρίκνωσης.
Η ΕΚΤ τους αγνοεί
Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters, η ΕΚΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να διευρύνει τις αγορές ομολόγων, περιλαμβάνοντας και τα ομόλογα που έχουν εκδώσει δήμοι όπως του Παρισιού και περιφέρειες όπως η Βαυαρία. Η επέκταση των αγορών σε νέα είδη ομολόγων είναι ένα από τα μέτρα που εξετάζει η ΕΚΤ και σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση δεν θα είναι έτοιμη ώστε να υιοθετηθεί τον Δεκέμβριο, αλλά πιθανώς να αναβληθεί για τον Μάρτιο. Στο μεταξύ, στην επόμενη συνεδρίασή του το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα μπορούσε είτε να επεκτείνει τη χρονική διάρκεια του προγράμματος αγοράς ομολόγων, είτε να αυξήσει το συνολικό ύψος των αγορών από το 1,1 τρισ. ευρώ που είναι σήμερα, είτε να αυξήσει το ύψος των μηνιαίων αγορών ομολόγων. Μια ακόμη επιλογή είναι η περαιτέρω μείωση του επιτοκίου για τις καταθέσεις τραπεζών στην ΕΚΤ από το -0,2% που είναι σήμερα στο -0,5% ή ακόμη και στο -0,7%, επιλογή που ελπίζεται ότι θα ωθήσει τις εμπορικές τράπεζες να αυξήσουν τον δανεισμό προς τον ιδιωτικό τομέα.