Εντονη κριτική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε τις συμφωνίες διάσωσης των χωρών που βρέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στο επίκεντρο της κρίσης, άσκησε χθες το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Ο χειρισμός από την πλευρά της Κομισιόν ήταν «γενικώς αδύναμος» και αντιφατικός, σύμφωνα με το ΕΕΣ, η έκθεση του οποίου δεν καλύπτει τη διάσωση της Ελλάδας και της Κύπρου, περιπτώσεις για τις οποίες θα συντάξει ξεχωριστές εκθέσεις.
Στην έκθεση που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο η Κομισιόν χειρίστηκε την οικονομική διάσωση Ιρλανδίας, Πορτογαλίας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας και Λετονίας. Κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο, θεσμικό οργανισμό ο οποίος ελέγχει τα οικονομικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα προγράμματα διάσωσης πέτυχαν τον σκοπό τους, παρά την έλλειψη πείρας από την πλευρά της Κομισιόν, μέσω της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν στη διάρκειά τους. Ωστόσο, οι ελεγκτές εντόπισαν αρκετά παραδείγματα χωρών που δεν έτυχαν της ίδιας αντιμετώπισης όταν βρέθηκαν σε συγκρίσιμη κατάσταση, αναφέρεται στην έκθεση. Πιο συγκεκριμένα, «σε ορισμένα προγράμματα οι όροι για την παροχή βοήθειας ήταν λιγότερο αυστηροί, κάτι που έκανε ευκολότερη τη συμμόρφωση», σύμφωνα με το ΕΕΣ.
Τα πρώτα προγράμματα διάσωσης περιελάμβαναν πολύ λιγότερους όρους για την παροχή βοήθειας από αυτά που ακολούθησαν αργότερα. Για παράδειγμα, ζητήθηκε από την Ουγγαρία να συμμορφωθεί με λιγότερους από 60 όρους, ενώ από την Πορτογαλία ζητήθηκε να συμμορφωθεί με περίπου 400. Παράλληλα, το ΕΕΣ κατηγορεί την Κομισιόν ότι ακολούθησε αντιφατική πολιτική διότι «οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούσε δεν ήταν πάντοτε αναλογικές με το πρόβλημα ή ακολουθούσαν πολύ διαφορετικό δρόμο». Στην έκθεση εξετάζεται και μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες στιγμές των προγραμμάτων διάσωσης, όταν τον Νοέμβριο του 2010 ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, είχε στείλει δύο επιστολές στην τότε ιρλανδική κυβέρνηση υπαγορεύοντάς της το κείμενο με το οποίο θα ζητούσε διάσωση από την Ευρωζώνη ενώ παράλληλα την πίεζε ώστε να μην «κουρέψει» τους ομολογιούχους υψηλής εξασφάλισης (senior bondholders). Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΕΣ, «η ΕΚΤ δεν είχε προμηθεύσει την Κομισιόν με τα κείμενα των συζητήσεων στο εσωτερικό της σχετικά με το θέμα της Ιρλανδίας». Το αποτέλεσμα ήταν η Ιρλανδία να επωμιστεί κόστος δισ. ευρώ ενώ σύμφωνα με το ΕΕΣ μελέτες που συνέταξε αργότερα το ΔΝΤ έδειχναν ότι θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί μέτρα ώστε να περιοριστεί ο αντίκτυπος από το «κούρεμα» των ομολογιούχων υψηλής εξασφάλισης των ιρλανδικών τραπεζών.
Εξίσου σοβαρή και δυσφημιστική για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επίσης η κατηγορία που περιλαμβάνεται στην έκθεση, πως η Κομισιόν ήταν ασυνεπής όσον αφορά την τήρηση αρχείων, αλλά και τις εσωτερικές διαδικασίες που ακολούθησε. Οι ελεγκτές εντόπισαν την έλλειψη «εγγράφων-κλειδιών» από τους φακέλους που τηρεί η Κομισιόν, ακόμη και στην περίπτωση των πλέον πρόσφατων συμφωνιών διάσωσης που χειρίστηκε. Σε άλλες περιπτώσεις, η «εξέταση εγγράφων-κλειδιών από τις ομάδες της Κομισιόν που ασχολούνταν με τα προγράμματα ήταν ανεπαρκής από πολλές απόψεις». Εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν δήλωσε χθες ότι η προσέγγιση που ακολούθησε ο οργανισμός ήταν η σωστή.