Αξιωματούχοι και επενδυτές συμφωνούν πως δεν είναι δυνατή η αξιολόγηση του σχεδίου Ρώμης και Βρυξελλών για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ιταλικών τραπεζών, συνολικού ύψους 201 δισ. ευρώ, καθώς κάτι ανάλογο ουδέποτε έχει τεθεί σε εφαρμογή. Μετά τις έντονες διαβουλεύσεις των τελευταίων μηνών, ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, Πιερ Κάρλο Παντοάν, και η επίτροπος Ανταγωνισμού Μάργκαρετ Βέστανγκερ, προσπάθησαν να βρουν τη χρυσή τομή στην επίλυση ενός επώδυνου προβλήματος για τον ιταλικό τραπεζικό κλάδο. Σύμφωνα με το σχέδιο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κάθε τράπεζας θα μεταφερθούν σε μεμονωμένα «οχήματα» για την τιτλοποίηση και την πώλησή τους σε επενδυτές.
Κρατικές εγγυήσεις θα δοθούν στις τιμές της αγοράς και θα ισχύουν μόνο για τα τιτλοποιημένα δάνεια υψηλής εξασφάλισης, δηλαδή των ομολόγων που θα φέρουν το χαμηλότερο επενδυτικό ρίσκο.
«Δεν είναι ακόμη δυνατόν να αξιολογήσει κανείς τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του ιταλικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, διότι δεν έχουμε ακόμη στη διάθεσή μας αρκετές λεπτομέρειες», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βλάντις Ντομπρόβσκις, στο πρακτορείο Reuters. «Η ιταλική εκδοχή της “κακής” τράπεζας είναι αρκετά διαφορετική από τις κακές τράπεζες που δημιουργήθηκαν σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι οποίες χρηματοδοτούνταν από το κράτος. Οπότε είναι πιθανό το σχέδιο αυτό να μην αποδειχθεί αποτελεσματικό», σχολιάζει ομάδα αναλυτών της αμερικανικής τράπεζας Citigroup στο πρακτορείο Bloomberg.
Αναλυτικότερα, με βάση το σχέδιο που συμφωνήθηκε μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών, το ύψος της κρατικής εγγύησης θα καθοριστεί από τα ασφάλιστρα κινδύνου, γνωστά ως credit default swaps ή CDS, που θα «συνοδεύουν» τα ομόλογα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η Ρώμη θεωρεί πως ακόμη και με αύξηση των τιμών στα ασφάλιστρα κινδύνου οι επενδυτές θα έχουν όφελος. «Η παρέμβαση αυτή δεν θα αυξήσει τα δημοσιονομικά βάρη», ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών. «Αντίθετα προβλέπουμε πως οι προμήθειες που θα καταβληθούν γι’ αυτές τις κρατικές εγγυήσεις θα υπερβούν τις δαπάνες και έτσι το δημόσιο θα εξασφαλίσει καθαρά έσοδα».
Η Κομισιόν θα επαγρυπνεί με τον διορισμό αρμόδιου αξιωματούχου που θα παρακολουθεί την εφαρμογή του σχεδίου, ώστε να μη δοθούν γενναιόδωρες εγγυήσεις που θα αποτελούσαν κρατική βοήθεια.
Δημοσίευμα των Financial Times αναφέρει πως επενδυτικές εταιρείες υψηλού ρίσκου όπως η Cerberus και Apollo επιδιώκουν εδώ και καιρό να επενδύσουν στα χαρτοφυλάκια των μη εξυπηρετούμενων δανείων του ιταλικού τραπεζικού κλάδου.
Σε κάθε περίπτωση, η εκκαθάριση των εμπορικών τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια είναι απαραίτητη για την ενίσχυση του δανεισμού στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, ώστε να ενισχυθεί η ανάπτυξή της. Χθες, ωστόσο, οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών σημείωσαν απώλειες, καθώς οι επενδυτές άρχισαν να επεξεργάζονται την πρακτική εφαρμογή του σχεδίου. Οι μετοχές της Banca Popolare di Milano και Banco Popolare υποχώρησαν, για παράδειγμα, κατά 2% και 4,3% αντίστοιχα.