Οι τελευταίες επτά εβδομάδες ήταν ιδιαίτερα δύσκολες για τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και, από κάποιες απόψεις, ακόμα χειρότερες από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Η τελευταία στη σειρά τράπεζα με κέρδη που υστερούσαν των προβλέψεων ήταν η γαλλική Societe Generale. Αποτέλεσμα της χθεσινής ανακοίνωσης των οικονομικών της αποτελεσμάτων ήταν να κατρακυλήσει η τιμή της μετοχής της 15% στο Παρίσι, συμπαρασύροντας ολόκληρο τον τραπεζικό κλάδο στην Ευρώπη. Οι μετοχές των Credit Suisse και Deutsche Bank έχουν υποχωρήσει σχεδόν σε ιστορικά επίπεδα ναδίρ, όπως συμβαίνει και με τις τιμές των μετοχών των ιταλικών και των ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ουσιαστικά, οι τιμές των μετοχών των ευρωπαϊκών τραπεζικών ιδρυμάτων τείνουν σε χαμηλότατα επίπεδα. Τα επίπεδα αυτά εμφανίζονται πρώτη φορά μετά τις αρχές Αυγούστου του 2012. Τότε, το να εκκινούν από το σημείο εκείνο ήταν κάτι σωστό, καθώς είχε προηγηθεί η δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι πως θα πράξει καθετί δυνατό για να διασώσει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Σήμερα, ακόμα και η διασπορά φημών ότι ο κ.Ντράγκι στη συνεδρίαση του επομένου μήνα θα ενισχύσει την πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης για να στηρίξει την οικονομία έχει ελάχιστα κατευναστικό αντίκτυπο στους επενδυτές. Παρά το γεγονός ότι σε όλο τον κόσμο οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν σε χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια, ώστε να συνδράμουν την οικονομία να ανακάμψει, οι ενδείξεις για οικονομική επιβράδυνση και η κατακρήμνιση της τιμής του πετρελαίου πλήττουν την αγορά. Οι παράγοντες αυτοί πυροδοτούν μαζικές πωλήσεις μετοχών, οι οποίες έχουν προκαλέσει στα χρηματιστήρια απώλειες 16,4 τρισ. δολαρίων συγκριτικά με τα επίπεδα ρεκόρ του 2015. Σοβαρό πλήγμα δέχθηκαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Οι ανησυχίες ότι η Deutsche Bank με δυσκολία θα ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις δημιούργησε φαινόμενο ντόμινο, σε συνδυασμό με τον προβληματισμό για τα «κόκκινα» δάνεια και τις επιπτώσεις αυστηρότερων κανόνων στην τραπεζική. «Ολοι συνειδητοποίησαν ότι το επιχειρηματικό μοντέλο των περισσότερων τραπεζών δεν συμβαδίζει με εκείνο του παρελθόντος και ότι δεν μπορούν να επιτύχουν ανάλογα αποτελέσματα με το παρελθόν», παρατηρεί ο χρηματιστής της Luzerner Kantonanlbank, Μπένο Γκάλικερ. «Υπάρχει, επίσης, ένα ακόμα πρόβλημα. Τα επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά, οπότε τι άλλο περισσότερο μπορούν να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες; Σήμερα πορευόμαστε σε μια άγνωστη περιοχή και θα πρέπει να διαπιστώσουμε πόσο άσχημα είναι όντως τα πράγματα. Φαίνεται τώρα πως η παντοδυναμία των κεντρικών τραπεζών έχει εξαφανιστεί».
Η τιμή της μετοχής της Societe Generale υποχώρησε έως και 15% μετά την ανακοίνωση περί εσόδων στον βραχίονα της επενδυτικής της τραπεζικής, τα οποία εμφάνισαν δραστική περικοπή κατά 35%. Αντιστοίχως, η ελβετική Credit Suisse είχε εμφανίσει ζημίες, τις οποίες ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα. Από τις αρχές της χρονιάς η τιμή της μετοχής της έχει χάσει το 43% της αξίας της. Η δε μετοχή του γερμανικού κολοσσού της Deutsche Bank, η οποία έχει υποστεί πλήγμα αυτή την εβδομάδα λόγω των ανησυχιών σχετικά με την πιστοληπτική της ικανότητα, είδε την τιμή της μετοχής της να εξασθενεί δραστικά σε ποσοστό 41%. Αξίζει να σημειωθεί πως η αναταραχή των τελευταίων ημερών δεν άφησε απρόσβλητο κανέναν κλάδο. Εκείνος, όμως, ο οποίος επλήγη περισσότερο είναι ο τραπεζικός κλάδος, ενώ ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx Europe 600 έχει χάσει 28% της αξίας του από τις αρχές της χρονιάς. Η αποτίμηση των τραπεζικών μετοχών ισοδυναμεί με το οκταπλάσιο των προβλεπομένων κερδών τους, και αυτό τις φέρει να είναι 40% φθηνότερες από τις μετοχές όλων των κλάδων εν γένει. Ο πολλαπλασιαστής τους έχει υποχωρήσει από το σχεδόν 13 του παρελθόντος έτους. «Σήμερα αντιλαμβανόμαστε πως το 2008 δεν απέχει και πολύ. Οι άνθρωποι ακόμα θυμούνται τι είχε συμβεί τότε, και αυτό είναι τρομακτικό», τονίζει, τέλος, ο Μπένο Γκάλικερ.