Δυσβάστακτο κόστος, έως και 1,4 τρισ. ευρώ μέσα σε 10 χρόνια, θα είχε η κατάργηση της Συνθήκης Σένγκεν για την Ε.Ε., σύμφωνα με το ερευνητικό ινστιτούτο Bertelsmann Foundation, που προειδοποιεί για καίριο πλήγμα στην ανάπτυξη και στην ευημερία της γηραιάς ηπείρου αλλά και των δύο μεγαλύτερων οικονομιών, ΗΠΑ και Κίνας.
Το προσφυγικό
Οι προειδοποιήσεις του ινστιτούτου δίδονται στη δημοσιότητα εν μέσω εντεινόμενης ανησυχίας για το προσφυγικό πρόβλημα και ενώ πυκνώνουν οι φωνές που ζητούν την ανάκληση μιας συνθήκης η οποία διευκόλυνε την ελεύθερη διακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και ανθρώπων στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, εδώ και περισσότερο από 30 χρόνια.
«Αν επανέλθουν τα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης, θα είναι μεγαλύτερες οι πιέσεις στην ανάπτυξη, που είναι ήδη αναιμική», προειδοποιεί ο Ααρτν ντε Γκέους, πρόεδρος του Δ.Σ. του Bertelsmann. Ο ίδιος καταλήγει, άλλωστε, στη δυσάρεστη διαπίστωση πως «τελικά είναι οι άνθρωποι αυτοί που θα πληρώσουν».
Στη δυσοίωνη εκτίμηση για τις απώλειες έως και 1,4 τρισ. ευρώ καταλήγουν οι οικονομολόγοι του Bertelsmann Foundation, εξετάζοντας ποιες θα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις στη χειρότερη περίπτωση, στην οποία η επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της Ε.Ε. επιφέρει αύξηση των τιμών των εισαγωγών κατά 3%. Προβλέπουν πως στην περίπτωση αυτή η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, η Γερμανία, θα χάσει έως 235 δισ. ευρώ μέχρι το 2025, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα το κόστος για τη Γαλλία θα φτάσει τα 244 δισ. ευρώ. Προειδοποιούν, έτσι, τους ευρωπαϊκούς λαούς πως μπορεί να υποστούν πολύ σοβαρότερες συνέπειες από τη φημολογία ότι θα γίνει πολύ πιο δύσκολη η μετακίνηση των ταξιδιωτών εντός Ευρώπης.
Προεξοφλούν, όμως, παράλληλα πως σε μια ενοποιημένη παγκόσμια οικονομία, με όλο και στενότερους εμπορικούς δεσμούς, η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων μοιραία θα έχει επιπτώσεις και πέραν της Ευρώπης. Υπολογίζουν πως το άθροισμα του κόστους για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, ΗΠΑ και Κίνα, μπορεί να φτάσει έως και στα 280 δισ. ευρώ. Ακόμη, όμως, και στην περίπτωση που η επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα επιφέρει αύξηση των τιμών των εισαγωγών μόνον κατά 1%, η μελέτη του Bertelsmann καταλήγει στο συμπέρασμα πως η Ε.Ε. θα κληθεί να καταβάλει το ουδόλως ευκαταφρόνητο τίμημα των 470 δισ. ευρώ σε διάστημα μιας δεκαετίας. Στην περίπτωση αυτή το κόστος για τη γερμανική οικονομία θα φτάσει τα 77 δισ. ευρώ και για τη Γαλλία τα 80,5 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ και την Κίνα, υπολογίζει πως οι ζημίες θα φτάσουν τα 91 και 95 δισ. ευρώ, αντιστοίχως.
Καθυστερήσεις
Προκειμένου να υπολογίσουν το κόστος μιας τέτοιας ιστορικής πλέον αλλαγής, οι οικονομικοί αναλυτές του Bertelsmann μελέτησαν τον χρόνο που χρειάζεται για τον έλεγχο διαβατηρίων στα εσωτερικά σύνορα της Ε.Ε.. Οπως επισημαίνουν, οι καθυστερήσεις συνεπάγονται αύξηση του κόστους της εργασίας για τις επιχειρήσεις και, κατά συνέπεια, του κόστους της παραγωγής. Δεδομένου, άλλωστε, ότι σε περίπτωση επαναφοράς των συνοριακών ελέγχων δεν μπορεί πλέον να είναι βέβαιη η άμεση μεταφορά και παράδοση προϊόντων, οι επιχειρήσεις θα αναγκασθούν να διατηρούν περισσότερα αποθέματα, κάτι που επίσης συνεπάγεται αυξημένο κόστος παραγωγής και, κατά συνέπεια, αύξηση των τιμών των εισαγωγών. Αναπόφευκτα θα υποχωρήσει η καταναλωτική ζήτηση για προϊόντα που θα είναι πλέον πιο ακριβά και παράλληλα θα υπονομευθεί η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές. Η μείωση της ζήτησης θα οδηγήσει σε πτώση των επενδύσεων και της παραγωγής και, επομένως, σε επιβράδυνση της ήδη ανεπαρκούς ανάπτυξης στην Ευρώπη.