Το ταμείο διάσωσης των ιταλικών τραπεζών θα έχει την επωνυμία Atlas (Ατλας, όπως και ο ήρωας της ελληνικής μυθολογίας που έφερε τον ουράνιο θόλο στις πλάτες του) και θα εξασφαλίσει τη στήριξη των ισχυρότερων τραπεζών της χώρας, των ασφαλιστικών της οργανισμών, καθώς και ομίλων διαχείρισης κεφαλαίων. Το Atlas θα έχει κεφάλαια 5 δισ. ευρώ, ώστε να διασώσει τις ασθενέστερες τράπεζες και να κατευνάσει τους επενδυτές, οι οποίοι εκφράζουν ολοένα και εντονότερα τις ανησυχίες τους για τον τραπεζικό κλάδο της Ιταλίας. Τη διοίκησή του θα αναλάβει ιδιωτικός όμιλος, ώστε να μην υπάρξει παραβίαση των κανόνων της Ε.Ε. για την κρατική βοήθεια.
Η ίδρυση του ταμείου διάσωσης ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι και τον υπουργό Οικονομικών Πιερ Κάρλο Παντόαν ύστερα από εξάωρης διάρκειας σύσκεψη με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Εν τω μεταξύ, είχε προηγηθεί σοβαρή κάμψη στις τιμές των μετοχών των ιταλικών τραπεζών ήδη από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα, με αφορμή το επαχθές βάρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους. Αυτές οι επισφαλείς πιστώσεις ανέρχονται σε 360 δισ. ευρώ και απειλούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.
ιδιωτικός φορέας
Το Atlas θα έχει ιδιωτικό χαρακτήρα και τα κεφάλαια των 5 δισ. ευρώ θα δοθούν από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, UniCredit, Intesa Sanpaolo και UBI Βanca, αλλά ένα αδιευκρίνιστο ακόμα μερίδιο θα διατηρεί και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων της Ιταλίας (CDP/Cassa Depositie Prestiti). Με τα προαναφερθέντα κεφάλαια θα αγοράζονται «κόκκινα» δάνεια, κυρίως χαμηλής εξασφάλισης, και μετοχές αδύναμων τραπεζών. Σε αντάλλαγμα η κυβέρνηση με τη σειρά της θα εναρμονίσει με τα ευρωπαϊκά δεδομένα τη νομοθεσία πτώχευσης, η οποία λειτουργεί ως τροχοπέδη στην πώληση «κόκκινων» δανείων. Σύμφωνα με δήλωση του κ. Ρέντσι, «μέσα στις επόμενες ημέρες η διαδικασία πτώχευσης θα απλουστευθεί και θα επισπευσθεί». Οσοι βρέθηκαν κοντά στις διεργασίες, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times, έκαναν λόγο για υψηλούς τόνους στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας, Ιγνάτζιο Βίσκο, φέρεται να επέμενε στη θέση του ότι «οι τράπεζες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να διοχετεύσουν κεφάλαια στο ταμείο, ώστε να διασφαλίσουν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας». Εντούτοις, ο κ. Βίσκο δεν παρουσίασε προτάσεις για την ανασυγκρότηση των αδύναμων τραπεζών ως αντάλλαγμα για τη διάθεση των 5 δισ. ευρώ ούτε και ανέφερε λεπτομερώς τα οφέλη τα οποία θα απολάβουν οι συμμετέχουσες τράπεζες από την επένδυσή τους αυτή.
Χαρακτηριστικά είναι τα σχόλια του Τζόαν ντε Μίλντερ, αναλυτή της Bernstein: «Εάν οι καλές και υγιείς τράπεζες χρειάζεται διαμέσου του ταμείου να επενδύσουν σε προβληματικές τράπεζες, χωρίς να υπάρχει πραγματική προθυμία εξυγίανσής τους ή διακοπής της λειτουργίας τους, τότε θα ανακύψουν καθ’ οδόν προβλήματα». Η συμφωνία για την ίδρυση του Atlas συνάπτεται την ύστατη στιγμή. Η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή των τραπεζών έχει ζητήσει από την περιφερειακή Popolare di Vizenca να καλύψει κενό 1,75 δισ. ευρώ, αρχής γενομένης από τις 18 Απριλίου. Οσες μετοχές της εν λόγω τραπέζης δεν πωληθούν, θα τις αναλάβει το Atlas, καθώς και εκείνες από τις επίσης περιφερειακές τράπεζες Veneto Bank και Banco Popolare. Η αύξηση κεφαλαίου, την οποία ζητεί η ευρωπαϊκή αρχή, για τις τελευταίες ανέρχεται σε 2 δισ. ευρώ.
Εν κατακλείδι, κατά την εκτίμηση του Νιλ Ανμακ, αρθρογράφου του Reuters, το ιταλικό ταμείο Αtlas μοιάζει με ένα ριψοκίνδυνο «Σχέδιο Γ». Το παραλληλίζει δε με το TARP, το πρόγραμμα αγοράς προβληματικών περιουσιακών στοιχείων το οποίο συνεστήθη από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008.