Nέες απώλειες παρουσίασε χθες η μετοχή της Banca Monte dei Paschi di Siena, υποχωρώντας στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών εβδομάδων, καθώς κυριαρχούν φόβοι για τα αποτελέσματα των στρες τεστ της ΕΚΤ, παρά τις διαβεβαιώσεις του υπουργού Οικονομικών της Ιταλίας, Πιερ Κάρλο Πάντοαν, πως δεν υπάρχει συστημικό πρόβλημα στον χρηματοπιστωτικό κλάδο της χώρας. Από την Κίνα, όπου συναντήθηκαν οι υπουργοί Οικονομικών και κεντρικοί τραπεζίτες των G20, ο κ. Πάντοαν απέρριψε σενάρια για «κούρεμα» των τραπεζικών ομολόγων, δηλώνοντας πως «κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και δεν ελλοχεύει κίνδυνος στη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος».
Τα αποτελέσματα των στρες τεστ για τις τράπεζες της Ευρωζώνης πρόκειται να δοθούν στη δημοσιότητα αυτή την Παρασκευή, με τη Monte dei Paschi να προεξοφλείται πως θα παρουσιάσει το υψηλότερο έλλειμμα κεφαλαίων από όλες τις ιταλικές τράπεζες. Από τις αρχές του έτους, η κεφαλαιοποίηση της Monte dei Paschi, μία από τις μεγαλύτερες αλλά και πιο προβληματικές τράπεζες της Ιταλίας, έχει διολισθήσει κατά 77%. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) της έχει ζητήσει να απαλλαγεί από μη εξυπηρετούμενα δάνεια 10 δισ. ευρώ εντός τριετίας, ενώ εκτιμάται πως θα πρέπει να εξασφαλίσει 5 δισ. ευρώ για να ενισχύσει την κεφαλαιακή βάση της.
Η τρέχουσα συγκυρία για να αντλήσει μια τράπεζα κεφάλαια από τις αγορές είναι αρκετά δυσμενής, διότι οι επενδυτές είναι επιφυλακτικοί μετά το δημοψήφισμα του Brexit. Τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών, με μη εξυπηρετούμενα δάνεια 360 δισ. ευρώ, είναι γνωστά εδώ και καιρό αλλά η απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την Ε.Ε. εκθέτει ακόμη περισσότερο τις αδυναμίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να συμφωνήσουν σε μια αποτελεσματική επίλυση των προβλημάτων τους. Αυτό που απεύχεται η ιταλική κυβέρνηση είναι να τεθούν σε εφαρμογή οι κανόνες της τραπεζικής ένωσης, όπου προβλέπεται «κούρεμα» ομολόγων και ανασφάλιστων καταθέσεων, τουλάχιστον, μέχρι το 8% του συνολικού ενεργητικού. Μικροεπενδυτές στην Ιταλία έχουν επενδύσει 200 δισ. ευρώ σε τραπεζικά ομόλογα και ένα «κούρεμα» κρίνεται, τουλάχιστον, πολιτικά ασύμφορο. Στα 210 δισ. ευρώ υπολογίζονται, παράλληλα, τα δάνεια που δεν αναμένεται να αποπληρωθούν από τα προαναφερόμενα 360 δισ. ευρώ.
Τι λέει η Goldman Sachs
Σε αντίθεση με την πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών που ανησυχεί για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ιταλικές τράπεζες, οι αναλυτές της Goldman Sachs δεν εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι. Ποιο είναι το επιχείρημά τους; Η ΕΚΤ αγοράζει κάθε χρόνο ιταλικά κρατικά ομόλογα ύψους 120 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της ποσοτικής χαλάρωσης. Συνεπώς η ΕΚΤ θα μπορούσε να αγοράσει τα ιταλικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια μέσα σε εννέα μήνες, υποστηρίζουν οι αναλυτές της Goldman Sachs. Βέβαια μέχρι στιγμής η ΕΚΤ δεν αγοράζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια (σε αντίθεση με ό,τι είχε κάνει η Fed στο πλαίσιο της δικής της ποσοτικής χαλάρωσης), ούτε είναι πολύ πιθανό να το κάνει σύντομα, τουλάχιστον όχι υπό τις παρούσες συνθήκες. Η δεύτερη ανησυχία των Ιταλών και του πρωθυπουργού, κ. Ματέο Ρέντσι, είναι ότι σε περίπτωση ανακεφαλαιοποίησης ή αναδιάρθρωσης, π.χ. της Monte Paschi με κρατικό χρήμα, τότε είναι πολύ πιθανόν η Κομισιόν και το Βερολίνο να υποστηρίξουν ότι πρέπει να προηγηθεί «κούρεμα» των πιστωτών της τράπεζας, δηλαδή και των μικροομολογιούχων, ενδεχομένως και ανασφάλιστων καταθετών.