Την περασμένη εβδομάδα και για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2014, οι ΗΠΑ εισήγαγαν περισσότερο πετρέλαιο από όσο παρήγαγαν. Αιτία είναι κυρίως η αύξηση της προσφοράς από τον ΟΠΕΚ και ιδιαιτέρως από το Ιράν, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, τη στιγμή που καταγράφεται μείωση της παραγωγής σχιστολιθικών υδρογονανθράκων στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Oπως επισημαίνουν αναλυτές της Commonwealth Bank, το διεθνές καρτέλ είναι αυτό που έχει οδηγήσει τις τιμές του «μαύρου χρυσού» σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, καθώς έχει επιλέξει να διασφαλίσει το μερίδιό του στην παγκόσμια αγορά παρά να στηρίξει τις τιμές. Και προφανώς τα έχει καταφέρει.
Ο λόγος για την απόφαση που έλαβε ο ΟΠΕΚ στα τέλη του 2014, οπότε αποφάσισε να μη μειώσει την παραγωγή και να αφήσει τις τιμές να διολισθαίνουν διαρκώς, με τη Σαουδική Αραβία να προσφέρει παράλληλα μεγάλες εκπτώσεις σε πελάτες της από την Ασία. Ακολούθησε ο επιθετικός ανταγωνισμός ανάμεσα στους αιώνιους αντιπάλους, τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν, με την Τεχεράνη να διεκδικεί την αποκατάσταση του μεριδίου αγοράς του στα επίπεδα προ των κυρώσεων. Στον ανταγωνισμό για μερίδιο αγοράς προσεχώρησε, άλλωστε, το Ιράκ, που επίσης επιδιώκει να ανακτήσει το μερίδιο αγοράς του, όπως ήταν πριν από την εισβολή των αμερικανικών στρατευμάτων το 2003.
Oλα δείχνουν ότι η στρατηγική αυτή απέδωσε, καθώς τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα των τιμών οδήγησαν τις αμερικανικές βιομηχανίες σε μείωση της παραγωγής και κυρίως στη δαπανηρή εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου.
Σύμφωνα με τον Βίβεκ Νταρ, αναλυτή της Commonwealth Bank, τους επόμενους μήνες μάλλον θα παραταθεί η εξέλιξη που σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα. Εν ολίγοις, οι ΗΠΑ θα εισαγάγουν περισσότερο πετρέλαιο από όσο παράγουν, κυρίως επειδή μειώνεται η παραγωγή αμερικανικού πετρελαίου. Ο εν λόγω αναλυτής επικαλείται στοιχεία της αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών για την Ενέργεια (ΕΙΑ), που προβλέπει πως η αμερικανική παραγωγή αργού θα μειωθεί φέτος στα 8,61 εκατ. βαρέλια την ημέρα από τα 9,43 εκατ. βαρέλια την ημέρα, στα οποία είχε φτάσει το περασμένο έτος. Είναι ενδεικτικό ότι, ειδικότερα για το τρίτο τρίμηνο του έτους, η ΕIΑ προβλέπει ακόμη μικρότερο μέσο όρο παραγωγής στις ΗΠΑ, στα 8,26 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Τι αναμένουν να γίνει
Σε ό,τι αφορά, το τι προμηνύουν αυτές οι εξελίξεις για τα επίπεδα των τιμών του πετρελαίου, κάποιοι θα σπεύσουν σίγουρα να προεξοφλήσουν ότι η μείωση της παραγωγής στις ΗΠΑ αποτελεί τον παράγοντα που θα εξωθήσει ανοδικά τις τιμές. Αναλυτές της Commonwealth Bank επισημαίνουν, όμως, πως ήδη από τα τέλη Μαΐου έχει αρχίσει να ανακάμπτει η παραγωγή στις ΗΠΑ και να αυξάνεται ο αριθμός των γεωτρυπάνων που είναι σε λειτουργία. Προεξοφλούν έτσι ότι τα επίπεδα της παραγωγής παγκοσμίως θα είναι και πάλι αυξημένα σε περίπου πέντε μήνες.
Επικαλούνται, μάλιστα, στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα επίπεδα τιμής του «μαύρου χρυσού» από 45 έως 50 δολ. το βαρέλι «ενθαρρύνουν τις αμερικανικές βιομηχανίες άντλησης πετρελαίου που αρχίζουν και πάλι να αντλούν πετρέλαιο, ενώ είχαν αδρανήσει εξαιτίας των πολύ χαμηλών τιμών. Σε περίπτωση νέας αύξησης της παραγωγής στις ΗΠΑ, θα ανακοπεί οποιαδήποτε ανοδική πορεία των τιμών του πετρελαίου.
Ανοδο τιμών προβλέπει το IFF
Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IFF) συγκαταλέγεται στους λίγους που εξακολουθούν να προβλέπουν άνοδο των τιμών του πετρελαίου. Εκτιμά πως θα επέλθει ισορροπία στην παγκόσμια αγορά, καθώς θα μετριάζεται σταδιακά η αύξηση της προσφοράς ενώ θα σταθεροποιείται η αύξηση της ζήτησης. Προβλέπει πως η παραγωγή του ΟΠΕΚ θα αυξηθεί φέτος κατά 1,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, καθώς η αυξημένη παραγωγή από Ιράν, Ιράκ και Σαουδική Αραβία θα υπερκαλύψει τη μείωση από Λιβύη, Βενεζουέλα και Νιγηρία. Χαρακτηρίζει, πάντως, τη Λιβύη ενδεχόμενο παράγοντα αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας αγοράς, καθώς ενδέχεται να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή της. Η αισιοδοξία του IFF βασίζεται, όμως, παράλληλα και στην εκτίμησή του ότι επίκειται αύξηση της ζήτησης κατά 1,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος και κατά 1,3 εκατ. το 2017.