Στο ιλιγγιώδες ποσό των 159,5 δισ. ευρώ υπολογίζονται τα διαφυγόντα έσοδα συνολικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τη μη καταβολή ΦΠΑ το 2014. Η εικόνα προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Eυρωπαϊκή Επιτροπή. Το απαράδεκτα υψηλό αυτό ποσό δικαιώνει τις εκκλήσεις της για ριζική αναμόρφωση του συστήματος ΦΠΑ στην Ε.Ε. ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό και να καταπολεμηθεί η φοροαποφυγή στον ΦΠΑ.
Η Κομισιόν καλεί τώρα να κράτη-μέλη να δώσουν συνέχεια στο σχέδιο δράσης για τη δημιουργία ενιαίου χώρου ΦΠΑ, που παρουσίασε τον Απρίλιο, και να καθορίσουν τα επόμενα βήματα προς ένα οριστικό καθεστώς ΦΠΑ για το διασυνοριακό εμπόριο στην Ε.Ε. Εχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή άμεσα μέτρα για την πάταξη της φοροαποφυγής στον ΦΠΑ, όμως τα τελευταία στοιχεία καταδεικνύουν την ανάγκη για πιο ριζικές μεταρρυθμίσεις. Ανάμεσα στα κράτη-μέλη καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις στην είσπραξη του φόρου, που στη Ρουμανία φτάνει στο 37,9% ενώ διολισθαίνει στο ασύλληπτα χαμηλό ποσοστό του 1,2% στη Σουηδία. Το υψηλότερο έλλειμμα στην είσπραξη του ΦΠΑ καταγράφεται στην Ιταλία, όπου τα διαφυγόντα έσοδα φτάνουν στα 36,9 δισ. ευρώ, και το χαμηλότερο στο Λουξεμβούργο, στα 147 εκατ. ευρώ.
Σχολιάζοντας τα πορίσματα της Κομισιόν, ο επίτροπος Οικονομικών και Φορολογίας, Πιερ Μοσκοβισί, επισήμανε πως «το ισχύον καθεστώς είναι εξαιρετικά ανεπαρκές για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της απάτης και των εσφαλμένων υπολογισμών του ΦΠΑ και είναι σαφές ότι τα στοιχεία δεν πρόκειται να βελτιωθούν μόνα τους». Ο κ. Μοσκοβισί κάλεσε τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. σε μια ειλικρινή και ουσιαστική συζήτηση, τα αποτελέσματα της οποίας θα συνδιαμορφώσουν τις προτάσεις της Κομισιόν. Τόνισε πως πρέπει να συμφωνήσουν άμεσα στην καθιέρωση ενός οριστικού συστήματος ΦΠΑ, που θα είναι θωρακισμένο έναντι της απάτης. Οπως προκύπτει από την έκθεση της Κομισιόν, σημειώνεται κάποια βελτίωση στην είσπραξη του ΦΠΑ σε ορισμένα κράτη-μέλη, αλλά ουσιαστική πρόοδος μπορεί να επιτευχθεί μόνον αν τα κράτη-μέλη συμφωνήσουν να απλουστεύσουν το ισχύον σύστημα και να το θωρακίσουν έναντι της απάτης.
Εικόνα των κρατών-μελών
Σημειωτέον, πάντως, ότι σε σύγκριση με τα ποσοστά είσπραξης ΦΠΑ το 2013, η εικόνα εμφανίζεται βελτιωμένη για το 2014, καθώς το έλλειμμα είσπραξης μειώθηκε κατά 2,5 δισ. ευρώ. Οι ατομικές επιδόσεις των κρατών-μελών, πάντως, εξακολουθούν να διαφέρουν σε πολύ μεγάλο βαθμό σε ό,τι αφορά τη συμμόρφωση και είσπραξη του ΦΠΑ. Παρουσίασαν βελτίωση 18 κράτη-μέλη, ενώ οκτώ άλλα δεν μπόρεσαν να εισπράξουν περισσότερα έσοδα από το προηγούμενο έτος. Το επόμενο έτος, άλλωστε, η Kομισιόν θα υποβάλει τις προτάσεις της για να αποκατασταθεί η αρχή της επιβολής του ΦΠΑ στο διασυνοριακό εμπόριο εντός της Ε.Ε. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, η διασυνοριακή απάτη ευθύνεται για τη μη καταβολή ΦΠΑ ύψους 50 δισ. ευρώ στο σύνολο της Ε.Ε. Εκτιμά, πάντως, ότι με το νέο αναθεωρημένο σύστημα θα καταστεί δυνατόν να μειωθεί η απάτη σε διασυνοριακό επίπεδο κατά 80%, που αντιπροσωπεύει έσοδα ύψους 40 δισ. ευρώ.