Oι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται σε σταυροδρόμι. Σύμφωνα με τη μελέτη της PwC, η εμφάνιση στην τραπεζική αγορά νέων ανταγωνιστικών παραγόντων αποτελεί μεγάλη ευκαιρία εξέλιξης για όλους τους παίκτες. Οι νεοφυείς εταιρείες του κλάδου χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (fintech), οι εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, οι τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η Google και μεγάλες εταιρείες λιανικού εμπορίου προσπαθούν να προσελκύσουν τραπεζικούς πελάτες με νέα καινοτόμα προϊόντα, επιλέγοντας τμήματα της τραπεζικής αλυσίδας αξίας (όπως οι πληρωμές), στα οποία στοχεύουν με όλες τους τις δυνάμεις.
Οι μεγάλες δυνάμεις ανατροπής που δημιουργούν η τεχνολογία, το ρυθμιστικό περιβάλλον, ο ανταγωνισμός και τώρα το Brexit θα καθορίσουν τις εξελίξεις στον τραπεζικό χώρο στην επόμενη δεκαετία. Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος οδεύει προς ουσιαστική ανασυγκρότηση και η εμφάνιση στην τραπεζική αγορά νέων ανταγωνιστικών παραγόντων αποτελεί μεγάλη ευκαιρία εξέλιξης για όλους τους παίκτες.
Στην έκθεση της PwC παρουσιάζονται τρία πιθανά σενάρια για το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη:
• Σενάριο 1: Μετασχηματισμός πολλαπλών ταχυτήτων.
Οι τράπεζες σταδιακά προσαρμόζονται και συγκεντρώνονται όχι όμως αρκετά γρήγορα για να αποτρέψουν τους επίδοξους ανταγωνιστές από το να εξασφαλίσουν σημαντικό –ίσως 20%– και σταθερό μερίδιο της αγοράς.
• Σενάριο 2: Γρήγορος μετασχηματισμός.
Ο μετασχηματισμός προχωρά με ταχύτερο ρυθμό και φτάνει σε ένα σημείο καμπής έπειτα από το οποίο, οι σημερινοί διεκδικητές γίνονται οι νέοι κυρίαρχοι της αγοράς και οι σημερινοί πρωταγωνιστές είτε σιγά σιγά εξαφανίζονται είτε ο ρόλος τους περιορίζεται στην εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών (καταθέσεις/ δάνεια). Σε αυτό το σενάριο, είναι πιθανό να υπάρξει μια νέα τραπεζική κρίση και συνεπακόλουθα ένας νέος γύρος κρατικής παρέμβασης να επιταχύνει τον μετασχηματισμό.
• Σενάριο 3: Νέο τραπεζικό οικοσύστημα.
Το τρίτο και πιο αισιόδοξο σενάριο, θέλει τον τραπεζικό κλάδο μαζί με άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και τους τεχνολογικούς κλάδους να αντιμετωπίζουν τη διαμορφούμενη κατάσταση συλλογικά μέσω συνενώσεων, συμμαχιών και εμπορικών συμφωνιών.
Σύμφωνα με την PwC, το τρίτο σενάριο είναι και το πιο πιθανό, εν μέρει γιατί η αγορά ήδη έχει αρχίσει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση πιο πολύ αυθόρμητα παρά προσχεδιασμένα. Παρόμοια είναι και η ανάπτυξη της λεγόμενης συνεργατικής οικονομίας που οφείλεται μάλλον στις εξελίξεις στο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον παρά σε θεσμικές πρωτοβουλίες.