Με νέες εκροές κεφαλαίων είναι αντιμέτωπες οι ελβετικές τράπεζες, καθώς οι πολιτικοί ηγέτες της Λατινικής Αμερικής μιμούνται τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, προσφέροντας κίνητρα στους ευκατάστατους φοροφυγάδες για να δηλώσουν περιουσιακά στοιχεία που έκρυβαν επί σειράν ετών σε φορολογικούς παραδείσους. Προγράμματα φορολογικής αμνηστίας έχουν ανακοινωθεί από τις κυβερνήσεις της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Χιλής και του Μεξικού, με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί αιμορραγία κεφαλαίων στις μεγαλύτερες τράπεζες της Ελβετίας.
Τον περασμένο μήνα, η UBS ανακοίνωσε πως οι καθαρές εκροές κεφαλαίων από πελάτες των αναδυόμενων αγορών, κυρίως της Λατινικής Αμερικής, έφθασαν τα 2,3 δισ. ελβετικά φράγκα ή 2,13 δισ. ευρώ το β΄ τρίμηνο. Η Credit Suisse προβλέπει πως θα χάσει ακόμη 5 δισ. φράγκα το 2016, επί το πλείστον από πελάτες αναδυόμενων αγορών, ενώ η Julius Baer αναμένει πως οι επιπτώσεις από τις εκροές κεφαλαίων θα είναι αισθητές την επόμενη διετία ή τριετία.
Ερευνα της Citigroup καταλήγει, επίσης, στο συμπέρασμα ότι οι εκροές κεφαλαίων που προκαλούνται από προγράμματα φορολογικής αμνηστίας θα συνεχιστούν στις ελβετικές τράπεζες το 2016-17 όπως και το 2015. Ηδη η Deutsche Bank με την Oliver Wyman υπολογίζουν πως τα κεφάλαια που «τακτοποιήθηκαν» φορολογικά στην Ευρώπη την περίοδο 2011-2015 ξεπέρασαν τα 40 δισ. ελβετικά φράγκα στην περίπτωση της Credit Suisse και τα 30 δισ. φράγκα για τη UBS, μειώνοντας τα προ φόρων κέρδη τους κατά 400 με 500 εκατ. φράγκα, αντιστοίχως για την καθεμία.
Οπως επισημαίνεται από τον Πολ Ντέιβις της Wall Street Journal, το μεγάλο ερώτημα είναι εάν θα ακολουθήσουν οι χώρες της Ασίας. Η Ινδία και η Ινδονησία έχουν ανακοινώσει προγράμματα φορολογικής αμνηστίας, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμη μετρήσιμα. Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος μετράει αντίστροφα για το καθεστώς τραπεζικού απορρήτου της Ελβετίας, το οποίο έχει προσδώσει συγκριτικό πλεονέκτημα στις ελβετικές τράπεζες εδώ και χρόνια. Στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ 50 κρατών για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών στοιχείων από το 2018, η ελβετική κυβέρνηση θα συγκεντρώσει το 2017 όλα τα απαραίτητα στοιχεία από τις ελβετικές τράπεζες.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιο είναι το πρακτικό αποτέλεσμα για τις κυβερνήσεις που προσφέρουν αυτά τα προγράμματα. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης τείνουν να υποστηρίζουν πως έτσι δίνεται «άφεση αμαρτιών» σε μακροχρόνιες πρακτικές φοροδιαφυγής. Στη Βραζιλία αποφασίστηκε η επιβολή έκτακτου φόρου 15% και ποινή επιπλέον 15% σε αδήλωτα κεφάλαια του εξωτερικού, ενώ στην Αργεντινή η φορολογία για τον επαναπατρισμό κεφαλαίων κινήθηκε από το μηδέν έως το 15%, ανάλογα με το ύψος των κεφαλαίων.
Γεγονός είναι πως το κυνήγι των φοροφυγάδων ξεκίνησε από την Ουάσιγκτον το 2009. Οι ΗΠΑ και εν συνεχεία η Ευρώπη έπρεπε να συγκεντρώσουν πρόσθετα έσοδα και γι’ αυτό κατέφυγαν στην εν λόγω λύση…