Μήπως η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση επίμονης στασιμότητας; Ή εισέρχεται σε νέα, χρυσή εποχή ανάπτυξης και ενισχυμένης παραγωγικότητας; Η απάντηση εξαρτάται από αυτόν που θα ρωτήσετε.
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg απευθύνθηκε σε δύο από τους πιο διακεκριμένους καθηγητές Οικονομικών στις ΗΠΑ. Ο καθένας ασπάζεται μία από τις δύο προαναφερθείσες απόψεις. Ο Ρόμπερτ Γκόρντον, συγγραφέας του βιβλίου «Η άνοδος και πτώση της αμερικανικής ανάπτυξης», είναι απαισιόδοξος για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας μακροπρόθεσμα. Αισιόδοξος, αντίθετα, είναι ο Ερικ Μπράιντζολφσον του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) και ένας από τους συγγραφείς του βιβλίου «Η δεύτερη εποχή των μηχανών».
Ο κ. Γκόρντον είναι αισιόδοξος για την πορεία της αμερικανικής ανάπτυξης στα επόμενα χρόνια, αλλά αμφιβάλλει εάν θα υπάρξει αξιόλογη τεχνολογική καινοτομία μακροπρόθεσμα. Ο κ. Μπράιντζολφσον ανησυχεί ότι το πολιτικό σύστημα δεν θα βάλει τα δυνατά του για να εξασφαλίσει το μεγαλύτερο όφελος από τις καινοτομίες της εποχής μας.
Αναλυτικότερα, ο κ. Γκόρντον θεωρεί ότι έχει εισπραχθεί το όποιο όφελος από τις τεχνολογικές καινοτομίες της δεκαετίας του 1980 και του 1990. «Το πρόβλημα είναι η έλλειψη μιας μεγάλης και καθοριστικής καινοτομίας τα τελευταία χρόνια», σχολιάζει ο ίδιος και τονίζει πως έχουν απορροφηθεί πλήρως τα πλεονεκτήματα από την τεχνολογική πρόοδο της τελευταίας δεκαετίας, όπως ήταν οι προσωπικοί και φορητοί υπολογιστές, οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι ή η χρήση των μηχανημάτων ΑΤΜ για την ανάληψη μετρητών. Ο κ. Μπράιντζολφσον τονίζει ότι η τεχνολογία παίζει καταλυτικό ρόλο σε μεγάλες αλλαγές, αλλά δεν μπορεί από μόνη της να αναβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών μιας χώρας. Απαιτείται σειρά συμπληρωματικών καινοτομιών σε νομοθετικό επίπεδο, όπως συνέβη στη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης. Ο καθηγητής του ΜΙΤ αναφέρεται στις επενδύσεις που έγιναν τότε στον τομέα της εκπαίδευσης, στην αναδιοργάνωση της εργασίας και στη χάραξη νέων πολιτικών. «Και το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα δεν μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι», προσθέτει ο ίδιος.
Ο κ. Γκόρντον απαντά ότι έχει γίνει έκκληση από τους δύο υποψηφίους των επικείμενων αμερικανικών προεδρικών εκλογών αλλά και από γνωστούς οικονομολόγους, όπως ο Πολ Κρούγκμαν και ο Λάρι Σάμερς, για την εφαρμογή ενός μεγάλου προγράμματος επενδύσεων σε υποδομές. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι η επόμενη διετία ή τριετία θα είναι η καλύτερη περίοδος για την αμερικανική οικονομία, προβλέποντας πτώση της ανεργίας κοντά στο 4% και όχι στο 5%. Αρκεί στα κέρδη της ευημερίας να έχουν όλοι πρόσβαση, είναι το μήνυμα που μετέφερε ο κ. Μπράιντζολφσον.