Τα κίνητρα παραχώρησης της κυπριακής υπηκοότητας σε υπηκόους τρίτων χωρών, μέσω επενδύσεων στην Κυπριακή Δημοκρατία, έκαναν τη δουλειά τους και με το παραπάνω. Στήριξαν τα δημόσια ταμεία της Κύπρου σε δύσκολες εποχές, όταν η χώρα ήταν αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές, την τοπική κτηματαγορά και τις τραπεζικές καταθέσεις μετά το «κούρεμα».
Με τις συνθήκες πλέον να έχουν διαφοροποιηθεί, η κυβέρνηση προχώρησε σε τροποποίηση των σχεδίων παραχώρησης κυπριακής υπηκοότητας. Από τη μια μείωσε το όριο στα 2,5 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης ακινήτου, και από την άλλη αφαίρεσε από τις αποδεκτές επενδύσεις την αγορά κρατικών ομολόγων από την πρωτογενή αγορά και τις καταθέσεις σε κυπριακές τράπεζες, επιδιώκοντας ουσιαστικά να συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών της κτηματαγοράς. Τυχόν αύξηση των τιμών των ακινήτων θα έχει άμεσο αντίκτυπο και στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες παλεύουν με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα πλείστα εκ των οποίων είναι εγγυημένα με ακίνητα.
Αν και δεν δημοσιεύονται αναλυτικά στοιχεία σε σχέση τα λεφτά που εισρέουν στη χώρα από την παραχώρηση κυπριακής υπηκοότητας, εκτιμάται ότι το συνολικό ποσό από τον Μάρτιο του 2013 έως σήμερα ανήλθε σε 2,5-3 δισ. ευρώ.
Από την ανάλυση των στοιχείων του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους του υπουργείου Οικονομικών, την οποία μελέτησε η «Κ», προκύπτει ότι η πρακτική της επένδυσης σε κυπριακά ομόλογα εξαετούς διάρκειας από ξένους αρχίζει να γίνεται ιδιαίτερα εμφανής μετά τα τέλη του 2014, όταν και προηγήθηκε τροποποίηση των κριτηρίων από το υπουργικό συμβούλιο. Το 2015 υποβλήθηκαν προσφορές 205,1 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 143 εκατ. ευρώ ήταν από 52 ξένους επενδυτές. Δηλαδή μέση επένδυση 2,7 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι κάποιοι επενδυτές συνδύασαν την επένδυση σε κρατικά ομόλογα με κάποια άλλη, ενώ σε άλλες περιπτώσεις επένδυσαν μεγαλύτερο ποσό από τα 2,5 εκατ. ευρώ.
Για το 2016 το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους άντλησε στις πρώτες εννέα εκδόσεις του έτους 164 εκατ. ευρώ από 53 ξένους επενδυτές. Αυτήν την περίοδο σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη 10η σειρά, η οποία θα εκδοθεί στις 2 Οκτωβρίου. Συνολικά, από την έναρξη έκδοσης των ομολόγων για φυσικά πρόσωπα, 115 ξένοι επενδυτές επένδυσαν 402 εκατ. ευρώ. Πρέπει να θεωρείται βέβαιον ότι αυτά τα άτομα έλαβαν την κυπριακή υπηκοότητα.
Με το αζημίωτο
Τα ομόλογα, βέβαια, όντας εξαετούς διάρκειας, θα αρχίσουν να αποπληρώνονται το 2020, ενώ φέρουν και ικανοποιητικό επιτόκιο. Της τελευταίας σειράς που εκδόθηκε κυμαίνεται από 2,5%, αν ο κάτοχός του το κρατήσει μέχρι 24 μήνες, έως και 3,25% αν το κατέχει για περισσότερο από 60 μήνες. Ακόμα μεγαλύτερη απόδοση είχαν παλαιότερες εκδόσεις.
Με την πρόσφατη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η επένδυση σε κρατικά ομόλογα θα εξαιρείται των επενδύσεων που πληρούν τα κριτήρια, εκτός κι αν είναι στο πλαίσιο μιας άλλης επένδυσης, οπότε να μπορούν να γίνουν αγορές ομολόγων μέχρι 500.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την Arton Capital, μετά τη νέα απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η Κύπρος πλέον καθίσταται ο πιο ελκυστικός προορισμός, πανευρωπαϊκά, για απόκτηση ευρωπαϊκής ταυτότητας, κάτι που, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε αντιδράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επισήμως, δυσμενώς σχολίασαν την εξέλιξη ευρωβουλευτές, που κατηγόρησαν την Κύπρο ότι αντί να καταργεί τέτοια προγράμματα τα κάνει ακόμα πιο ελκυστικά, θέτοντας ζητήματα ασφαλείας.