Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι υπερασπίστηκε σθεναρά χθες, ενώπιον των Γερμανών βουλευτών, τη χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, λέγοντας ότι τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού είναι αναγκαία ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για πληθωρισμό 2% και ότι χάρη σε αυτήν την πολιτική αποτράπηκε «η απειλή μιας νέας μεγάλης ύφεσης». Την ίδια ώρα, η πρόεδρος της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) Τζάνετ Γέλεν προετοίμαζε το έδαφος για την επόμενη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων δανεισμού, δηλώνοντας στους Αμερικανούς βουλευτές ότι η πορεία που ακολουθεί η οικονομία των ΗΠΑ καθιστά αναγκαία τη σταδιακή τους αύξηση, αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και ότι η πλειοψηφία των κεντρικών τραπεζιτών της Fed προβλέπει αύξηση τους μέχρι το τέλος του έτους.
Γερμανική επίθεση
Επειτα από τέσσερα χρόνια, ο Μάριο Ντράγκι εμφανίστηκε χθες ξανά στο γερμανικό κοινοβούλιο, σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία οι σχέσεις Βερολίνου και Φρανκφούρτης, όπου έχει την έδρα της η ΕΚΤ, είναι μάλλον τεταμένες. Εναν χρόνο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, οι Χριστιανοδημοκράτες δέχονται σημαντική πίεση από το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο λαμβάνει 16% στις δημοσκοπήσεις. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παρενέβη προχθές ευθέως σε θέμα νομισματικής πολιτικής, κίνηση σχεδόν πρωτάκουστη για Γερμανό υπουργό Οικονομικών, ζητώντας αλλαγή νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ. Την προηγούμενη εβδομάδα ο κ. Σόιμπλε είχε ζητήσει από τους Γερμανούς βουλευτές να απευθύνουν σκληρές ερωτήσεις προς τον κ. Ντράγκι και είχε περιγελάσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.
Σε αυτό το κλίμα λοιπόν ο κ. Ντράγκι απευθύνθηκε χθες προς τους Γερμανούς βουλευτές. Τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (αγορές ομολόγων ύψους 80 δισ. ευρώ τον μήνα) όχι μόνο απέτρεψαν την εμφάνιση νέας ύφεσης και αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη, αλλά έχουν συμβάλει στην τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης σε ολόκληρη την περιοχή, είπε χθες ο κ. Ντράγκι. Ειδικά για τη Γερμανία ο κ. Ντράγκι είπε τόσο τα δημόσια οικονομικά, οι εξαγωγές αλλά και τα νοικοκυριά έχουν ευνοηθεί από τη χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ. Κατά τον κ. Ντράγκι το κόστος δανεισμού των γερμανικών νοικοκυριών έχει μειωθεί το διάστημα 2008-2015 περισσότερο απ’ όσο έχουν μειωθεί τα έσοδά τους από τόκους. Η Γερμανία εξοικονόμησε 28 δισ. ευρώ μόνο το 2015 από τη μείωση του κόστους δανεισμού. Επίσης, ζήτησε μεταρρυθμίσεις και κάλεσε χώρες που έχουν περιθώρια, όπως η Γερμανία, να προχωρήσουν σε δημοσιονομική χαλάρωση.
Στις ΗΠΑ, η πρόεδρος της Fed Τζάνετ Γέλεν ενημέρωνε τους Αμερικανούς βουλευτές ότι θα συνεχιστεί η αύξηση της απασχόλησης με υψηλό ρυθμό, αν και εσχάτως ο ρυθμός είναι υψηλότερος απ’ ό,τι θα έπρεπε μακροπρόθεσμα και ότι αν συνεχιστεί θα προκαλέσει υπερθέρμανση της οικονομίας. Η πορεία που ακολουθεί η οικονομία καθιστά αναγκαία τη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων δανεισμού, ωστόσο η Fed δεν έχει προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα. «Αν επιτρέψουμε στην οικονομία να υπερθερμανθεί, μπορεί να αναγκαστούμε να αυξήσουμε τα επιτόκια δανεισμού ταχύτερα απ’ όσο θα θέλαμε», είπε η κ. Γέλεν. Μάλιστα, η πρόεδρος της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας επανέλαβε πως η πλειονότητα των συναδέλφων της προβλέπει αύξησή τους μέχρι το τέλος του 2016.
Κεφαλαιακή επάρκεια
Παράλληλα, η κ. Γέλεν προανήγγειλε αλλαγή στη μεθοδολογία με την οποία διεξάγονται οι δοκιμασίες αντοχής των τραπεζών. Το γενικευμένο κατώτατο όριο κεφαλαιακής επάρκειας θα αντικατασταθεί με όριο που θα καθορίζεται ειδικά για κάθε τράπεζα, είπε η κ. Γέλεν. Για τις οκτώ μεγάλες αμερικανικές τράπεζες, οι οποίες θεωρούνται σημαντικές για τη σταθερότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, ο νέος τρόπος υπολογισμού «θα είχε ως αποτέλεσμα σημαντική αύξηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων κατά μέσον όρο», είπε χθες η κ. Γέλεν.
Οι αγορές
Το συγκεκριμένο σχόλιο της κ. Γέλεν προκάλεσε πτώση των αμερικανικών μετοχών, ειδικά ορισμένων τραπεζικών, ενώ οι ομιλίες των δύο κεντρικών τραπεζιτών είχαν ως αποτέλεσμα την ελαφρά πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου κατά 0,07% με την ισοτιμία να κυμαίνεται γύρω από το 1,1208. Οι τιμές των αμερικανικών και γερμανικών ομολόγων παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητες. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ανέκαμψαν μετά τις προηγούμενες πτωτικές συνεδριάσεις, κυρίως χάρη στα ενθαρρυντικά νέα από το μέτωπο της Deutsche Bank με τον Stoxx Europe 600 να κλείνει με άνοδο 0,7%, ενώ με κέρδη 0,61% έκλεισε ο FTSE 100, με άνοδο 0,74% ο DAX στη Φρανκφούρτη και με άνοδο 0,77% ο CAC 40 στο Παρίσι. Υποτονική εικόνα παρουσίασε χθες το Χρηματιστήριο Αθηνών, αφού δεν μπόρεσε να διατηρήσει τα ενδοσυνεδριακά κέρδη (1,20%) και έκλεισε με ανεπαίσθητη άνοδο 0,13% στις 563,15 μονάδες.