Χτύπησε κάποιος χρηματιστής λάθος πλήκτρο; Μήπως ευθύνεται ένας αλγόριθμος ή μήπως ορισμένοι επενδυτές εξώθησαν, πράγματι, χθες τη στερλίνα σε ελεύθερη πτώση 6% έναντι του δολαρίου, 7,3% έναντι του γιεν και 3,4% έναντι του ευρώ, για να αποφύγουν τις απώλειες από την υποχώρησή της. Μήπως τελικά όλα έχουν σχέση με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί από τις δηλώσεις της Βρετανίδας πρωθυπουργού περί έναρξης των συζητήσεων για το Brexit τον Μάρτιο; Οποια κι αν είναι η αλήθεια είναι άγνωστο τι ακριβώς συνέβη και η στερλίνα σημείωσε χθες το πρωί ελεύθερη πτώση, υποχωρώντας στο 1,1841 δολ. από το ήδη χαμηλό επίπεδο του 1,2610 δολ., στο οποίο βρισκόταν όταν άρχιζε η συνεδρίαση στις αγορές της Νέας Υόρκης και της Ασίας. Ανέκαμψε, βέβαια, αργότερα στο 1,24 δολ. από όπου άρχισε η ραγδαία υποχώρησή της στις επτά η ώρα και οκτώ δευτερόλεπτα χθες το πρωί, ώρα Χονγκ Κονγκ. Παραμένουν, όμως, οι σκιές από το συμβάν, τις οποίες αναλυτές της JPMorgan αρνούνται να αποδώσουν σε τεχνικό λάθος. Σύμφωνα, άλλωστε, με ορισμένους οικονομολόγους, όπως ο Ντέιβιντ Μπλουμ της HSBC, το χθεσινό επεισόδιο δικαιώνει την πρόβλεψή του πως το βρετανικό νόμισμα θα βρίσκεται γύρω στο 1,20 δολ. στα τέλη του έτους για να διολισθήσει περαιτέρω το 2017 στο 1,10 δολ. και στην ισοτιμία 1:1 έναντι του ευρώ.
«Επισήμως η εξήγηση είναι μια εσφαλμένη αυτόματη ενεργοποίηση ενός αλγορίθμου», επισημαίνει ο Μάικλ Εβρι, επικεφαλής της μονάδας χρηματαγορών Ασίας – Ειρηνικού στην τράπεζα Rabobank. Οι πιθανές εξηγήσεις είναι:
1. Ισως κάποιος διαπραγματευτής χτύπησε άθελα λάθος αριθμό ή έδωσε λάθος εντολή, κάτι που δεν είναι τόσο σπάνιο στα χρηματιστήρια. Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει συμφωνία μεταξύ αγορών να ακυρώνονται οι σχετικές συναλλαγές.
2. Η εσφαλμένη αυτόματη ενεργοποίηση αλγόριθμου. Οπως επισημαίνουν οι FT, δεν υπάρχει κάποια απόδειξη ότι αυτό έγινε ηθελημένα, αλλά, αν κάποιος ήθελε να προκαλέσει ραγδαία μεταβολή στην αγορά, η στιγμή προσφερόταν, καθώς σε Νέα Υόρκη, Χονγκ Κονγκ και Σιγκαπούρη οι άνθρωποι έπαιρναν τον πρωινό καφέ τους.
3. Εντολές για μείωση της ζημίας κάτω από το 1,26 δολάριο. Η συνήθης εξήγηση για κάθε απότομη κίνηση της αγοράς χωρίς σαφή αιτία. Ορισμένοι επενδυτές έχουν δώσει εντολή στις τράπεζές τους να περιορίσουν ή να κλείσουν τελείως τις θέσεις τους σε κάποια προσυμφωνημένα επίπεδα τιμής, ώστε να αμβλύνουν τον κίνδυνο μεγάλης πτώσης. Μπορεί να συμπέσουν πολλές εντολές που θα επιτείνουν μια μεγάλη αλλαγή όταν γίνουν ταυτοχρόνως.
4. Ο αντίκτυπος από τις δηλώσεις του Φρανσουά Ολάντ. Ο Γάλλος πρόεδρος υιοθέτησε σκληρή στάση στο θέμα του Brexit και πολλοί διαπραγματευτές συναλλάγματος έχουν συμπεριλάβει στους αλγόριθμούς τους ειδησεογραφικές ιστοσελίδες με τις σημαντικότερες ειδήσεις. Εν ολίγοις, μπορεί κάποιο άρθρο για τους κινδύνους του Brexit να επηρέασε την κατάσταση.
Οπως τονίζουν οι Financial Times, είναι δύσκολο να ανιχνευθεί η αιτία της χθεσινής θεαματικής πτώσης της στερλίνας, καθώς η αγορά συναλλάγματος δεν είναι ενιαία, αλλά άθροισμα συστημάτων συναλλαγών σε διαφορετικές χώρες και γεωγραφικές ζώνες που έχουν και διαφορετική ώρα. Οταν συνέβη η απότομη πτώση ήταν 7 και 7 δευτερόλεπτα στη Νέα Υόρκη, στο Χονγκ Κονγκ και στη Σιγκαπούρη, αλλά οκτώ στο Τόκιο και 10 στο Σίδνεϊ.