Ορισμένοι θα πουν ότι η πολύ σημαντική απόφαση του βρετανικού δικαστηρίου, που αναγνωρίζει καθεστώς εργάτη και όχι αυτοαπασχολουμένου για τους οδηγούς στα αυτοκίνητα-ταξί της Uber, λειτουργεί ως τροχοπέδη στην άνθηση της νέας «οικονομίας του διαμοιρασμού», η οποία δημιουργεί εκατομμύρια θέσεις εργασίας διεθνώς. Ωστόσο η απόφαση πηγαίνει πολύ πιο πέρα από αυτήν τη μάλλον επιφανειακή εκτίμηση. Η αμερικανική Uber, με τη χρήση εφαρμογής σε κινητές και φορητές συσκευές, διασυνδέει αυτοκινητιστές με πελάτες, αλλάζοντας τα δεδομένα στην παραδοσιακή αγορά των επαγγελματιών αυτοκινητιστών και πλήττοντας τον ανταγωνισμό και τα εργασιακά δικαιώματα. Σε πάμπολλες πόλεις έχουν κινηθεί διαδικασίες εναντίον της και τώρα έχουμε την πρώτη ιστορική απόφαση.
Το επιχείρημά της ότι λειτουργεί ως εταιρεία υψηλής τεχνολογίας, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε αυτοαπασχολούμενους οδηγούς να συνδέονται με επιβάτες μέσω εφαρμογής, δεν ευσταθεί πλέον. Στο Λονδίνο οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι οι οδηγοί λογίζονται ως εργάτες, οπότε δικαιούνται τον ελάχιστο μισθό-ωρομίσθιο και δώρο αδείας. Η Uber δήλωσε πως θα εφεσιβάλει την απόφαση, όπως ήταν αναμενόμενο. Την υπόθεση κίνησαν δύο από τους οδηγούς της στη βρετανική πρωτεύουσα και η απόφαση, κατά την Uber, αφορά αποκλειστικά αυτούς και μόνον.
Ασκός του Αιόλου
Οι αναλυτές, πάντως, επισημαίνουν ότι η απόφαση αυτή είναι πολύ πιθανόν θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, παρακινώντας και άλλους οδηγούς της Uber στη Βρετανία αλλά και λοιπούς εργαζομένους στην «οικονομία του διαμοιρασμού» για διεκδικήσεις. Στην εν λόγω οικονομία το σύνηθες είναι η προσωρινή εργασία και η βραχυπρόθεσμη απασχόληση. «Η απόφαση είναι μείζονος σημασίας, επειδή όλοι οι εργαζόμενοι σε αυτήν την κατηγορία της οικονομίας θεωρούνται εσφαλμένα από την εργοδοσία αυτοαπασχολούμενοι και στερούνται βασικών δικαιωμάτων», διευκρινίζει ο Νάιτζελ Μακέι, ένας από τους δικηγόρους των οδηγών που κέρδισαν την υπόθεση. Μιλώντας στο ειδησεογραφικό δίκτυο του BBC, πρόσθεσε ότι οι πελάτες του κάποια στιγμή έφθασαν να κερδίζουν 5 λίρες την ώρα, όταν το ελάχιστο ωρομίσθιο στη Βρετανία ανέρχεται στις 7,20 στερλίνες για τους άνω των 25 ετών.
Υπενθυμίζεται ότι η Uber, η οποία εφαρμόζει παντού ιδιαίτερα επιθετική πολιτική διείσδυσης, εισήλθε στο Λονδίνο το 2002. Η βρετανική πρωτεύουσα, σημειωτέον, είναι από τις ελάχιστες μεγαλουπόλεις που δεν θέτουν ανώτατο όριο στον αριθμό των ταξί. Βέβαια τα πράγματα δεν ήταν εύκολα για την Uber εκεί, δεδομένου ότι αντιμετώπισε την οργισμένη αντίδραση των οδηγών των παραδοσιακών μαύρων ταξί του Λονδίνου (καμπ). Σήμερα, η Ενωση Αναγνωρισμένων Οδηγών Ταξί, που εκπροσωπεί τους αυτοκινητιστές των μαύρων ταξί, εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση. «Τώρα πλέον η Uber θα αναγκαστεί να πληρώσει το ελάχιστο ωρομίσθιο και θα παύσει να εκμεταλλεύεται το ευάλωτο εργατικό δυναμικό της», ανέφερε σε ανακοίνωσή της. Στη Βρετανία, τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί πως υπάρχει διαφορά, στο πλαίσιο της εργατικής νομοθεσίας, μεταξύ «εργάτη» και «υπαλλήλου», καθώς ο τελευταίος δικαιούται επιπλέον παροχές, όπως οι αναρρωτικές άδειες και το καθεστώς προστασίας από παράνομη απόλυση.