Μόλις δύο ημέρες πριν από τις εκλογές, η πρόσφατη άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ στις δημοσκοπήσεις, αφότου το FBI είχε επαναφέρει στην επικαιρότητα το θέμα με την ηλεκτρονική αλληλογραφία της Κλίντον, φαίνεται πως έχει διακοπεί. Η κ. Κλίντον προηγείται σχεδόν σε όλες τις νέες δημοσκοπήσεις, ενώ, σύμφωνα με τον μέσο όρο των διαφόρων σφυγμομετρήσεων, η Χίλαρι Κλίντον προηγείται κατά 1,8% του κ. Τραμπ. Η απόφαση του FBI την Κυριακή ότι η εξέταση των emails της κ. Κλίντον δεν αλλάζει το συμπέρασμα πως δεν θα πρέπει να της απαγγελθούν ποινικές κατηγορίες θα μπορούσε να δώσει ώθηση της τελευταίας στιγμής στην υποψήφια των Δημοκρατικών. Φυσικά, η προεκλογική εκστρατεία παραμένει αμφίρροπη, δεδομένου ότι το προβάδισμα της κ. Κλίντον εξακολουθεί να μην υπερβαίνει το περιθώριο στατιστικού λάθους. Επιπλέον ο κ. Τραμπ ίσως να τα πάει λίγο καλύτερα όσον αφορά τους εκλογικούς αντιπροσώπους απ’ ό,τι τις ψήφους. Σύμφωνα με εκλογικό μοντέλο του Νέιτ Σίλβερ, η κ. Κλίντον συγκεντρώνει 66,7% πιθανότητες να αναδειχθεί πρόεδρος, ενώ συγκεντρώνει ακόμη περισσότερες πιθανότητες, σύμφωνα με άλλα εκλογικά μοντέλα ή αν λάβει κανείς υπόψη του τα στοιχήματα των αγορών. Αβέβαιο παραμένει αν τη Γερουσία θα κερδίσουν οι Δημοκρατικοί ή οι Ρεπουμπλικανοί, ενώ θεωρείται σίγουρο πως οι τελευταίοι θα εξακολουθήσουν να ελέγχουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Εν μέσω μεγάλης αβεβαιότητας φαίνεται πως είναι πιο πιθανό η κ. Κλίντον να κερδίσει την προεδρία και οι Ρεπουμπλικανοί να συνεχίσουν να ελέγχουν τη Βουλή, δηλαδή το αποτέλεσμα που οι αγορές θεωρούν πως είναι το προτιμότερο.
Στην Ευρώπη η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ αναμένεται πως θα ανακοινώσει αν θα είναι υποψήφια και για τέταρτη θητεία αμέσως πριν από το συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) στις 6-7 Δεκεμβρίου. Προβλέπουμε ότι η κ. Μέρκελ θα αναζητήσει και τέταρτη θητεία. Η άμβλυνση των διαφορών με τους Βαυαρούς Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) γύρω από το μεταναστευτικό λογικά θα αυξήσει τη δημοτικότητα της Κεντροδεξιάς από το 33%, όπου βρίσκεται σήμερα, σε τουλάχιστον 35%, καθώς το ζήτημα του μεταναστευτικού απομακρύνεται από το προσκήνιο. Σε αυτή την περίπτωση, η κ. Μέρκελ έχει πολλές πιθανότητες να κερδίσει μια τέταρτη θητεία στην καγκελαρία, επικεφαλής συνασπισμού είτε με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) είτε με τους Πράσινους. Η Τουρκία αποτελεί όλο και σημαντικότερο πρόβλημα για την Ευρώπη. Στην έκθεση προόδου για την Τουρκία που θα δημοσιευθεί την Τετάρτη, η Κομισιόν ασκεί πολύ έντονη κριτική κατά των διώξεων που αντιμετωπίζουν από την κυβέρνηση Ερντογάν οι πολιτικοί της αντίπαλοι και ο Τύπος μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου. Η εύθραυστη συμφωνία με την Τουρκία αποτελεί το βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Ωστόσο, η διαφαινόμενη απομάκρυνση του κ. Ερντογάν από τα ευρωπαϊκά ιδεώδη της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου ίσως να αποδειχθεί υπερβολική για μια Ε.Ε. που υπερηφανεύεται ότι ενδιαφέρεται όχι μόνο για τα εμπορικά της συμφέροντα αλλά και για τις αρχές της. Στο προβλεπτό μέλλον οι συνομιλίες για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. δεν φαίνεται να πηγαίνουν πουθενά, για να το θέσουμε κομψά.
Η Τουρκία διαθέτει τα μέσα ώστε να πιέσει την Ευρώπη, για παράδειγμα κανονίζοντας να περάσουν περισσότεροι Σύροι και άλλοι πρόσφυγες και μετανάστες από την Τουρκία στην Ελλάδα. Αυτό θα ανάγκαζε την Ευρώπη να διατηρήσει κλειστά τα σύνορα κατά μήκος του βαλκανικού διαδρόμου, ώστε να αποθαρρύνει τους μετανάστες αλλά και να βοηθήσει σημαντικά περισσότερο την Ελλάδα να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Τελικά όμως η Τουρκία χρειάζεται την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά αλλά και ως σημαντική πηγή επενδύσεων πολύ περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται η Ε.Ε. την Τουρκία. Το πιθανότερο είναι πως, εξαιτίας των οικονομικών συμφερόντων της, η Τουρκία θα θελήσει να αποτρέψει περαιτέρω κλιμάκωση της διαφωνίας της με την Ε.Ε.
* Ο αρθρογράφος είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.