Δυνητικές πολιτικές ανατροπές αποτελούν την κυριότερη απειλή για τη μέτρια ανάκαμψη της οικονομίας στην Ευρώπη. Η απειλή έχει ενισχυθεί μετά την απόφαση των Βρετανών να εγκαταλείψουν την Ευρωπαϊκή Ενωση και μετά τον εκλογικό θρίαμβο του Τραμπ.
Στη Γερμανία, η δημοτικότητα της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ και του κεντροδεξιού συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Χριστιανοκοινωνιστών έχει σταθεροποιηθεί. Είχε προηγηθεί υποχώρηση της δημοτικότητάς της επί πολλούς μήνες. Η κ. Μέρκελ κατάφερε να περιορίσει την ανοιχτή σύγκρουση με τους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) γύρω από το θέμα της μετανάστευσης, αντιπαράθεση η οποία είχε πλήξει τη δημοτικότητά της. Περιμένουμε πως η κ. Μέρκελ θα ανακοινώσει την υποψηφιότητά της για την καγκελαρία για τέταρτη θητεία πριν από το συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) στις 6 Δεκεμβρίου. Οι βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2016. Το γεγονός ότι η κ. Μέρκελ δεν έχει ακόμη ανακοινώσει την υποψηφιότητά της έχει ενισχύσει το στοιχείο της αβεβαιότητας.
Στη Γαλλία, ο κίνδυνος να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές της 7ης Μαΐου του 2017 η κ. Μαρίν Λεπέν εξακολουθεί να είναι μικρός. Οποιος υποψήφιος κερδίσει τις προκριματικές εκλογές (στις 20 και 27 Νοεμβρίου) ώστε να εκπροσωπήσει τη Δεξιά στις προεδρικές εκλογές θα βρεθεί στην καλύτερη θέση για να αναδειχτεί ο επόμενος πρόεδρος της Γαλλίας. Σύμφωνα με την πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων ο μεταρρυθμιστής Αλέν Ζιπέ εξακολουθεί να είναι σημαντικά περισσότερο δημοφιλής από τον πρώην πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί μεταξύ των Γάλλων ψηφοφόρων. Ωστόσο, μεταξύ των παραδοσιακών υποστηρικτών της γαλλικής κεντροδεξιάς, ο κ. Σαρκοζί θα μπορούσε να έχει πλεονέκτημα έναντι του κ. Ζιπέ. Το αποτέλεσμα των προκριματικών εκλογών εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά αβέβαιο προκειμένου να προχωρήσει κανείς σε προβλέψεις.
Στην Ιταλία, σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών δείχνουν ότι ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι θα χάσει με μικρή διαφορά το δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στη Γερουσία. Θεωρούμε πως η δυνητική εμφάνιση πολιτικής κρίσης στην Ιταλία είναι ο σημαντικότερος πολιτικός κίνδυνος για την Ευρώπη το 2017. Τα ιταλικά πολιτικά κόμματα που είτε απαιτούν δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στο ευρώ ή όχι είτε δεν έχουν σαφή άποψη επί του θέματος, θα μπορούσαν να συγκεντρώνουν αθροιστικά περισσότερο από το 50% της λαϊκής υποστήριξης στην περίπτωση πρόωρων εκλογών που θα μπορούσαν να προκληθούν εάν ο κ. Ρέντσι χάσει το δημοψήφισμα.
Στην Ισπανία παραμένει αναπάντητο το ερώτημα κατά πόσον η κυβέρνηση μειοψηφίας του κ. Μαριάνο Ραχόι θα καταφέρει να ολοκληρώσει τη θητεία της. Ευτυχώς η ισπανική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σταθερά στον σωστό δρόμο. Ακόμη και αν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές στην Ισπανία μετά τον Μάιο, το όποιο αποτέλεσμα είναι σχεδόν βέβαιο πως δεν θα απειλήσει τη θέση της Ισπανίας στο ευρώ.
Στην Αυστρία, οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν μικρό προβάδισμα του δεξιού υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές της 4ης Δεκεμβρίου – ο πρόεδρος έχει εθιμοτυπικό ρόλο και δεν κατέχει σχεδόν καθόλου εξουσία. Τα κόμματα που υποστηρίζουν την Ευρωπαϊκή Ενωση εξακολουθούν να κατέχουν σημαντική πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Μετά το Brexit ο υποψήφιος της Δεξιάς υπογράμμισε, στην προσπάθειά του να ενισχύσει τις πιθανότητες εκλογής του, ότι πλέον υποστηρίζει την παραμονή της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακόμη και οι λαϊκιστές μπορεί να προσγειωθούν στην πραγματικότητα. Στην Ολλανδία το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα PVV προβλέπεται ότι θα λάβει 27 από τις συνολικά 150 έδρες της ολλανδικής Βουλής στις εκλογές της 15ης Μαρτίου 2017.
*Ο αρθρογράφος είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.