Μία από τις πολλές επιπτώσεις της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση φαίνεται ότι πιθανώς σχετίζεται με τη διαχείριση 3.000 κυβικών μέτρων ραδιενεργών αποβλήτων, τα οποία θα προκύψουν μετά τον παροπλισμό του πυρηνικού προγράμματος JET στο Κέντρο Κάλαμ, στο νότιο Οξφορντσάιρ. Συγκεκριμένα, στο εν λόγω κέντρο διεξάγεται ένα μεγάλο ευρωπαϊκό πείραμα για την πυρηνική ενέργεια, το Joint European Torus (JET). Σε αυτό συμμετέχουν 350 επιστήμονες, με στόχο να διερευνήσουν τις δυνατότητες για παραγωγή ενέργειας από πυρηνική σύντηξη και η χρηματοδότησή τους προέρχεται από χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στην κοινοπραξία EUROfusion, αναφέρουν οι Financial Times.
Σύντηξη
Πρόκειται για το μεγαλύτερο ανάλογο εγχείρημα σε διεθνή κλίμακα. Συνολικά, το μέλλον του πειράματος σύντηξης διακυβεύεται μετά τη δυνητική διακοπή συμμετοχής της Βρετανίας στη Euratom, τη συνθήκη-πλαίσιο για την ασφαλή πολιτική χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Οι συμβαλλόμενες χώρες της Euratom συμμετέχουν και στη EUROfusion. Η Euratom ιδρύθηκε το 1957 και νομικά είναι διακριτή από την Ε.Ε., αλλά διοικείται από όργανα της Ε.Ε., όπως είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Κομισιόν είναι και η αρμόδια να ασκεί εποπτεία για την ασφαλή λειτουργία των εγκαταστάσεων πυρηνικής ενέργειας που χρησιμοποιούνται από τους πολίτες.
Η κυβέρνηση της Βρετανής πρωθυπουργού Τερέζα Μέι δεν έχει ακόμα διευκρινίσει ποια στάση θα κρατήσει όσον αφορά τα σχέδια συνεργασίας για την πυρηνική ενέργεια. Μία μέρα μετά το δημοψήφισμα, στις 24 Ιουνίου, ο Τόνι Ντονέ, διευθυντής προγράμματος στην EUROfusion, δήλωνε ότι «ο βρετανικός βραχίονάς μας στο Κάλαμ συνεισφέρει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα σύντηξης και θα εργαστούμε σκληρά να συνεχίσουμε τη συνεργασία μαζί του και μετά το 2018 – προς το παρόν, το αν και το πώς δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε».
Οπως αναφέρουν οι Financial Times, οι υπολογισμοί θέλουν τον παροπλισμό του Κάλαμ να δημιουργεί πυρηνικά απόβλητα 3.000 κυβικών μέτρων, αρκετά για να γεμίσουν μία πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων. Εν κατακλείδι, η Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας της Βρετανίας έχει υπολογίσει ότι ο παροπλισμός του Κέντρου Κάλαμ, αν παραστεί ανάγκη λόγω των εξελίξεων, θα κοστίσει 289 εκατ. λίρες. Πέραν αυτού, προκύπτουν και οικονομικές υποχρεώσεις 1,1 δισ. ευρώ από τον παροπλισμό άλλων εγκαταστάσεων της Euratom στην Ε.Ε., στο πλαίσιο των οποίων οι Βρυξέλλες αναμένουν από το Λονδίνο να αναλάβει το μερίδιό του μετά το Brexit.