Αν θέλετε να συναντήσετε τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, θα πρέπει να επισκεφθείτε πρώτα τη Νορβηγία και μετά τη Δανία και την Ισλανδία – η Ελλάδα κατατάσσεται στην 87η θέση. Οι λιγότερο ευτυχείς βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική, στη Συρία και την Υεμένη. Τα σχετικά αναφέρονται στην «έκθεση για την παγκόσμια ευτυχία» του 2017, η οποία εκδίδεται κάθε χρόνο από το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDSN) – πρόκειται για πρωτοβουλία που συγκρότησαν τα Ηνωμένα Εθνη, και από το 2012 και μετά καταρτίζει την παγκόσμια έκθεση για την ευτυχία και το ευ ζην.
Σημειώνεται ότι στην πρώτη θέση βρισκόταν πέρυσι η Δανία, ενώ συνολικά οι σκανδιναβικές χώρες εξασφαλίζουν ευνοϊκές συνθήκες στους πολίτες τους. Πρώτη απαντάται η Νορβηγία, δεύτερη και τρίτη η Δανία και η Ισλανδία. Ακολουθούν Ελβετία, Φινλανδία, Ολλανδία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία και Σουηδία. Στις πιο χαμηλές θέσεις συναντάμε το Νότιο Σουδάν, τη Λιβερία, τη Γουινέα, το Τόγκο, τη Ρουάντα, την Τανζανία, το Μπουρούντι και τη Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής στην τελευταία 155η θέση. Οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Βρετανία και η Γαλλία κατατάσσονται στη 14η, στη 16η, στη 19η και στην 31η θέση αντίστοιχα. Ορισμένοι διερωτώνται ποιο είναι το μυστικό της πρωτιάς της Νορβηγίας και απαντούν «το πετρέλαιο». Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η τιμή του υποχωρεί. Η κατάταξη της χώρας, όμως, δεν επηρεάζεται εμφανώς. Η κυβέρνηση επιλέγει η παραγωγή του πετρελαίου της να γίνεται με γνώμονα την επένδυση το μέλλον της και όχι τα βραχυπρόθεσμα κέρδη, όπως αναφέρεται στην έκθεση του SDSN. Ετσι, η Νορβηγία θωρακίζεται από την άνοδο και την πτώση στη διάρκεια των οικονομικών κύκλων. Αυτό το επιτυγχάνει έχοντας εξασφαλίσει την κοινωνική συναίνεση μεταξύ των πολιτών με αμοιβαία πίστη, γενναιοδωρία, κοινό όραμα και ορθή διακυβέρνηση.
Ο ορισμός της ευτυχίας
Σημαντικοί παράγοντες για να είναι κανείς ευτυχισμένος είναι η εργασία, η ποιότητά της, η υγεία και η εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Συγκεκριμένα, η ανά χώρα αξιολόγηση και κατάταξη συνεξετάζει διάφορους παράγοντες, όπως το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο εισόδημα, την υγεία και το προσδόκιμο ζωής, την ελευθερία, την κοινωνική αρωγή και την απουσία φαινομένων διαφθοράς στο κράτος και στις επιχειρήσεις. «Οι ευτυχισμένες χώρες εμφανίζουν ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική ευημερία και στο κοινωνικό κεφάλαιο, και αυτό σημαίνει υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης στην κοινωνία, περιορισμένες ανισότητες και εμπιστοσύνη στο κράτος και στην κυβέρνηση», παρατηρεί ο Τζέφρι Σαξ, διευθυντής του Δικτύου Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης και ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Οπως διευκρίνισε, στόχος της ετήσιας έκθεσης είναι να λειτουργήσει ως εργαλείο για τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία πολιτών, για να βοηθήσουν τις χώρες τους να αναζητήσουν καλύτερους τρόπους επίτευξης της ευημερίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που ήταν στην 3η θέση το 2007, έφθασαν στη 19η στη φετινή κατάταξη, εξαιτίας της ανισότητας, τους κλονισμού της εμπιστοσύνης και της διαφθοράς. Κατά τον Τζέφρι Σαξ, «τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης Τραμπ θα επιδεινώσουν τις ανισότητες, με τη μείωση των φόρων για τα υψηλότερα εισοδήματα, την εκτόπιση ανθρώπων από το σύστημα περίθαλψης και την περικοπή πόρων για σίτιση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, ώστε να μετατοπιστούν κονδύλια στην άμυνα». Στην Κίνα τώρα, οι άνθρωποι δεν εμφανίζονται πιο ευτυχισμένοι απ’ ό,τι πριν από 25 χρόνια. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξάνεται σημαντικά, άρα υπάρχει οικονομική ευημερία. Αλλά η ικανοποίηση των Κινέζων από τη ζωή τους δεν συμβαδίζει με αυτό, και από το 1990 έως το 2005 υποχωρούσε σταδιακά. Την τελευταία δεκαετία ανακάμπτει αργά και έχει φθάσει στα επίπεδα του 1990. Βασικοί λόγοι είναι η ανεργία και η αποσάθρωση του προνοιακού κράτους. Τέλος, στην Αφρική, μια αχανή ήπειρο που αποτελείται από 54 κράτη, όπως τονίζει η έκθεση του SDSN, «παρατηρούνται τεράστιες αποκλίσεις όσον αφορά την ευημερία των ανθρώπων, ενώ μεγάλο τμήμα της ζει σε αντίξοες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες».