Τι δεν έμαθε ο Τραμπ από το σκανδιναβικό σύστημα υγείας

Τι δεν έμαθε ο Τραμπ από το σκανδιναβικό σύστημα υγείας

2' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο χαμηλό διοικητικό κόστος και στην πρόληψη αποδίδεται η αξιοζήλευτη αποτελεσματικότητα των συστημάτων υγείας στις σκανδιναβικές χώρες. Η ιατρική κάλυψη όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων, δεν συνεπάγεται αυξημένες δαπάνες σε έναν καλοκουρδισμένο κρατικό μηχανισμό, σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ. Αποδεικνύεται έτσι περίτρανα πως η υγειονομική περίθαλψη μπορεί να είναι κοινό αγαθό, με ελεύθερη πρόσβαση απ’ όλους τους πολίτες, χωρίς να εκτροχιάζεται ο κρατικός προϋπολογισμός. Αρκεί το κρατικό σύστημα υγείας να διοικείται αποτελεσματικά, όπως αποδεικνύει το σκανδιναβικό μοντέλο. Ομως, ο Δανός πρωθυπουργός Λαρς Λόκε Ράσμουσεν ίσως δυσκολεύτηκε να πείσει τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για τα πλεονεκτήματα των σκανδιναβικών συστημάτων υγείας, καθώς χρηματοδοτούνται άμεσα από φόρους.

Τα συστήματα υγείας των σκανδιναβικών χωρών στηρίζονται στην αρχή ότι η υγειονομική περίθαλψη είναι κοινό αγαθό, σχολιάζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου NTNU και κορυφαίος οικονομολόγος της Νορβηγίας σε θέματα υγείας, Τζον Μάγκνουσεν. «Είναι μια εντελώς διαφορετική αντίληψη», επισημαίνει σε δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg.

Αν και το κόστος είναι χαμηλό, οι παροχές υγείας είναι σχεδόν απεριόριστες. Το 2014, το 17,1% του ΑΕΠ στις ΗΠΑ δαπανήθηκε στην υγεία, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στη Δανία και στη Νορβηγία περιορίζεται στο 10,8% και στο 9,7%, αντίστοιχα. Αν, όμως, υποστεί κανείς κάταγμα στο πόδι σε μια απομακρυσμένη περιοχή, όπως είναι ένα ηφαίστειο στην Ισλανδία, το κράτος θα καλύψει τα έξοδα του ελικοπτέρου για τη μεταφορά του ασθενούς. Στη Σουηδία, το κράτος θα επιστρέψει τις δαπάνες από μια επέμβαση ισχίου, αν το τοπικό νοσοκομείο δεν έχει διαθεσιμότητα χειρουργείου εντός 90 ημερών.

Τα αποτελέσματα είναι αισθητά. Το προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ είναι 77 έτη για τους άντρες και 82 έτη για τις γυναίκες, όταν στη Σουηδία είναι 81 και 84 έτη, αντίστοιχα. Τα ανάλογα στοιχεία στη Νορβηγία, στη Φινλανδία και στη Δανία είναι λίγο χαμηλότερα συγκριτικά με τη Σουηδία, αλλά ξεπερνούν αρκετά τις ΗΠΑ.

Υψηλή είναι, επίσης, η αναλογία ιατρών και πολιτών. Η Νορβηγία έχει τους περισσότερους ιατρούς, με αναλογία σχεδόν 4,5 ανά 1.000 άτομα. Ακολουθούν η Γερμανία και η Σουηδία, με ιατρικό προσωπικό λίγο υψηλότερο από 4 ανά 1.000 άτομα. Στην Ισλανδία, η αναλογία αυτή υπολογίζεται στους 3,25 ανά 1.000 άτομα και στη Δανία φθάνει τους 3 ανά 1.000. Λίγο χαμηλότερα κινείται η Φινλανδία, με 2,75 γιατρούς ανά 1.000 άτομα.

Το χαμηλό κόστος των κρατικών συστημάτων υγείας των σκανδιναβικών χωρών σε σχέση με τις ΗΠΑ αποδίδεται στον απλό τρόπο λειτουργίας τους. Οι δαπάνες στον τομέα της διοίκησης και του μάρκετινγκ είναι μικρότερες και έτσι προσφέρεται «καλύτερη ποιότητα με λιγότερα χρήματα», σχολιάζει ο κ. Μάγκνουσεν στο Bloomberg. Στην παγκόσμια κατάταξη αποτελεσματικότητας του Bloomberg, οι ΗΠΑ κατατάσσονται 26 θέσεις χαμηλότερα από τη Φινλανδία, αν και το κόστος υγείας είναι πάνω από δυόμισι φορές υψηλότερο ανά άτομο.

Η επιτυχία του σκανδιναβικού μοντέλου υγείας έγκειται, επίσης, στον παράγοντα πρόληψη. Επειδή μια επίσκεψη στον παθολόγο είναι δωρεάν ή έναντι χαμηλής ανταμοιβής, οι ασθενείς δεν διστάζουν να κλείσουν ένα ραντεβού. Στη Σκανδιναβία, επίσης, υπάρχει μεγάλη παράδοση στην ενημέρωση του κοινού, όπως παρατηρεί ο Γκούναρ Αλεξάντερ Αλφσον, πρώην υπουργός Πρόνοιας της Ισλανδίας. «Οι εκστρατείες σε θέματα δημόσιας υγείας είναι τόσο βαθιά ριζωμένες στη συνείδηση των Ισλανδών, που πλέον δεν χρειάζεται να τοποθετήσει κανείς πινακίδες “μην καπνίζετε” κοντά στα δημοτικά σχολεία», σχολιάζει ο κ. Αλφσον. Εμμεσο ρόλο στη συγκράτηση των δαπανών υγείας παίζει, επίσης, η εμπιστοσύνη των πολιτών στις κυβερνήσεις. Υπάρχει κίνητρο να είναι οι πολίτες συνεπείς στις φορολογικές υποχρεώσεις τους.

Προβλήματα, όμως, υπάρχουν και στη Σκανδιναβία. Και εκεί αυξάνεται το κόστος των θεραπειών σε έναν πληθυσμό που έχει υψηλότερο προσδόκιμο ζωής. Το πρόβλημα αυτό είναι εντονότερο στη Φινλανδία σε σχέση με την υπόλοιπη Σκανδιναβία, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να επιτρέψει την είσοδο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον κλάδο υγείας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή