Σε κατ’ αρχήν συμφωνία, που ανοίγει τον δρόμο για την ανακεφαλαιοποίηση της Monte dei Paschi από το κράτος, ήρθαν χθες Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ιταλική κυβέρνηση. Η συμφωνία σηματοδοτεί το τέλος πολύμηνων διαπραγματεύσεων για την τύχη που θα είχε η παλαιότερη, εν λειτουργία, τράπεζα του κόσμου και η τέταρτη μεγαλύτερη της Ιταλίας. Περιλαμβάνει μεγάλη μείωση δαπανών, «κούρεμα» για ορισμένους πιστωτές της Monte dei Paschi και ανώτατο όριο στις αμοιβές των διευθυντικών στελεχών της τράπεζας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε χθες πως συμφώνησε επί της αρχής το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τράπεζας, ώστε αυτή να διασωθεί από το ιταλικό Δημόσιο, σύμφωνα με τους νέους κανόνες της Ε.Ε. για τη διάσωση κρατικών τραπεζών. «Θα επιτρέψει στην Ιταλία να ενισχύσει προληπτικά την Monte dei Paschi με κεφάλαια, σε συμφωνία με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ θα περιορίζει το κόστος για τους Ιταλούς φορολογουμένους», ανέφερε σε ανακοίνωση Τύπου η επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ. Η τράπεζα θα κληθεί να εφαρμόσει σχέδιο ριζικής αναδιάρθρωσης, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά της, και στο πλαίσιο αυτό απαιτείται η πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων που βαραίνουν τον ισολογισμό της τράπεζας, είπε χθες η κ. Βεστάγκερ. Υποφέροντας από πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια και ένα πρόσφατο σκάνδαλο κακοδιαχείρισης, η Monte dei Paschi αποτελεί επί χρόνια το μεγαλύτερο πρόβλημα της ιταλικής τραπεζικής βιομηχανίας. Τον περασμένο Δεκέμβριο, η διοίκηση της τράπεζας είχε αναγκαστεί να ζητήσει κρατική διάσωση, ώστε να καλύψει έλλειμμα κεφαλαίων 8,8 δισ. ευρώ, αφότου προηγουμένως είχε αποτύχει να αντλήσει το ποσόν από την αγορά.
Η συμφωνία Κομισιόν και Ρώμης βασίζεται σε μια εξαίρεση που περιλαμβάνουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες, και η οποία προβλέπει πως επιτρέπεται το κράτος να ανακεφαλαιοποιήσει μια τράπεζα αν αυτή είναι αξιόχρεη και αν καλύψουν μέρος του κόστους οι μέτοχοι και οι πιστωτές της τράπεζας. Είναι πιθανό πως το ιταλικό κράτος θα διαθέσει 6,6 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση, λαμβάνοντας σε αντάλλαγμα περίπου το 70% των μετοχών της τράπεζας. Τη Δευτέρα, η διοίκηση της Monte dei Paschi είχε ανακοινώσει ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με ιταλικό επενδυτικό ταμείο και με ομάδα επενδυτών ώστε να τους πουλήσει πακέτο τιτλοποιημένων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η τιμή πώλησης αυτών των δανείων θα αποδειχθεί πολύ κρίσιμη, διότι αν είναι πιο χαμηλή από το αναμενόμενο, τότε η Monte dei Paschi ενδέχεται να χρειαστεί ακόμη περισσότερα κεφάλαια. Δεν έχουν γίνει γνωστές οι λεπτομέρειες του σχεδίου διάσωσης της Monte dei Paschi, ωστόσο εκτιμάται πως θα περιλαμβάνει την απόλυση χιλιάδων υπαλλήλων της τράπεζας και το κλείσιμο εκατοντάδων υποκαταστημάτων της. Επίσης, ορίζεται ως ανώτατη αμοιβή για τα διευθυντικά στελέχη το δεκαπλάσιο του μέσου μισθού ενός υπαλλήλου της τράπεζας.
Σε αναζήτηση λύσης και για την ισπανική Banco Popular
Ενώ διασώθηκε η Monte dei Paschi, στην Ισπανία εντείνεται η ανησυχία των επενδυτών για την κατάληξη που θα έχει η προσπάθεια της Banco Popular, της τέταρτης μεγαλύτερης τράπεζας της Ισπανίας, να βρει κεφάλαια από τις αγορές και να αποφύγει είτε την κρατική διάσωση είτε, στη χειρότερη περίπτωση, το κλείσιμο. Χθες η μετοχή της τράπεζας έκλεισε με πτώση σχεδόν 18%, πτώση που είναι η μεγαλύτερη ημερήσια εδώ και σχεδόν έναν χρόνο. Είχαν προηγηθεί τέσσερις συναπτές πτωτικές συνεδριάσεις, και μάλιστα ο αριθμός των μετοχών που ήταν υπό συναλλαγή ήταν διπλάσιος από τον ημερήσιο μέσο όρο των προηγούμενων τριών μηνών. «Η αγορά προεξοφλεί πως ενδεχομένως να αποδειχθεί αναπότρεπτη η διάσωση», λέει ο Κάρλος Ορτέγκα, χρηματιστής στην Beka Finance Sociedad de Valores. Η αξία των ομολόγων ύψους 500 εκατ. ευρώ της Banco Popular, που ωριμάζουν το 2018 και προσφέρουν απόδοση 11,5%, υποχώρησε χθες στο 55,5 σεντ ανά ευρώ, ενώ η αξία των ομολόγων που προσφέρουν απόδοση 8,25% υποχώρησε στα 50,29 σεντ ανά ευρώ. Η Banco Popular έχει ήδη κάνει τρεις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, συνολικού ύψους 5,5 δισ. ευρώ, από το 2012. Το 2016 είχε παρουσιάσει ζημίες 3,6 δισ. ευρώ και ζημίες ύψους 137 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2017. Η διοίκηση της Banco Popular είχε αρνηθεί να δεχθεί κρατική διάσωση το 2012, και σήμερα εμφανίζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 37 δισ. ευρώ.