Στη διάρκεια του καλοκαιριού η ΕΚΤ είχε πει πως θα εξετάσει τη μελλοντική πορεία της ποσοτικής χαλάρωσης το φθινόπωρο. Την Πέμπτη θα κάνει το πρώτο βήμα. Πιθανότατα θα ανακοινώσει πως το διοικητικό συμβούλιο έδωσε εντολή στις αρμόδιες επιτροπές να εξετάσουν τις επιλογές που υπάρχουν για τη μελλοντική εξέλιξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων. Ωστόσο, δεν αναμένεται η Φρανκφούρτη να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες ή να δεσμευθεί, την Πέμπτη, πως θα μειώσει το ύψος των μηνιαίων αγορών ομολόγων από τον Ιανουάριο του 2018. Το δεύτερο βήμα θα γίνει στις 26 Οκτωβρίου, ενώ οι τελικές λεπτομέρειες είναι πιθανό να αποκαλυφθούν στις 14 Δεκεμβρίου. Η ΕΚΤ θα επιδιώξει να μην προκαλέσει περαιτέρω άνοδο της ισοτιμίας του ευρώ. Περιμένουμε πως την Πέμπτη η ΕΚΤ θα ανακοινώσει πως εξετάζει πιθανές επιλογές ώστε να μειώσει το ύψος των μηνιαίων αγορών το 2018, ωστόσο θα επαναλάβει ότι είναι έτοιμη να αυξήσει τις αγορές και τη χρονική διάρκεια του προγράμματος αν κριθεί απαραίτητο. Στη μεθεπόμενη συνεδρίαση, στις 26 Οκτωβρίου, περιμένουμε πως η ΕΚΤ θα ανακοινώσει πως θα μειώσει, από τον Ιανουάριο του 2018, το ύψος των μηνιαίων αγορών από τα 60 δισ. ευρώ στα 45 δισ. ευρώ, ενώ θα τονίσει πως δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός του προγράμματος.
Η Κεντρική Τράπεζα θα προσθέσει πως θα μειώνει το ύψος των μηνιαίων αγορών ομολόγων κατά 15 δισ. ευρώ ανά τρίμηνο μέχρι να σταματήσει να αγοράζει περιουσιακά στοιχεία τον Σεπτέμβριο του 2018. Προβλέπουμε επίσης πως η ΕΚΤ θα αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων για τράπεζες από το -0,4% στο -0,25% στα τέλη του 2018 και θα αυξήσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού από το 0% στο 0,25% τον Σεπτέμβριο του 2019. Φυσικά, υπάρχει η πιθανότητα η πρόσφατη ενίσχυση της ισοτιμίας του ευρώ να οδηγήσει την ΕΚΤ να επιμηκύνει την περίοδο ολοκλήρωσης της ποσοτικής χαλάρωσης στους 12 με 15 μήνες και να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων 3 με 6 μήνες αργότερα απ’ όσο προβλέπουμε.
Ο κ. Ντράγκι θα μπορούσε να κάνει ορισμένα σχόλια σχετικά με την ενίσχυση του ευρώ την Πέμπτη, εκφράζοντας, παραδείγματος χάριν, κατάπληξη για την ταχεία άνοδο του ευρώ. Θα μπορούσε, άραγε, να καθυστερήσει η ΕΚΤ να ανακοινώσει τον ρυθμό μείωσης των μηνιαίων αγορών ομολόγων και τελικά να το κάνει τον Ιανουάριο; Ναι. Το 2016 η ΕΚΤ είχε αναθέσει, τον Σεπτέμβριο, στις αρμόδιες επιτροπές να μελετήσουν με ποιο τρόπο θα μπορούσε να επεκταθεί χρονικά η ποσοτική χαλάρωση και ανακοίνωσε την απόφασή της τον Δεκέμβριο. Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και εφέτος. Σημειωτέον πως τον Δεκέμβριο η ΕΚΤ θα έχει στα χέρια τις προβλέψεις και για το 2020. Τον ίδιο δρόμο είχε ακολουθήσει και η Fed, η οποία είχε αποφασίσει τον Δεκέμβριο του 2013 να αρχίσει να μειώνει τις αγορές ομολόγων από τον Ιανουάριο του 2014. Είναι πιθανό η ΕΚΤ να καθυστερήσει τη λήψη απόφασης για το μέλλον του QE μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017; Οχι.
* O αρθρογράφος είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.