Οι εργοδότες στη Γαλλία, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης, παραπονιούνται για τον εργατικό κώδικα που ρυθμίζει λεπτομερώς τα πάντα, από τη διάρκεια ενός διαλείμματος μέχρι τις διαστάσεις των παραθύρων στα γραφεία. Τα μεγαλύτερα βάρη επωμίζονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δεν έχουν τους κατάλληλους δικηγόρους και συμβούλους ανθρώπινων πόρων για να τους βοηθήσουν να προωθήσουν τα αιτήματά τους, όπως επισημαίνει η Κριστίνα Λίντμπλαντ του Bloomberg Businessweek.
Ετσι υπάρχει στη Γαλλία το εξής παράδοξο φαινόμενο: οι μικρές επιχειρήσεις καταλήγουν να μην τροφοδοτούν την οικονομία με περισσότερες θέσεις εργασίας απ’ ό,τι οι μεγαλύτερες εταιρείες. Στον υπόλοιπο κόσμο συμβαίνει το αντίθετο.
Επειδή το νομικό πλαίσιο στη Γαλλία αποθάρρυνε τις προσλήψεις και τις απολύσεις, σήμερα είναι μεγάλες οι προσδοκίες για τις μεταρρυθμίσεις που υπέγραψε τον περασμένο μήνα ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.
Εδώ και μία πενταετία, η ανεργία παραμένει αμετάβλητη στο 10%, ενώ η ανεργία των νέων είναι υπερδιπλάσια (23%), θέτοντας εν αμφιβόλω τις προοπτικές εξέλιξης της γαλλικής οικονομίας και εν γένει την πρόοδο της κοινωνίας.
Μία από τις μεταρρυθμίσεις Μακρόν ήταν η επιβολή πλαφόν στις αποζημιώσεις που μπορούν να δώσουν τα δικαστήρια επίλυσης εργατικών διαφορών. Το μέγιστο μιας αποζημίωσης είναι ένας μήνας αποδοχών ανά έτος υπηρεσίας, με ανώτατο όριο την καταβολή 20 μισθών. Παλαιότερα, οι εργοδότες καλούνταν να καταβάλουν υπέρογκες αποζημιώσεις, αν, για παράδειγμα, αρνούνταν να απολύσουν εργαζομένους. Οι εργαζόμενοι επιδίωκαν την απόλυσή τους για να εισπράξουν αποζημίωση, κάτι το οποίο αρνούνταν να δεχθούν, φυσικά, οι εργοδότες τους.
Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Ερικ Μαλενφέρ, επικεφαλής της εταιρείας ερευνών Gexpertise, με ετήσια έσοδα έξι εκατ. ευρώ, όπως αναφέρει το Bloomberg BusinessWeek. Ο Μαλενφέρ αρνήθηκε να απολύσει δύο υπαλλήλους. Ο ένας εξ αυτών προσέφυγε στο δικαστήριο, το οποίο αποφάσισε την καταβολή αποζημίωσης 50.000 ευρώ. Ο κ. Μαλενφέρ πλήρωσε 50.000 ευρώ και στον άλλο υπάλληλο για να αποφύγει μία ακόμα δικαστική διαμάχη. Πράγματι, τα δικαστήρια επίλυσης εργατικών διαφορών αποτελούν ψυχοφθόρα και κοστοβόρα περιπέτεια για τους εργοδότες, καθώς το 72% των αποφάσεων είναι υπέρ των εργαζομένων. Σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Δικαιοσύνης, η μέση αποζημίωση που επιδικάζεται είναι συνήθως 24.000 ευρώ, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να φθάσει και τις εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις αντέδρασαν σε αυτή τη μεταρρύθμιση για την επιβολή πλαφόν στις αποζημιώσεις. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού της χώρας συμφωνεί με αυτές. Σφυγμομέτρηση του περιοδικού Le Figaro έδειξε ότι το 52% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι θα ενισχυθεί η ανάπτυξη από τις μεταρρυθμίσεις, αλλά το 57% ήταν αντίθετο με την επιβολή πλαφόν στις αποζημιώσεις.
Στόχος είναι η μείωση της ανεργίας στη Γαλλία στο 7% έως το 2022
Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας της Γαλλίας αναμένεται να απομακρύνουν τα εμπόδια για τις επιχειρήσεις που θέλουν να προχωρήσουν σε προσλήψεις, οδηγώντας στη μείωση της ανεργίας. Προτεραιότητα του Εμανουέλ Μακρόν είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Δεσμεύθηκε, μάλιστα, να μειώσει την ανεργία από το 9,5% στο 7% έως το 2022. «Η Γαλλία είναι η μοναδική από τις ισχυρότερες οικονομίες της Ε.Ε. που δεν έχει λάβει μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας εδώ και τρεις δεκαετίες», δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της χώρας. Προς το παρόν, οι επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των 250 ατόμων κάνουν τις λιγότερες προσλήψεις συγκριτικά με τη Βρετανία, τη Γερμανία και την Ιταλία. «Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο εργασιακός κώδικας όλα αυτά τα χρόνια στη Γαλλία έχει βοηθήσει την απασχόληση», δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Εντουάρ Φιλίπ. Σε πέντε διατάγματα συνολικά, ο κ. Μακρόν πέρασε 36 μεταρρυθμιστικά μέτρα για την αγορά εργασίας στις 22 Σεπτεμβρίου.
Για να ενθαρρύνει τις προσλήψεις, ο κ. Μακρόν χαλάρωσε το ρυθμιστικό πλαίσιο στις επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των 50 υπαλλήλων, επεκτείνοντας την αξιοποίηση της δυνατότητας για εργολαβία και επιταχύνοντας τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στις επιτροπές εργαζομένων που είναι υποχρεωτικές στις μεγάλες εταιρείες. Οι εταιρείες με προσωπικό έως και 50 ατόμων θα μπορούν να διαπραγματευτούν απευθείας με τον εκπρόσωπο των εργαζομένων χωρίς την ανάμειξη συνδικάτων. Οι διοικήσεις των εταιρειών με προσωπικό 20 ατόμων θα μπορούν να πραγματοποιούν ψηφοφορίες σε αλλαγές των συνθηκών εργασίας ή των όρων απασχόλησης. Την ίδια ώρα, ο κ. Μακρόν αναγνωρίζει την ανάγκη να υπάρξει ένας δείκτης κοινωνικής ασφαλείας στους ελεύθερους επαγγελματίες ή στους αυτοαπασχολούμενους σε εταιρείες όπως η Uber, προτείνοντας την επέκταση των επιδομάτων ανεργίας και σε αυτήν την κατηγορία των εργαζομένων.
Το καθεστώς εργασίας των αυτοαπασχολουμένων έχει προσελκύσει, επίσης, το ενδιαφέρον των Βρυξελλών, καθώς δεν προβλέπονται βασικά στοιχεία των εργασιακών σχέσεων όπως είναι η ιατρική κάλυψη. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις τροφοδοτούν προσδοκίες για τη μείωση του φαινομένου της προσωρινής απασχόλησης που έχει εξαπλωθεί τα τελευταία χρόνια. Μπορεί να ισχύουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, αλλά πάνω από το 80% των πρόσφατων προσλήψεων αφορούν την προσωρινή απασχόληση. «Το σύστημα που επικρατεί σήμερα στη Γαλλία είναι εντελώς παράδοξο και δεν αντανακλά τη σύγχρονη πραγματικότητα», σχολιάζει ο Φρεντερίκ Ντουράντ, επικεφαλής μιας νεοσύστατης εταιρείας λογισμικού στη Γαλλία.