Χάρις στην ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής, την επέκταση του εμπορίου της αλλά και τον δανεισμό, η οικονομία της Κίνας σημείωσε ανάπτυξη 6,8% το τρίτο τρίμηνο του έτους. Μολονότι πρόκειται για ελαφρά επιβράδυνση από την ανάπτυξη κατά 6,9% του δευτέρου τριμήνου, ο ρυθμός αυτός εντυπωσιάζει, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια του Πεκίνου να αποθερμάνει την αγορά στέγης και να περιορίσει τον δανεισμό. Οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές, όπως ο Ρέιμοντ Γιουνγκ της Australia & New Zealand Bankin Group, προεξοφλούν ότι η ανάπτυξη θα δώσει στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ τη δυνατότητα να προωθήσει τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα. «Είναι μάλλον η εικόνα μιας σταθερής ανάπτυξης παρά μιας επιβράδυνσης», σχολιάζει ο Κι Λι, αναλυτής της CCB IInternational Holdings του Χονγκ Κονγκ, που προσθέτει ότι αναπτύσσεται σημαντικά ο τομέας των υπηρεσιών και οι υποδομές στη χώρα.
Οι ρυθμοί με τους οποίους αυξάνεται το κινεζικό ΑΕΠ φέτος συνάδουν με τον πιο «προσγειωμένο» στόχο του 6,5% που έχει θέσει το Πεκίνο για την ανάπτυξη του 2017. «Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία μείωσης του δανεισμού αλλά και πάλι ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει υψηλός», σχολιάζει ο Καόρι Γιαμάο, οικονομικός αναλυτής στη Mizhuo Research Institute. Πράγματι, επιβραδύνθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης στον τομέα των κατασκευαστικών, ενώ τον Σεπτέμβριο μειώθηκαν για πρώτη φορά έπειτα από δυόμισι χρόνια οι πωλήσεις ακινήτων.
Οι αντοχές της κινεζικής οικονομίας εκπλήττουν, πάντως, οικονομολόγους και επενδυτές, δεδομένου ότι η ανάπτυξη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάκαμψη ρυπογόνων βιομηχανιών της, όπως ο τομέας του χάλυβα. Η βιομηχανική παραγωγή στη δεύτερη οικονομία του κόσμου αυξήθηκε τον Σεπτέμβριο κατά 6,6%, υπερβαίνοντας τις προβλέψεις. «Η εξωτερική ζήτηση φέτος είναι αρκετά υψηλή και στηρίζει την ανάπτυξη, γι’ αυτό και είναι αυξημένη η κατανάλωση», σχολιάζει ο Γουέν Μπιν, ερευνητής στην China Minsheng BankinCorp. Φαίνεται, άλλωστε, να αποφέρει καρπούς η προσπάθεια του Πεκίνου να στρέψει την οικονομία στην εγχώρια κατανάλωση, καθώς οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν τον Σεπτέμβριο κατά 10,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Τα επιμέρους στοιχεία φέρουν επίσης το διαθέσιμο εισόδημα των Κινέζων να έχει ανέλθει κατά 7,5% τους πρώτους εννέα μήνες του 2017, καταγράφοντας τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης των τελευταίων δύο ετών. Σε ό,τι αφορά το ισχυρό χαρτί της Κίνας, το εξωτερικό εμπόριο, τα τελευταία στοιχεία καταδεικνύουν ότι τον Σεπτέμβριο αυξήθηκαν οι εξαγωγές κατά 8,1%. Αν και μικρότερη η αύξηση από τον στόχο του Πεκίνου, είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων τριών μηνών. Παράλληλα, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 18,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, υπερβαίνοντας τις προβλέψεις. Η αύξηση των εισαγωγών περιόρισε αισθητά το εμπορικό πλεόνασμα στα 28,47 δισ. δολάρια από τα περίπου 42 δισ. δολάρια στα οποία είχε φτάσει τον Αύγουστο.
Την ίδια στιγμή, πάντως, μερίδα οικονομολόγων εξακολουθεί να εκφράζει ανησυχίες για τον καθοριστικό ρόλο που διατηρεί το κράτος στην οικονομία της Κίνας. Το στιβαρό χέρι του Πεκίνου πάνω από την κινεζική οικονομία καθιστά ορατό ότι τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, που φέρουν την αύξηση των κρατικών επενδύσεων, θα υπερβούν την αύξηση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα.
Το Πεκίνο κινδυνεύει από το χρέος
Ενώ η Κίνα εντυπωσιάζει με τους ρυθμούς ανάπτυξης που φέτος επιταχύνονται εκ νέου για πρώτη φορά από το 2010, ο απερχόμενος κεντρικός τραπεζίτης Τζου Ξιατσουάν κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο αιφνίδιας κατάρρευσης των τιμών των περιουσιακών στοιχείων εξαιτίας της υπερχρέωσης ή των πιέσεων στη συναλλαγματική ισοτιμία. Οι προειδοποιήσεις του επικεφαλής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, που συνέπεσαν χθες με την 30ή επέτειο από τη «Μαύρη» Δευτέρα της Wall Street, απηχούν σχόλια και συστάσεις διεθνών οικονομικών οργανισμών για την υπερχρέωση επιχειρήσεων και νοικοκυριών στην Κίνα.
Το ΔΝΤ, που έχει προειδοποιήσει επανειλημμένως το Πεκίνο για τους κινδύνους της υπερχρέωσης, προ δύο μηνών προέβλεψε ότι το χρέος της Κίνας εκτός χρηματοπιστωτικού τομέα θα εκτιναχθεί σχεδόν στο 300% του ΑΕΠ το 2022, καταγράφοντας άλμα από τα σημερινά επίπεδα του 242%. Την ανησυχία τους για τη ραγδαία συσσώρευση χρεών στην Κίνα εξέφρασαν οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης και ήδη έχουν υποβαθμίσει την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας η S&P τον περασμένο μήνα και η Moody’s τον Μάιο. Τον Σεπτέμβριο, οι κινεζικές τράπεζες αύξησαν εκ νέου τις χορηγήσεις νέων δανείων. Αυτήν τη φορά είναι μικρότερο το ποσοστό των δανείων που χορηγήθηκαν σε νοικοκυριά επί του συνόλου των νέων δανείων, αλλά η αξία τους εκτινάχθηκε περισσότερο από 10%. Οικονομικοί αναλυτές, όπως ο Τσι Λο της BNP Paribas, επισημαίνουν πως «η υπερχρέωση της Κίνας είναι ο τομέας που χρήζει άμεσα μεταρρύθμισης, αλλά η πρόοδος είναι πολύ αργή».