Χιονοστιβάδα αποκαλύψεων για επενδύσεις σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους ή για περίπλοκες μεθόδους αποφυγής φόρων έφεραν στο φως τις τελευταίες ημέρες τα Paradise Papers. Σε αυτά περιλαμβάνεται και ο αμερικανικός κολοσσός ένδυσης και υπόδησης Nike, ο οποίος έχει προωθήσει με επιτυχία στην αγορά αθλητικά είδη, αυξάνοντας τις πωλήσεις του και σημειώνοντας υψηλή κερδοφορία.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian, τα Paradise Papers αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίον ο αμερικανικός κολοσσός εκμεταλλεύεται τις γκρίζες ζώνες της νομοθεσίας στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται, διατηρεί θυγατρικές εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους και μεταφέρει χρήματα από τη μία χώρα στην άλλη. Σε γενικές γραμμές, τα κέρδη από τις πωλήσεις αθλητικών ειδών της Nike στα καταστήματά της στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Μαδρίτη και στο Βερολίνο καταλήγουν σε περιοχές εκτός Ευρώπης.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Guardian, τα δημοφιλή παπούτσια της εταιρείας κατασκευάζονται σε διάφορες περιοχές της Ασίας, όπως στο Βιετνάμ και στην Ινδονησία, και από εκεί μεταφέρονται στην αποθήκη της εταιρείας στο Βέλγιο. Ωστόσο, σε περίπτωση που κάποιος αγοράσει είδη από το κατάστημα της Nike στη Βρετανία, τα έσοδα από τις πωλήσεις δεν θα μεταφερθούν στο βρετανικό παράρτημα της εταιρείας, αλλά στο ολλανδικό.
Από εκεί, τα έσοδα από τις πωλήσεις καταλήγουν στις Βερμούδες, καθώς η εταιρεία επωφελείται από τη μηδενική φορολογία που ισχύει στην περιοχή. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων που συμμετείχαν στην έρευνα των Paradise Papers, «οι ολλανδικές αρχές έχουν δώσει το πράσινο φως στη Nike για να προχωρήσει σε δεκαετή διακανονισμό που θα επιτρέπει στην εταιρεία να μεταφέρει τα κέρδη της από την Ευρώπη στον φορολογικό παράδεισο των Βερμούδων».
Αυτές οι συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν μέσω της θυγατρικής της εταιρείας στις Βερμούδες, της Nike International Ltd, η οποία διαχειρίζεται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για τα αθλητικά της παπούτσια. Αυτή η εταιρεία-βιτρίνα, που δεν απασχολεί ουσιαστικά εργαζομένους στις Βερμούδες, χρεώνει τα ευρωπαϊκά παραρτήματα με τα δικαιώματα από τις πωλήσεις των αθλητικών υποδημάτων της Nike. Η χρέωση για τη χρήση των σημάτων της Nike επέτρεπε στην εταιρεία να μεταφέρει νόμιμα τα κέρδη της πέρα από την Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στη θυγατρική της, τη Nike International Ltd.
Το 2014 η εταιρεία ανανέωσε τη συμφωνία της με τις ολλανδικές αρχές και επινόησε μία εταιρεία χωρίς επίσημη φορολογική έδρα. Δηλαδή τα έσοδα από τα πνευματικά δικαιώματα που διοχετεύονταν στη Nike International Ltd μεταφέρονταν σε άλλη θυγατρική εταιρεία, τη Nike Innovate CV, η οποία δεν εδρεύει στις Βερμούδες. Για την ακρίβεια, δεν εδρεύει πουθενά, καθότι η Nike έχει «επινοήσει» μια εταιρεία που δεν υπόκειται στον έλεγχο κάποιου κράτους.
Το μοντέλο της εταιρείας CV τής επέτρεψε να αποφύγει την καταβολή φόρων στην Ολλανδία. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, η Nike Innovate CV και η θυγατρική της στις Βερμούδες συνέβαλαν στη δημιουργία ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος για την εταιρεία. Τον Μάιο τα κέρδη που συσσώρευσε η εταιρεία σε offshore στην Καραϊβική ξεπέρασαν τα 12 δισ. δολάρια. Στον αντίποδα, το ποσοστό φορολόγησης της εταιρείας σε παγκόσμιο επίπεδο μειώθηκε στο 13,2% πέρυσι από 34,9% το 2007. Η Nike διέψευσε σε ανακοίνωσή της οποιαδήποτε εμπλοκή της σε οικονομικές παρατυπίες μέσω ύποπτων διαδρομών, επισημαίνοντας ότι η εταιρεία συμμορφώνεται απολύτως με τους φορολογικούς κανονισμούς. Επίσης, τόνισε ότι η ευρωπαϊκή έδρα της Nike ήταν στην Ολλανδία από το 1999, απασχολεί περισσότερους από 2.500 εργαζομένους και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 75 χώρες. Εντούτοις, κατά καιρούς έχουν υπάρξει κινητοποιήσεις και αντιδράσεις από διεθνείς οργανισμούς, με στόχο να αποτρέψουν τη μη καταβολή οφειλόμενων φόρων από τις πολυεθνικές εταιρείες.