Η Κίνα εντείνει τις τελευταίες ημέρες τις προσπάθειές της να τιθασεύσει τον υπερβολικό δανεισμό και να περιορίσει την υπερχρέωσή της, τον «μεγάλο αστάθμητο παράγοντα», όπως τον χαρακτηρίζει οικονομολόγος της Goldman Sachs στην κατά τα άλλα αισιόδοξη πρόβλεψή του για την παγκόσμια οικονομία το 2018. Επιχειρεί μια πλήρη αλλαγή των ρυθμίσεων που διέπουν τα επενδυτικά προϊόντα υψηλών αποδόσεων τα οποία παρέχουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του σκιώδους τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με τα κινεζικά ΜΜΕ, αυτά τα επενδυτικά προϊόντα υψηλών αποδόσεων, στα οποία έχουν τοποθετηθεί σχεδόν 13 τρισ. ευρώ, αποτελούν το «προπατορικό αμάρτημα» του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας και εγκυμονούν κινδύνους για την οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη δεύτερη οικονομία του κόσμου. Το κινεζικό χρέος έχει, όμως, πολλές άλλες παραμέτρους και εκτιμάται ότι ακόμη κι αν περιοριστεί ο δανεισμός, θα βρίσκεται σε επίπεδα υπερτριπλάσια της κινεζικής οικονομίας το 2022. Ο δανεισμός στην Κίνα αυξήθηκε σε ασυνήθιστα υψηλά ποσοστά την τελευταία δεκαετία, εν μέρει και επειδή το Πεκίνο προσπάθησε να αποτρέψει την ανώμαλη προσγείωση της οικονομίας από τα ποσοστά ανάπτυξης άνω του 10% που σημείωνε τα προηγούμενα χρόνια. Κύριος παράγοντας που οδήγησε στην εκτίναξη του χρέους ήταν η ραγδαία αύξηση του πλούτου των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, που αναζήτησαν επενδύσεις με υψηλές αποδόσεις όταν τα επιτόκια βρίσκονταν παντού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Στράφηκαν έτσι σε κάθε είδους επενδύσεις υψηλών αποδόσεων και τοποθέτησαν σε αυτές πολλά τρισ. ευρώ. Οι επενδύσεις αυτές βρίσκονται τώρα στο στόχαστρο εν μέρει και επειδή τις χρησιμοποιούν τα σκιώδη χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να διατηρούν ορισμένα δάνεια εκτός των ισολογισμών τους.
Παράλληλα, όμως, άλλες συνιστώσες του κινεζικού χρέους είναι ο υψηλός δανεισμός από τις τράπεζες προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκτός τραπεζικού τομέα, ο δανεισμός μεταξύ εταιρειών με τις τράπεζες σε ρόλο διαμεσολαβητή αλλά και μια κατηγορία κοινοπρακτικών δανείων με τις τράπεζες να αντλούν χρήματα από επενδυτικά προϊόντα υψηλών αποδόσεων για να επενδύουν σε κοινοπρακτικά σχέδια. Μελετώντας όλες αυτές τις παραμέτρους, το Bloomberg κατέληξε στην εκτίμηση ότι το χρέος του σκιώδους τραπεζικού τομέα της Κίνας έφτασε στα τέλη Αυγούστου στα 26,8 τρισ. γουάν, ποσό αντίστοιχο των 3,44 τρισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, οι Φίλντινγκ Τσεν και Τομ Ορλίκ, οικονομολόγοι του Bloomberg, προβλέπουν ότι συνολικά το χρέος της Κίνας θα έχει φτάσει στο 327% του ΑΕΠ της έως το 2022. Εν ολίγοις θα έχει διπλασιαστεί από τα επίπεδα του 2008. Οι δύο οικονομολόγοι εκτιμούν, μάλιστα, πως ήδη η δεύτερη οικονομία στον κόσμο βρίσκεται σε «ζώνη κινδύνου για εκδήλωση χρηματοπιστωτικής κρίσης», χωρίς, βέβαια, να υποστηρίζουν ότι μια τέτοια κρίση είναι αναπόφευκτη. Παράλληλα, ο Αντριου Τίλτον, οικονομολόγος της Goldman Sachs εκτιμά πως θα συνεχιστεί και το επόμενο έτος η συντονισμένη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Διατηρεί, όμως, επιφυλάξεις ως προς το κατά πόσον θα μπορέσουν οι κινεζικές αρχές να περιορίσουν τους κινδύνους στο χρηματοπιστωτικό τους σύστημα. Οπως τονίζει, «η Κίνα αντιπροσωπεύει σχεδόν το 50% των παγκόσμιων επενδύσεων και, επομένως, η επιβολή αυστηρότερης πολιτικής στο επίπεδο του δανεισμού και η σταδιακή επιβράδυνση των επενδύσεων είναι το κλειδί όχι μόνον για την Κίνα αλλά για ολόκληρο τον κόσμο».