Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιθυμούν τη μετεξέλιξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ), αλλά χωρίς την ενεργή ανάμειξη της Κομισιόν ή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πηγές της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Politico αποκάλυψαν ότι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης θέλει τη θεσμοθέτηση ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ) που δεν θα υπάγεται στο καθιερωμένο σύστημα λήψης αποφάσεων που ισχύει στις Βρυξέλλες. Παραδόξως, η Κομισιόν ήταν αυτή που πρότεινε τη μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, παρουσιάζοντας προτάσεις για τη λεπτομερή λειτουργία του στις αρχές Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο ευρύτερου σχεδίου για την αναδιάρθρωση του νομισματικού και οικονομικού συστήματος στην Ευρωζώνη.
Εξι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είπαν στο Politico ότι οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. φοβούνται πως, αν η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμετέχουν στο σύστημα λήψης αποφάσεων του ΕΝΤ, τότε η γραφειοκρατία και τα πολιτικά κίνητρα θα δυσχεραίνουν την αποτελεσματική λειτουργία του. «Δεν εμπιστευόμαστε την Κομισιόν σε ό,τι αφορά την απόλυτη εφαρμογή ενός κανονιστικού πλαισίου», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους που μίλησαν ανώνυμα στο Politico. «Δεν θα μπορεί να διαχειριστεί τα ισχυρά κράτη-μέλη που θα διατρέχουν κίνδυνο χρεοκοπίας σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να υπάρχει διακυβερνητικός έλεγχος», προσθέτει η ίδια πηγή.
Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντέδρασαν έντονα σε μια τέτοια προοπτική, καθώς θα τους έθετε άνευ αρμοδιότητας. Ο Ούντο Μπούλμαν, προσωρινός επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο, προειδοποίησε πως «τα κράτη-μέλη θα κάνουν τεράστιο λάθος αν αποφασίσουν να ακολουθήσουν αυτό το μονοπάτι». Η Κομισιόν τόνισε ότι ένα ΕΝΤ θα πρέπει να υπάγεται στη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να πραγματοποιούνται εμπιστευτικές αλλά και δημόσιες συζητήσεις με τον επικεφαλής του.
Ο ESM δημιουργήθηκε εν μέσω της κρίσης δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη, παρέχοντας οικονομική βοήθεια στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, στην Ιρλανδία, στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Χρηματοδοτείται από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και σήμερα διαθέτει κεφάλαια 500 δισ. ευρώ. Η Κομισιόν είχε προτείνει την αναβάθμιση του ESM σε ΕΝΤ, με τη δυνατότητα να παρέχει βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση σε οικονομίες της Ευρωζώνης που θα βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού και, αν χρειαστεί, να στηρίζει το Ταμείο για την εξυγίανση των προβληματικών τραπεζών.