Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μετά την παγκόσμια κατακραυγή για την επιβολή υψηλών δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ, πέρασε στην αντεπίθεση. Μέσω του λογαριασμού του στο Twitter, δήλωσε πως «οι εμπορικοί πόλεμοι κάνουν καλό και είναι εύκολο να τους κερδίσεις», προσθέτοντας «για παράδειγμα, όταν έχουμε έλλειμμα 100 δισ. δολαρίων με μια συγκεκριμένη χώρα και αυτή μας προκαλεί, σταματάμε κάθε εμπορική συναλλαγή μαζί της. Είναι εύκολο!». Με αυτήν την κίνηση, όμως, οι ΗΠΑ γίνονται ευάλωτες σε αντίποινα από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους τους.
Οι δασμοί 25% στις εισαγωγές χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο, αντίστοιχα, που ανήγγειλε προχθές ο Ντόναλντ Τραμπ, αυξάνουν τον κίνδυνο κήρυξης ενός εμπορικού πολέμου με απρόβλεπτες συνέπειες. Ηδη, η Ε.Ε και ο Καναδάς είπαν ότι θα λάβουν αντίμετρα. Ενώ οι συγκεκριμένοι δασμοί δεν αναμένεται να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο διεθνές εμπόριο, αποτελούν «προκλητική παρέμβαση» για τη θωράκιση της αμερικανικής βιομηχανίας και παραβιάζουν τους κανόνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), δήλωσε διαμαρτυρόμενος έντονα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και υποσχέθηκε πως θα αντιδράσει άμεσα η Ε.Ε. στο πλαίσιο των κανόνων του διεθνούς εμπορίου. Σε χθεσινή συνέντευξη στους Financial Times, η επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρομ είπε πως αν, τελικά, επιβληθούν οι δασμοί από τις ΗΠΑ, τότε είτε η Ε.Ε., είτε η Βραζιλία, είτε ο Καναδάς θα αναγκαστούν να αντιδράσουν. Η Βραζιλία, ο Καναδάς και η Νότια Κορέα ήταν πέρυσι οι τρεις μεγαλύτεροι προμηθευτές χάλυβα στις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Καναδάς, η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν, αντίστοιχα, τις μεγαλύτερες εξαγωγές αλουμινίου στις ΗΠΑ.
Ο υπουργός Εμπορίου της Ιαπωνίας Χιροσίγκε Σέκο είπε πως η χώρα του είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου δεν επηρεάζουν την εθνική ασφάλειά τους, ανατρέποντας το επιχείρημα του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου ότι οι δασμοί είναι απαραίτητοι για την προστασία κλάδων με στρατηγική σημασία. Ο Καναδάς, η χώρα που θα επηρεαστεί περισσότερο, ανακοίνωσε πως αυτά τα μέτρα είναι «απαράδεκτα». Εκτός από την αντίδραση των ενώσεων χαλυβουργιών στη Γερμανία και την Ιαπωνία, οι οποίες επίσης μίλησαν να παραβίαση των κανόνων του ΠΟΕ, έντονη ήταν η αντίδραση ακόμη του επικεφαλής της Fed στη Νέα Υόρκη Τζερόμ Ντάντλεϊ. «Τα εμπόδια στο ελεύθερο εμπόριο είναι ένας πολύ δαπανηρός τρόπος για να προστατευθούν θέσεις εργασίας σε φθίνουσες βιομηχανίες», είπε ο κ. Ντάντλεϊ.
Προς το παρόν η Κίνα, ο μεγαλύτερος παραγωγός χάλυβα στον κόσμο, διατηρεί χαμηλούς τόνους, αν και η κίνηση του κ. Τραμπ θεωρείται πως στοχεύει το Πεκίνο. Ωστόσο, μόνον το 2% των εισαγωγών χάλυβα στις ΗΠΑ προέρχεται από την Κίνα. Είναι, όμως, τόσο υψηλή η κινεζική προσφορά χάλυβα στον υπόλοιπο κόσμο, που οι τιμές έχουν οδηγηθεί σε ανέφικτα χαμηλά επίπεδα για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι χαλυβουργίες του υπόλοιπου κόσμου.
Θα απαντήσουν με αντίποινα
Οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ μπορεί να απαντήσουν με αντίποινα στους δασμούς που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και αναμένεται να ισχύσουν από την επόμενη εβδομάδα. Ευάλωτοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι οι παραγωγοί σόγιας. Το 67% των εισαγωγών σόγιας στην Κίνα προήλθε τον Ιανουάριο από τις ΗΠΑ.
Ανάλογες «χειρουργικές κινήσεις» μπορεί να κάνει ο Καναδάς, πλήττοντας συγκεκριμένους κλάδους της αμερικανικής οικονομίας. Η βιομηχανία εξαρτημάτων αυτοκινήτου των ΗΠΑ εξάγει το 6,4% της παραγωγής της και οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες το 5,5%. Η Βραζιλία απορροφά το 12% των αμερικανικών προϊόντων διύλισης πετρελαίου και το 1% της παραγωγής σιταριού από τις ΗΠΑ. Επιπτώσεις αναμένεται να υποστούν όλες οι αμερικανικές εταιρείες που εξαρτώνται από τον χάλυβα και το αλουμίνιο για την παραγωγή των προϊόντων, εφόσον η επιβολή δασμών θα οδηγήσει σε αύξηση των δαπανών τους. Εκπρόσωποι αυτών των εταιρειών επισημαίνουν ότι απασχολούν περίπου δύο εκατομμύρια άτομα. Η ζυθοποιία MillerCoors και η εταιρεία παρασκευής γλυκισμάτων Hershey, που χρησιμοποιούν αλουμίνιο στις συσκευασίες τους, ανακοίνωσαν ότι θα υποστούν σημαντικές επιπτώσεις από τους δασμούς.