Η ιταλική κυβέρνηση διέψευσε χθες δημοσίευμα της La Stampa, σύμφωνα με το οποίο η Ρώμη θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εξακολουθήσει να αγοράζει ιταλικά κρατικά ομόλογα για να αποτρέψει την απότομη άνοδο των αποδόσεών τους. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας, η ιταλική κυβέρνηση ανησυχεί για το τι θα συμβεί στις αγορές ομολόγων τον Σεπτέμβριο, όταν θα παρουσιάσει το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019, το οποίο, σύμφωνα με τη Ρώμη, θα περιλαμβάνει αύξηση δαπανών κατά 100 δισ. με 120 δισ. ευρώ. Η Ρώμη θα ήθελε η ΕΚΤ να παρατείνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για χάρη της, ώστε να αποτρέψει άνοδο των αποδόσεων αλλά και υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ιταλίας.
«Δεν ζητάμε βοήθεια από κανέναν, διότι δεν υπάρχει κερδοσκοπική επίθεση κατά της Ιταλίας», δήλωσε χθες ο Λουίτζι ντι Μάιο, αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης και επικεφαλής του Κινήματος 5 Αστέρων, του μεγαλύτερου από τα δύο κόμματα που μετέχουν στην κυβέρνηση συνεργασίας. «Αν εκδηλωθεί μια τέτοια επίθεση, θα εξακριβώσουμε ποια είναι η φύση της, δεδομένου ότι η Ιταλία γνωρίζει από κερδοσκοπικές επιθέσεις που έχουν στόχο την πτώση κυβερνήσεων», προσέθεσε ο κ. Ντι Μάιο. Επισημαίνουμε ότι στα τέλη του 2011 είχε πέσει η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, ενώ η Ιταλία ήταν στο στόχαστρο των αγορών και ήταν σε εξέλιξη η κρίση δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη. Τη διαδέχθηκε κυβέρνηση τεχνοκρατών υπό τον γερουσιαστή Μάριο Μόντι.
Η είδηση οδήγησε στην αποκλιμάκωση της απόδοσης των ιταλικών ομολόγων, με την απόδοση του δεκαετούς να υποχωρεί αρχικά κατά 6 μονάδες βάσης, στο 3,13%. Την Τρίτη, ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζουζέπε Τρία είχε δηλώσει από το Πεκίνο, όπου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη, πως η Ρώμη δεν σκοπεύει να παραβιάσει το όριο για δημοσιονομικό έλλειμμα μικρότερο από το 3% του ΑΕΠ, ωστόσο την ακριβώς προηγούμενη ημέρα ο κ. Ντι Μάιο δεν είχε αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο, προκειμένου να γίνουν δημόσιες επενδύσεις.
Οι επενδυτές ανησυχούν για τα δημοσιονομικά σχέδια της Ρώμης, τα οποία, αν διατηρηθούν ως έχουν, θα την οδηγήσουν σε μετωπική σύγκρουση με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο τον Οκτώβριο, και θα απαιτήσουν υψηλότερες αποδόσεις για να εξακολουθήσουν να αγοράζουν ιταλικά ομόλογα. Πάντως είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι η Ρώμη θα μπορούσε να έχει την υποστήριξη της ΕΚΤ ενώ θα παρουσιάζει έναν προϋπολογισμό που προβλέπει δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 3% που προβλέπει η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Αν αποκλειστεί η Ιταλία από τις αγορές ομολόγων και ζητήσει τη βοήθεια της ΕΚΤ, θα πρέπει να ζητήσει την ενεργοποίηση του προγράμματος ΟΜΤ (Outright Monetary Transactions), το οποίο αποτελεί ενσάρκωση της περίφημης υπόσχεσης (ουσιαστικά, απειλής προς τους κερδοσκόπους) του Μάριο Ντράγκι, τον Ιούλιο του 2012, να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να αποτρέψει τη διάλυση του ευρώ. Στο πλαίσιο του ΟΜΤ, η ΕΚΤ μπορεί να αγοράσει, πάντοτε από τη δευτερογενή αγορά, 3ετή κρατικά ομόλογα, για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που έχουν αποκλειστεί από τις αγορές ομολόγων. Ωστόσο, ένας από τους όρους που έχει θέσει η ΕΚΤ για την ενεργοποίηση του ΟΜΤ είναι το κράτος-μέλος που τη ζητάει να εφαρμόζει πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Θεωρείται, πάντως, απίθανο η παρούσα ιταλική κυβέρνηση να υπογράψει μνημόνιο με τις Βρυξέλλες.